Morgunblaðið - 16.11.2018, Blaðsíða 38

38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2018
SMÁRALIND – KRINGLAN
Gjafavara fyrir alla
ULLARTEPPI
Frá 14.900
WOLLY ORGANIC
Refur 5.990
BRAUÐBOX
Frá 11.900
TULIPOP STAFAPLAKAT
3.100
POPPSKÁL
2.590
MÚMÍN
Light Snowfall
Verð 3.180
SKÁL
Verð 1.990,-
BOLLI 30 cl
Verð 1.490
DISKUR 34cm
Verð 5.990,- stk.
SÚPUSKÁL
Verð 2.190,- stk.
HEKLA Skúlptúrar
Verð frá 6.900
GJAFAPAKKAR FRÁ
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ég hef bara komið einu sinni fram hér
á landi áður, það var með tríóinu mínu
á hátíð hér fyrir 21 ári. Það hefur
margt gerst síðan þá,“ segir hinn víð-
kunni djasspíanóleikari Jacky Terras-
son. Hann kemur fram á einleiks-
tónleikum í Salnum klukkan 20 í kvöld
en þeir eru hluti tónleikaraðarinnar
Jazz í Salnum.
Sunna Gunnlaugsdóttir píanóleik-
ari er listrænn stjórnandi tónleikarað-
arinnar og ég kem að hitta Terrasson
á heimili þeirra Scotts McLemore í
Kópavogi. Terrasson situr við píanóið
þegar ég kem inn og við hlið hans er
nótubók með skissum og hugmyndum
að lögum sem hann segist vera að
vinna að fyrir væntanlega plötu sem
hann hyggst hljóðrita með tríói sínu í
vor.
Terrasson er 52 ára gamall. Hann
fæddist í Berlín og ólst upp í París hjá
bandarískri móður og frönskum föð-
ur. Hann vakti fyrst verulega athygli
árið 1993 þegar hann bar sigur út být-
um í Theloniuous Monk-píanó-
samkeppninni og var í framhaldinu
boðið sæti í hljómsveit Betty Carter.
Hann kveðst nú vera búsettur „á milli
Parísar og New York,“ og það henti
vel, enda þeytist hann iðulega um
heiminn á tónleikaferðum, með tríóinu
– sem stundum kemur fram með góð-
um gestum, en hann komi líka oft
fram einn eins og í Salnum í kvöld.
Í hinu útbreidda franska menning-
artímariti Telerama var Terrasson
kallaður „píanisti hamingjunnar“ og
víst er leikur hans einstaklega hlýleg-
ur og heillandi. Honum hefur verið
lýst sem blöndu af Bud Powell og Ah-
mad Jamal en jafnframt sé hann und-
ir áhrifum franskra tónskálda á borð
við Ravel, Fauré og Debussy – og þá
sé leikur hans ætíð ferskur og glaðleg-
ur.
Rými fyrir túlkun og tjáningu
Blaðamaður á góðar minningar frá
tónleikum tríós Terrasson á RúRek
djasshátíðinni á Hótel Sögu fyrir rúm-
um tveimur áratugum og hefur síðan
hlýtt reglulega á vandaðar plötur
hans. „Ég man að þetta voru
skemmtilegir tónleikar hér á sínum
tíma og nú er munurinn sá að ég verð
aðeins einn á sviðinu,“ segir hann.
„Ég vona að áheyrendur muni heyra í
þroskaðri tónlistarmanni en þá – en
þetta er sami maðurinn!“
Terrasson segir að á síðustu tveim-
ur áratugum hafi hann iðulega verið á
tónleikaferðum og komið fram víða í
Evrópu, Asíu og Bandaríkjunum. „Ég
hef forðast að senda frá mér plötu á 18
mánaða fresti eins og margir gera, ég
vil láta tvö til þrjú ár liða á milli. Oft-
ast hef ég hljóðritað með tríóinu en á
síðustu plötum okkar hef ég boðið til
mín góðum gestum sem leika á ólík
hljóðfæri, sem hefur verið gaman, en
á næstu plötu,“ segir hann og blaðar í
skissubókinni þar sem lögin eru að
fæðast, „verður aftur bara tríóið; ég
með bassa og trommum. Það er frá-
bært format, það er svo mikið rými
fyrir allskyns túlkun og tjáningu, frá
okkur öllum. Hljómur hljóðfæranna
styður svo vel við hin: viður, málmur
og húðir skapa áhugaverða blöndu
áferða. Það er rými fyrir áhrifaríka
samhljóma en líka rými fyrir þagnir.“
Aðdáendur leiks Terrasson þekkja
vel þessar þagnir og rýmið sem ein-
kennir túlkun hans. Leikið er með
ólíkan styrk, með þögnum og leik sem
minnir á stundum á hvísl en getur svo
magnast upp í öflugar öldur sem eins
og brotna á hlustum áheyrenda – og
ætíð með ljóðrænum undirtónum.
Terrasson bendir á að í samleik
eins og hann hefur mest gaman af
skipti rými og jafnvægi miklu máli.
„Ég vil ekki hafa skipulagið í leiknum
of bundið en þá skiptir líka miklu máli
að hljóðfæraleikararnir séu vel tengd-
ir og einbeittir – þá er gaman að
spinna saman. Og þá skipta þagnirnar
líka miklu máli …“
Lög annarra í suðupottinn
Á tónleikum sem og á plötum sínum
flytur Terrasson iðulega mikið af ólík-
um lögum annarra tónskálda og laga-
höfunda, hann hefur til dæmis hljóð-
ritað lög eftir Dave Brubeck, Stevie
Wonder, Miles Davis, Charlie Chapl-
in, Bud Powell og Rodgers & Hart – í
bland við lög eftir hann sjálfan. „Mér
finnst alltaf áhugavert að taka dæg-
urlög, klassísk verk eða lög annarra
djassmanna út úr upphaflegu sam-
hengi og færa þau inn í minn eigin
suðupott. Ég geri það alltaf af virð-
ingu fyrir lögunum, stundum með
húmor, í önnur skipti vil ég kannski
breyta hljómum eða umgjörðinni þótt
ég haldi laglínunni, gera þau nánast
að mínum. Þetta er auðvitað algengt í
djasstónlist en mér finnst að það
mætti gera þetta meira í klassískri
tónlist, að túlkendur sem leiki Liszt
eða Chopin reyni að láta það ekki
hljóma eins og í meðförum tvö þúsund
annarra hljóðfæraleikara. Mér finnst
alltaf áhugavert þegar klassískir pí-
anóleikarar flytja verk tónskálda
þannig að manni finnist þeir nánast
hafa verið að semja þau sjálfir.“
Flæðið ber hann áfram
Á tónleikunum í Salnum í kvöld
verður Terrasson einn á sviðinu og
þarf því ekki að hlusta eftir þögnum
eða tónum meðleikara. Hvað munu
tónleikagestir heyra?
„Það er alltaf mikil áskorun að
koma fram einn,“ svarar hann og seg-
ist alltaf leita eftir einhverskonar öldu
sem beri hann gegnum hverja tón-
leika. „Mér finnst mikilvægt að hverj-
ir tónleikar verði ein heild, ein og hálf
klukkustund af tónlist, ekki röð ólíkra
tónverka eða laga.
Þegar maður er einn á sviðinu ber
maður alfarið ábyrgð á frelsinu og
fegurðinni – og það er áskorun!“
Hann segist ekki ganga á svið með
niðurnjörvaðan lagalista. Hann hafi
kannski hugsað um upphafslag og ein-
hverja grind „en oftast læt ég flæðið
bara bera mig áfram. Tónleikagestir
mega búast við tónlistarlegu ferðalagi,
ólíkum verkum, ólíkum tilfinningum,
ólíkri hrynjandi …
Hvernig tónleikar þróast getur
byggst á fyrstu mínútunum, stemn-
ingunni í salnum, á flyglinum. Það er
mikil nánd í sumum tónleikasölum,
aðrir eru formlegri og allt skiptir
þetta máli. Maður verður að segja ein-
hverskonar sögu í vali laganna og vera
ætíð reiðubúinn til skipta um gír.“
Terrasson segist geta kallað fram
hundruð ólíkra laga að leika. „Ég er
með lista yfir þau í símanum en lít
sjaldan á hann,“ segir hann og brosir.
„Tónleikagestir heyra kannski lög
sem hafa verið á plötunum mínum ný-
lega eða fyrir löngu, önnur sem þeir
kannast við úr dægurtónlist – eða eitt-
hvað splunkunýtt sem ég hef verið að
semja.“
Þá skipta þagnirnar miklu máli
 Hinn kunni djasspíanóleikari Jacky Terrasson kemur fram á tónleikum í Salnum í kvöld  Finnst
áhugavert að taka lög annarra „út úr upphaflegu samhengi og færa þau inn í minn eigin suðupott“
Morgunblaðið/Einar Falur
Jacky Terrasson „Einn á sviðinu ber maður alfarið ábyrgð á frelsinu og fegurðinni – og það er áskorun!“
Gítarleikarinn Björn Thoroddsen og söngkonan Hera Björk ásamt hljóm-
sveit koma fram á tónleikum Múlans á Björtuloftum, 5. hæð Hörpu, í kvöld
kl. 21. „Saman eru þau tvíeykið með stórgóða og skemmtilega meðspilara,
þá Jóa Ásmunds bassaleikara og Fúsa Óttars trommuleikara. Þetta verða
tónleikar með dassi af sögum, söngvum og sólóum í flestum stílum þannig
að einhverjir ættu að geta lygnt aftur augum, brosað út í annað, dillað sér
ögn og haft gaman af,“ segir í tilkynningu. Miðar eru seldir í miðasölu
Hörpu og á vefjunum harpa.is og tix.is.
Björn og Hera Björk á Múlanum í kvöld
Stuð Björn Thoroddsen og Hera Björk ásamt hljómsveit á æfingu fyrir tónleikana.
Líkami, efni og rými nefnist sýning
sem opnuð er í Listasafni Reykja-
nesbæjar í dag kl. 18. Á sýningunni
eru leiddar saman myndlistarkon-
urnar Eygló Harðardóttir, Ólöf
Helga Helgadóttir og Sólveig Aðal-
steinsdóttir. „Það sem helst tengir
þær saman er afar sterk tilfinning
fyrir efniskennd og hvernig verk
þeirra hverfast um lögmál mynd-
listar, forma, lita, rýmis og tíma.
Pappír er ríkjandi í verkum þeirra
allra, en nálgunin við efnið er afar
ólík,“ segir í tilkynningu.
Sýningarstjóri er Inga Þórey
Jóhannsdóttir og hún og listakon-
urnar verða með leiðsögn um sýn-
inguna sunnudaginn 25. nóvember
kl. 15. Sýningin stendur til 13. jan-
úar 2019 og er safnið opið alla daga
milli kl. 12 og 17.
Líkami, efni og rými í Reykjanesbæ
Efniskennd Úr sýningarsalnum.