Jökull - 01.07.2003, Qupperneq 70

Society report
Upp Grímsfjall
Ari Trausti Guðmundsson
Flétturima 4, 112 Reykjavík; aritrausti@lh.is
Sumarið eftir Gjálpargosið 1996 var töluvert um að
vera á Vatnajökli. Auk hefðbundinna vorverka Jökla-
rannsóknafélagsins voru jarðvísindamenn uppteknir
við að afla gagna á gosstöðvunum og víðar. Í hópi
með þeim var Snævarr Guðmundsson ÍSALP-félagi,
höfundur bókar um Öræfajökul og prýðilegur klifrari.
Mig bar að í júní ásamt nokkrum félögum þar sem við
vorum að afla efnis í sjónvarpsmynd um Vatnajökul.
Hennar dapurlega saga verður ekki sögð hér.
Á íshellu Grímsvatna bar fundum okkar Snævarrs
saman. Kom í ljós að báðir höfðum við oft og mörg-
um sinnum rennt hýru auga til ís- og snjóleiða upp
úr Grímsvötnum á slóðum Gríðarhorns. Ýmist hafði
ekki unnist tími til athafna eða þá að við vorum ekki
með vönum klifrurum. Við ákváðum þarna að gæfist
tími til, myndum við skoða svo sem eins og eina rispu
saman, upp norðanvert Grímsfjall.
Svo kom að því, eftir nokkra vinnudaga, að minn
hópur ákvað að halda af jökli um hádegi næsta dag.
Þá varð til vök í tímanum og þar sem Snævarr var
einmitt staddur á fjallinu, lögðum við á það ráð að
taka snjósleða traustataki snemma morguninn eftir og
aka niður fyrir fjall til að velja úr skammlausa klifur-
leið. Hana fundum við í köldu en prýðisgóðu, kyrru
veðri, rétt austan við hæstu hamra Gríðarhorns. Ekki
var útbúnaðurinn upp á það besta. Báðir vorum við
þó á góðummannbroddummeð belti og nothæfa línu.
Ég hafði aðeins tekið með eina, of langa títanísöxi en
Snævarr þó tvær stuttar. Úr því bætti ég með því að fá
forngrip lánaðan hjá Önnu Líndal; af fyrstu kynslóð
stuttra ísaxa með plastskafti (Stubai-Manaslu). Að-
eins Snævarr var með fáeinar ísskrúfur.
Frá sleðanum gengum við upp hjarnbrekku sem
sveigist upp að hömrum Grímsfjalls. Varð úr að
Snævarr leiddi þær fjórar spannir sem leiðin reynist
vera eftir það. Sú fyrsta var létt hallabrölt að klettum.
Þá tók við hliðrun til hægri upp úr hjarnhvilft og svo
nokkur létt íshöft með snjófláum ámilli. Þriðja spönn-
in var fallegust; milli 50 og 70Æbrattir, harðir hjarn- og
ísbunkar. Ísturnar við hamrana til hægri (til vesturs)
og klettar takmörkuðu útsýnið út eftir fjallinu en vítt
sást um Vötnin sjálf og langt út yfir jökul. Manni þótti
býsna hátt niður á íshelluna og jaðarsprungur hennar.
Grafarkyrrðin var einungis rofin af ísruski Snævarrs
og hringli í járnavöru. Klifrið gekk vel en sem bet-
ur fer sá Snævarr, og heldur enginn annar, ekki mikið
til hve óhönduglega mér stundum gekk að nota löngu
jöklagönguöxina með allt of stuttum feta til brattklif-
urs. En ánægjan var mikil þrátt fyrir það.
Fjórða spönnin reyndist með á að giska 50–
60Æhalla, aðallega í hjarni, og þurfti að hliðra til
vinstri í átt að svolitlum hrauk undir hengjunni sem
skreytti brúnir. Hana afgreiddi Snævarr með bravúr
og greftri og fann sér sæti rétt ofan við brúnina þar
(u.þ.b. beint niður frá skálanum) til þess að tryggja
mig upp síðustu metratugina. Allt tókst það bærilega
nema hvað ég braut stórt stykki úr snjóbríkinni við
uppgönguna þar. Það lenti í fanginu, allt of þungt, svo
tók í línuna. Uppi biðu Anna Líndal og Magnús Tumi
fagnandi, ásamt Snævarri, og gátum við þar tekist í
hendur að fjallasið og þakkað hvor öðrum fyrir sam-
ferðina. Hún tók rúmar 2 klst.
Líklega má meta leiðina sem rétt um það bil með-
alerfiða ís- og snjóleið, nokkuð langa eða um 150–200
m, auk aðkomunnar. Við höfðum báðir skilið mynda-
vélar eftir, af hreinu hugsunarleysi. Félagar mínir
höfðu aftur á móti ekið niður í hefðbundnu leiðina of-
an af Grímsfjalli og Valdimar Leifsson náð þar 2–3
fjarmyndum af okkur. Eru það einu myndirnar sem til
eru af þessu morgungamni, en finnast því miður ekki.
68 JÖKULL No. 52, 2003