Morgunblaðið - 07.01.2018, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 07.01.2018, Blaðsíða 30
30 UMRÆÐAN MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JANÚAR 2018 N Ý F O R M h ú s g a g n a v e r s l u n Strandgötu 24 | 220 Hafnarfjörður | Sími 565 4100 | nyform.is Við óskum viðskiptavinum okkar og landsmönnum öllum gleðilegs nýs árs LAUGAVEGI 24 - 101 REYKJAVÍK SÍMI: 552 0800 Dönsk hönnun SKIPAGÖTU 7 - 600 AKUREYRI SÍMI: 462 4646 Bæjaryfirvöld í Garðabæ boðuðu fund hinn 14. desem- ber sl. til að kynna tillögur að breyttu deiliskipulagi á stök- um reitum, sem liggja að Hafnarfjarð- arvegi frá gatnamót- um Lyngáss/ Lækjarfita að gatna- mótum Goðatúns, þ.e. inn og út úr Litlatúni og Silf- urtúnshverfinu. Aðalumferðaræð Garðabæjar, Vífilsstaðavegur, liggur þarna yfir. Tillögurnar eru í nokkrum stök- um bútum, en tillagan, sem tók yf- ir víðasta svæðið var um breikkun Hafnarfjarðarvegar í tíu akreinar á um 400 metra kafla en með óbreyttar fjórar akreinar til hvors enda. Tíu í fjórar. Sýnd er for- gangsrein aðra leiðina úr Hafn- arfirði áleiðis til Reykjavíkur en bara á stuttum kafla. Tillögurnar hlutu ekki hljómgrunn. Fleygur í hjarta Garðabæjar festur í sessi Innan svæðisins eru tvenn gatnamót, sem tengja vestur- og austurbæ Garðabæjar, auk teng- ingarinnar við Goðatún. Í tillög- unum eru bæði gatnamótin óbreytt ljósastýrð plangatnamót, en akreinum er fjölgað í tíu á Hafnarfjarðarvegi og fimm til sex á Vífilsstaðavegi við gatnamótin. Hafnarfjarðarvegurinn er m.ö.o. breikkaður í 10 akreinar á stuttum kafla. Þar af eru tvær beygjuak- reinar hvor til sinnar áttar inn á og af Vífilsstaðavegi. Ein akrein af þessum tíu, aðeins í aðra áttina, frá Hafnarfirði til norðurs, er ætl- uð fyrir forgangsakstur og akstur almenningsvagna, þ.e. bara til Reykjavíkur. Engin slík akrein er sýnd til baka, eða frá Reykjavík til Hafnarfjarðar. Ný undirgöng fyrir gangandi og hjólandi umferð eru sýnd undir Hafnarfjarðarveg þar sem Hraun- holtslækurinn rennur í röri undir götuna. Teiknaðar eru nýjar gönguleiðir þaðan beggja vegna við enda fjarri núverandi göngu- leiðum. Ekki er viðunandi tilraun gerð til að tryggja öryggi eða leið gang- andi og hjólandi vegfarenda við gatnamótin við Lyng- ás né Vífilsstaðaveg. Heimatilbúin um- ferðarteppa Með lokun gatna- móta við Lyngás/ Lækjarfit, eins og að er stefnt, verður allri umferð úr og í Hóla- og Fitjahverfi, svo og af Stjörnusvæði, sund- laugar- og vall- arsvæði, auk umferðar vegna skólanna og íþróttahúss, beint um eina teng- ingu inn á Vífilsstaðaveg. Öll þessi umferð af svæðinu, þ.m.t strætó, skal beygja til hægri, upp Vífils- staðaveg að lóð Flataskóla, inn á hringtorg, sem komi þar á gatna- mótin við Litlatún. Hyggist menn fara af fyrr- nefndu svæði yfir í vesturbæ Garðabæjar eða fara inn á Hafn- arfjarðarveg til annarrar hvorrar áttarinnar verður fyrst að fara þessa lykkju, aka til baka og inn í hin margföldu og flóknu, ljósa- stýrðu tafsömu plangatnamót á tíu akreinum. Bara við það eitt að lýsa þessu setur að manni ískaldan hroll. Öryggi gangandi og hjólandi sett til hliðar Göngu- og hjólabraut í plani, ljósastýrð með miðjuhindrun, er sýnd við Hafnarfjarðarveg yfir Vífilsstaðaveg. M.ö.o. umferð gangandi og hjólandi á að fara yfir Vífilsstaðaveg á þessum stað í tveimur ljósastýrðum áföngum. Eftir að verslunarkjarninn við Lit- latún reis hefur umferð gangandi og hjólandi stóraukist milli Ás- garðssvæðisins og Litlatúns, sem kallar á úrbætur til að tryggja umferðaröryggi, ekki hið gagn- stæða. Fjölgun akreina og tafa- grindur á hjóla- og göngustíga fela í sér auknar slysagildrur. Hér ættu að sjálfsögðu að koma und- irgöng undir Vífilsstaðaveg. Annað er skammsýni og storkun forlaga. Tillagan gerir ráð fyrir kostnaðarsamri eignaupptöku Auðvitað þurfa 10 akreinar sitt pláss. Höfundum skipulagstil- lögunnar vex það ekki í augum. Þeir breikka vegstæðið bæði inn á og yfir einkalóðir, jafnvel yfir hús. Af grófri yfirlitsmyndinni af breikkuninni má áætla að eigna- upptakan muni kosta hátt í tvö hundruð milljónir króna í eigna- bætur og uppkaup. Engin umfjöllun er í tillögunum um útfærslur þessarar breikkunar né um hljóðmanir, aðskilnað um- ferðar úr gagnstæðum áttum né nein þau atriði, sem umferðarör- yggismál varðar og brenna á öll- um, sem leið eiga um svæðið. Kynnendur og formaður skipu- lagsnefndar gátu engu bætt við á fundinum 14. desember sl. til að upplýsa fundarmenn. Samþykkt lausn í aðalskipulagi hunsuð, en lausnin er: Hringtorg á efri hæð mislægra gatnamóta Í deiliskipulagi fyrir Ása og Grundir, sem samþykkt var í bæj- arstjórn Garðabæjar 15. nóvember 2001 og er hluti gildandi að- alskipulags 2016 til 2030, er að finna lausn sem una má við. Á ein- um af samþykktum bútaupp- dráttum yfir svæðið má sjá gatna- mót Vífilsstaðavegar og Hafnarfjarðarvegar, með hring- torgi yfir gatnamótin, innfærðu með rauðum punktalínum. Þetta hringtorg er einnig færð inn í punktalínum á tillögu til breytinga á þessu sama deiliskipulagi, sem kynnt var á fundinum 14. desem- ber s.l. Lausnin er til staðar og er í sjálfu sér viðurkennd af Vegagerð ríkisins. Engin breikkun, engin eigna- upptaka, bara beiting skynsemi og hugmyndaauðgi til hönnunar mannvirkis, sem ekki þarf að vera til brábirgða, heldur brú með hringtorgi svipað og er á Arn- arnesvegi yfir Reykjanesbraut, en þó í mun minna umfangi. Full- hanna þarf tillöguna. Síðan þurfa bæjaryfirvöld að bretta upp ermar og sinna skyldum sínum og knýja fram efndir til framkvæmda af hálfu Vegagerðar ríkisins. Verðfelling búsetu og fasteigna í Garðabæ Eftir Árna Ólaf Lárusson »Hagsmunir íbúa fyrir borð bornir í tíu akreina breikkun um 400 m kafla Hafn- arfjarðarvegar. Eigna- upptaka og sóun fjár. Aukin slysahætta. Klofinn bær. Árni Ólafur Lárusson Höfundur er viðskiptafræðingur og fasteignasali, fv. bæjarfulltrúi og fv. formaður skipulagsnefndar Garðabæjar. Nú er ég bölsýn. Einu sinni enn. Það fer mér ekki vel en það getur ekki annað en hvarflað að mér hvort forvígismenn stjórn- sýslu heilbrigðiskerf- isins, þeir sem ráða, búi við það góða heilsu að þeir þurfi aldrei aðstoð til heilsueflingar eða endurhæfingar. Ástæðan fyrir því að ég spyr svo er að nú á að fækka dval- arrýmum á Heilsustofnun Nátt- úrulækningafélag Íslands í Hvera- gerði frá og með áramótum sökum fjárskorts. Já, ég er bölsýn í kjölfar þessarar ákvörðunar Sjúkratrygg- inga Íslands, bölsýn vegna þess að allt frá árinu 2000 hef ég dvalið öðru hvoru á HNFLÍ mér til heilsubótar, sennilega vegna ævilangs heilsu- brests og þó að mig vanti aðeins örfá ár í fimmtugt, sem er ekki lítill dóm- ur. En á heilsustofnuninni hef ég fundið og fylgst með starfseminni vaxa og dafna sem og fagmennskuna að ógleymdum þeim kærleika sem er allsráðandi á stofnuninni, sem ég vil nú heldur kalla Heilsuheimilið í Hveragerði heldur en stofnun, enda mikið lagt upp úr heimilislegu and- rúmslofti, ólíkt mörgum öðrum stofn- unum eins og geðdeildum sem ég hef stundum dvalið á. Oft hef ég fullyrt að Heilsuheimilið í Hveragerði væri besta geðdeildin á landinu, auk þess sem heimilið hefur hjálpað mér að höndla viðvarandi og sérstaka tegund flogaveiki sem ég glími við og engin lyf gagnast mér í baráttunni við. Þar hefur viðhorfsþjálfun komið að góðu gagni – að sætta sig við heilsuna eins og hún er og gera það besta úr því sem maður hefur. Öryrkjar hafa ekki efni á að leita sér heilsueflingar Árið 2008 tóku gildi lög um Sjúkra- tryggingar Íslands sem skyldu starfa samkvæmt lögum um sjúkratrygg- ingar en stofnunin heyrir undir vel- ferðarráðherra og annast fram- kvæmd sjúkratrygginga. Jafnframt semur hún um og greiðir fyrir heil- brigðisþjónustu. Markmið laga um sjúkratryggingar er að tryggja sjúkratryggðum aðstoð til verndar og jafnan aðgang að heilbrigðisþjónustu óháð efnahag. Þetta breyttist fyrir nokkrum ár- um þegar daggjöld Sjúkratrygginga ríkisins dugðu ekki lengur fyrir rekstrinum og þurfa nú dvalargestir að reiða fram um 200.000 kr. fyrir fjögurra vikna meðferð að jafnaði – sem er á við góða utanlandsferð. Ég gæti trúað því að gestalistinn hafi breyst í kjölfarið; að þeir sem virkilega þurfa meðferðar með, eins og öryrkjar, hafi ekki leng- ur efni á því að leita sér heilsueflingar en þeir sem hins vegar eru bet- ur settir í þjóðfélaginu geti það frekar, auk þess sem stéttarfélög styrkja oft vinnandi fólk, sem er vitaskuld hluti dval- argesta á heilsuheim- ilinu – og sumir koma ár eftir ár. Ég er ein af þeim heppnu; ég hef haft efni á að leita mér næstum á hverju ári síðustu ár þessarar heilsu- bótar sem Heilsustofnun NFLÍ veitir – meðferða eins og leikfimi, vatns- leikfimi, sjúkranudds, nálastunga, leirbaða, heilsubaða, göngutúra og frábærs grænmetisfæðis, auk sam- skipta við allt yndislega og kærleiks- ríka starfsfólkið sem þar er og er ávallt tilbúið til að leiðbeina, hugga eða samgleðjast auk dvalargesta. Allt eftir því hvernig veður skipast í lofti – og alltaf fer ég heim öflugri en ég var, andlega og líkamlega. Berum ábyrgð á eigin heilsu En nú er ekki víst að ég komist að á næsta ári vegna fyrirhugaðrar fækk- unar dvalarrýma og nauðsynlegt hef- ur reynst að segja upp einhverju af hinu góða starfsfólki, þar sem hver og einn var ómissandi í keðjunni, eða minnka starfshlutfall þess. Við sem notið höfum þjónustu heilsuheimilis- ins getum ekki sætt okkur við þessa skerðingu á þjónustu og gerum það ekki og ekki síst þegar horft er til framtíðar. Ég hef lengi verið þeirrar skoðunar að heilsuheimili eins og HNFLÍ ætti að byggja í hverjum landsfjórðungi, bæði til að sinna for- vörnum, minnka skaða vegna heilsu- leysis og jafnframt þegar kemur að eftirfylgni í kjölfar læknisaðgerða eða alvarlegra sjúkdóma. Hugmynda- fræðin er svo kristaltær: „Berum ábyrgð á eigin heilsu.“ Krónunum er vel varið Ég vil ekki vera bölsýn eða skammsýn. Ég trúi á framsýni og ég vil vera bjartsýn. Því trúi ég því að Sjúkratryggingar Íslands og aðrir sem hlut eiga að máli geri sér grein fyrir mikilvægi heilsuheimila eins og Heilsustofnunar NFLÍ í Hveragerði. Dvöl þar getur komið í veg fyrir ör- orku í mörgum tilfellum sem sparar ríkinu margfalt það fé sem það lætur heilsuheimilum eins og þessu í té. Og um leið er mikilvægt að fólki á ör- orku, sem þarfnast reglulegrar heilsueflingar og stuðnings, sé gert kleift að sækja hana en eins og staðan er í dag er því ekki fyrir að fara. Tryggingastofnun ríkisins veitir ekki styrk til slíkrar dvalar og Fé- lagsþjónusta sveitarfélaganna styður heldur sjaldnast við öryrkja vegna of hárra tekna! Já, lífið getur verið öf- ugsnúið – en í öllum bænum horfum fram á við, þið sem takið þessa ákvörðun endurskoðið hana, þið eruð ekki minni menn eða konur fyrir vik- ið; hættið við niðurskurð Heilsustofn- unarinnar í Hveragerði og horfið fram á við – komið slíkri starfsemi í hvern landsfjórðung. Það er jafnvel hægt að kenna heilsulausum að taka ábyrgð á eigin heilsu – og það sparar krónur í heilbrigðiskerfinu. Verið framsýn, framtíð svo margra er í húfi. Skammsýni í stað framsýni Eftir Unni H. Jóhannsdóttur Unnur H. Jóhannsdóttir »Hugmyndafræðin er svo kristaltær: „Berum ábyrgð á eigin heilsu.“ Það á líka við um þá sem stríða við vanheilsu, fötlun eða sjúkdóma. Höfundur er kennari og blaðamaður og með diplómu í fötlunarfræði. Bílar

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.