Morgunblaðið - 16.11.2018, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2018
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Þessar fyrstu niðurstöður koma
okkur verulega á óvart og fjöldi
þeirra sem segj-
ast hafa orðið fyr-
ir þessu ofbeldi er
meiri hér en í er-
lendum rann-
sóknum,“ segir
Arna Hauksdótt-
ir, prófessor við
læknadeild Há-
skóla Íslands, í
samtali við Morg-
unblaðið, og vísar
í máli sínu til
fyrstu niðurstaðna rannsóknarverk-
efnisins Áfallasaga kvenna.
Þar kemur fram að fjórðungur
kvenna hefur orðið fyrir nauðgun
eða nauðgunartilraun á lífsleiðinni
og sama hlutfall hefur verið beitt lík-
amlegu ofbeldi. Niðurstöðurnar
leiða einnig í ljós að ríflega 40% þátt-
takenda eiga sögu um framhjáhald
eða höfnun af hendi maka og svipað
hlutfall hefur orðið fyrir andlegu of-
beldi eða einelti í barnæsku eða á
fullorðinsárum. Þá á einn af hverjum
sex þátttakendum í rannsókninni að
baki lífshættuleg veikindi eða meiðsl
og um það bil þriðjungur erfiða fæð-
ingarreynslu. Auk Örnu er það Unn-
ur Valdimarsdóttir, prófessor við
læknadeild Háskóla Íslands, sem
vinnur að rannsókninni.
Tugir ólíkra spurninga
Arna segir rannsóknina umfangs-
mikla og eru þátttakendur hennar
spurðir fjölbreyttra spurninga.
„Við erum ekki einungis að spyrja
um áföll tengd ofbeldi heldur einnig
hvort fólk hafi til að mynda upplifað
náttúruhamfarir, erfiða fæðingar-
reynslu, einhvers konar höfnun, fé-
lagsleg áföll, veikindi og ástvinamissi
svo eitthvað sé nefnt,“ segir hún og
bendir á að viðtökur hafi verið mjög
góðar, en á vormánuðum fengu um
50 þúsund konur boð um þátttöku og
um 23 þúsund þeirra hafa þegar
svarað spurningalista sem finna má
á vef rannsóknarinnar, afallasaga.is.
„Í þessari rannsókn erum við að
spyrja heila kvenþjóð tuga spurn-
inga um ólík áföll, bæði í æsku og á
fullorðinsárum. Þetta er einstakt á
heimsvísu og við erum mjög spennt-
ar fyrir framhaldinu því þessi rann-
sókn gefur einnig mikil tækifæri til
fjölbreyttra framhaldsrannsókna,“
segir Arna.
Stór kynning á næsta ári
Arna og Unnur hafa í um 15 ár
rannsakað áhrif áfalla á heilsu fólks.
Aðspurð segir Arna þær lengi hafa
gengið með hugmynd að umfangs-
mikilli rannsókn í maganum. „Það
má í raun segja að við höfum verið að
undirbúa þetta frá árinu 2010 þegar
við fengum þessa hugmynd. Svona
verkefni tekur langan tíma í undir-
búningi og við erum ánægðar með að
þetta sé komið af stað,“ segir hún.
Þá verður í janúar næstkomandi
haldinn stór kynningarfundur þar
sem reifaðar verða frekari niður-
stöður rannsóknarinnar.
Þúsundir taka þátt í áfallarannsókn
 Fjórðungur kvenna segist hafa orðið fyrir nauðgun eða nauðgunartilraun  Há tíðni kemur rannsak-
endum verulega á óvart  Stefnt er að því að kynna frekari niðurstöður rannsóknarinnar í janúar 2019
Morgunblaðið/Júlíus
Höfuðborgin Þúsundir kvenna taka nú þátt í umfangsmikilli rannsókn.
Arna
Hauksdóttir
Guðni Einarsson
Eyrún Magnúsdóttir
„Ég er ofsalega ánægður. Þetta er
mjög stórt atriði í alla staði,“ sagði
Sveinn Sigurjónsson í Þverárkoti við
Morgunblaðið þegar hann frétti að
borgarráð hefði samþykkt í gær að
taka þátt í lagningu héraðsvegar að
Þverárkoti við rætur Esjunnar.
Sveinn hefur þurft að leggja bílnum
um einn kílómetra frá heimili sínu og
vaða yfir á eða ganga á ótraustum ís
til að komast heim á veturna.
Borgin ætlar að greiða kostnað við
veginn til helminga á móti Vegagerð-
inni, þó ekki meira en 7,5 milljónir.
Þetta kemur fram í yfirlýsingu Dags
B. Eggertssonar borgarstjóra.
Reykjavíkurborg tók fram að hér
væri um óvenjulega framkvæmd og
greiðsluþátttöku sveitarfélagsins að
ræða, sem bæri á engan hátt að líta til
sem fordæmisgefandi aðgerðar.
Borgarráð lagði fram bókun þar
sem fram kom að hér væri um afar
sérstakar og erfiðar aðstæður að
ræða. Málið væri einsdæmi í Reykja-
vík líkt og fram hefði komið í umfjöll-
un fjölmiðla um málið, en ítarlegt við-
tal við Svein birtist í Sunnudags-
mogganum 7. júlí síðastliðinn.
Í yfirlýsingu borgarstjóra var vísað
til bréfs Vegagerðarinnar þar sem
hún féllst á beiðni um nýjan veg að
Þverárkoti, með fyrirvara um leyfis-
veitingu. Fram kom í bréfinu að um
kostnaðarsama framkvæmd væri að
ræða sem umsækjandi um héraðs-
veginn þyrfti að greiða helming af.
Þverárkot í vegasamband
 Borgarráð samþykkti að borga helming í veginum á móti Vegagerðinni
Morgunblaðið/RAX
Þverárkot Sveinn Sigurjónsson, 79 ára múrarameistari, býr einn í Þverár-
koti. Með honum á myndinni er dóttir hans, Kolbrún Anna Sveinsdóttir.
Borgarráðs-
fulltrúar Sjálf-
stæðisflokks og
áheyrnarfulltrúi
Miðflokks lögðu
til á fundi borg-
arráðs í gær að
borgin kannaði
hvort skaðabóta-
skylda hefði
skapast við förg-
un listaverks Banksy sem hékk á
skrifstofu borgarstjóra í tíð Jóns
Gnarr.
Þá lögðu þeir fram fyrirspurn og
óskuðu eftir öllum samskiptum
Jóns Gnarr eða annarra starfs-
manna Reykjavíkurborgar við full-
trúa listamannsins vegna verksins
sem Jón Gnarr fékk með þeim skil-
yrðum að það héngi á skrifstofu
borgarstjóra.
Auk þess var óskað eftir áliti
borgarlögmanns á því hvort Jóni
Gnarr hefði verið heimilt að taka
verk listamannsins með sér heim að
lokinni borgarstjórnartíð Jóns.
Afgreiðslu var frestað líkt og
mörgum öðrum málum í gær.
gudni@mbl.is
Kanni bóta-
skyldu vegna
Banksy
 Förgun á verkinu
rædd í borgarráði
Jón Gnarr
Nemendur Háteigsskóla mynduðu hring í kring-
um skólann sinn í gær og sungu afmælissönginn
í tilefni af því að skólinn fagnar 50 ára afmæli á
laugardag. Með þessu römmuðu nemendurnir,
sem eru um 450 talsins, og starfsfólkið inn
höfuðáherslur skólans sem eru virðing, sam-
vinna og vellíðan. Arndís Steinþórsdóttir skóla-
stjóri sagði við mbl.is að nemendurnir hefðu ver-
ið ánægðir með afmælisgjörninginn.
Morgunblaðið/Eggert
Tóku höndum saman í tilefni 50 ára afmælis
Norðmaðurinn Magnus Carlsen,
heimsmeistari í skák, og Banda-
ríkjamaðurinn Fabiano Caruana
gerðu enn eitt jafnteflið í gær í
fimmtu skákinni í einvíginu í Lond-
on. Þeir eru því hvor um sig með
tvo og hálfan vinning.
ABC Nyheter segir að Caruana,
sem var með hvítt, hafi byrjað af
krafti en Carlsen varist fimlega og
náð jafntefli. Þeir takast aftur á í
dag við taflborðið og svo á sunnu-
dag og þá byrjar Carlsen með hvítt.
AFP
Einvígi Carlsen og Caruana að tafli.
Fimmta jafnteflið í
einvíginu í London