Skírnir - 01.04.2012, Page 186

184
RAGNAR JÓHANNSSON
SKÍRNIR
8. Hver flutti líkin?
En spurningin vaknar — hverjum datt í hug að fjarlægja dragúldin
lík úr tjaldi og flytja þau allangan veg til að urða þau? Hver var til-
gangurinn? Varla gat það verið af illgirni. Augljóst virðist af vitna-
leiðslum að líkin voru að minnsta kosti þrjú og mjög sennilega
fjögur þegar fyrst var komið að tjaldinu. Vitnin voru greinargóð og
þekktu þar að auki Bjarna sem var örugglega horfinn í seinna
skiptið. Afar sennilegt er að bæði líkin hafi verið fjarlægð samtímis
sem styrkir þá mynd, að fjögur lík hafi verið í tjaldinu er Tómas og
félagar komu að því.
Einhvern hag hafði sá sem verknaðinn framdi af því að fjarlægja
líkin. Ljóst má þykja að þeir Staðarmenn hafi haft allmikið fé eftir
enda átt nóg til að geta keypt hey um veturinn ef svo illa færi að
þeir yrðu að hafa vetursetu á Suðurlandi. Líklegt er að sá sem verkn-
aðinn framdi hafi tekið það lausafé sem var til staðar í náttstað
Staðarmanna og síðan fjarlægt líkin í þeim tilgangi að láta líta svo út
að þeir hefðu ekki verið í tjaldinu, heldur farist annars staðar — og
verið með silfrið með sér.
Nefnt er við Seyluþinghaldið 1781 í framburði Guðmundar Ei-
ríkssonar á Irafelli og í fyrirspurn klausturhaldara við Sauðárþing-
haldið 1783, að taldar eru upp peningabuddur tvær, innsigluð bréf,
reikningar fimm, lyklar fjórir, sem allt var meðferðis en fannst ekki
í tjaldstað. Skúffu vantaði í nýjan kistil sem var meðferðis. Sennilega
hefur sá sem fjarlægði líkin ekki vitað af því að þegar var búið að
finna tjaldið og því ekki gert ráð fyrir þeim eftirleik sem síðar varð.
En hverjir geta hafa verið þar á ferð og unnið þetta verk. Tíma-
mörk verknaðarins eru þröng, einungis um ein vika. Ekki er hægt
að gera ráð fyrir að margir hafi farið þar um og einu mennirnir sem
um er vitað eru þremenningarnir Jón, Sigurður og Björn. Þá munu
nokkrir Eyfirðingar hafa farið um Kjalveg og fundið tjaldið að því
er síðar kom fram en talið sig einungis hafa séð tvö lík (Gísli
Konráðsson 1861: 30). Ekki virðist neinn grunur hafa fallið á Eyfirð-
ingana.
Ymsir hafa komið með tilgátur um atburðarásina gegnum tíðina
og var sú umræða einkum lífleg í lok sjöunda áratugar síðustu aldar.