Skírnir - 01.04.2012, Qupperneq 158

156
ALDA BJÖRK VALDIMARSDÓTTIR
SKÍRNIR
honum dótturina Guðrúnu. Þau skilja og eftir dauða Elísabetar
heldur Brynhildur til Hamborgar þar sem hún dvelst hjá föður
sínum og stjúpmóður og vinnur við sölumannsstörf. Veikindi
hrekja hana aftur heim og rekur þá eitt starfið annað þar til hún
kynnist Eyþóri en með honum eignast hún dæturnar Rannveigu og
Hjördísi. A þessu tímabili vinnur hún sem sjómaður, kokkur á
skipi, í frystihúsi, sem ráðskona, bóndi, textainnritari í prentsmiðju
og tungumálakennari í Kvöldskólanum á Isafirði og Iðnskóla ísa-
fjarðar. Fjórða hjónabandið varir aðeins í tvö ár og á ferðalagi til
Amrum kynnist hún fimmta eiginmanni sínum, Hermanni Wilhelm
Borger, en hún býr með honum í Flensborg þegar sagan endar 1983.
Ef missir barnanna er sá þáttur sem mótaði Brynhildi fyrir lífstíð
í Ellefu. lífum eru það stríðið og atburðir stríðsáranna í sögu Hall-
gríms. Þangað má líklega rekja kaldlyndi Herbjargar, hörku, laus-
ung og grodda. Líkt og hún segir sjálf: „I stríði er maður alltaf einn
og ég held satt að segja að þessi einsemdarár hafi mótað mína lífstíð;
mér fannst alltaf eitthvað rellinbárulegt við þá tilhugsun að ætla sér
að búa með sama fólkinu langt upp eftir ævi“ (147). Saga hennar er
jafnframt miklu myrkari en ævisaga Brynhildar. Skáldsagan snýst
um blóðugt ferðalag á hinum persónulega vígvelli og á vígvelli sög-
unnar.
Þetta er allt saman Hitler að kenna
Rétt eins og í ævisögu Brynhildar lýsir Hallgrímur miklu rótleysi í
Konunni við 1000°, en hér tekur það á sig nýjan og ofbeldisfullan
svip. Eins og segir um Herbjörgu í sögu Hallgríms: „Það er eins og
þú komist ekki inn í lífið þitt. [...] Þú ert dæmd til að arka kráku-
stíga. Það er ævintýri, en erfitt“ (425). „Voru þeir krákustígar ataðir
blóði?“ spyr hún (430). Einnig telur Herbjörg sig vera „óláns-
manneskj[u] ... Sem stráði um sig djöflum og dauða hvar sem hún
fór“ (429) og talar um að „Guð hafði víst ætlað mér hlutverk
óheillakrákunnar“ (430).
I sögu Hallgríms er hinn „lífslangi látlausi flótti“ Herbjargar
(121) rakinn til kynna hennar af konu að nafni Anneli en hún flýr
einelti skólastofunnar í heimsóknum sínum til hennar þegar hún er