Morgunblaðið - 16.11.2018, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2018
Í tillögum meirihluta fjárlaga-
nefndar er fjallað um 1,1 milljarðs
kr. lækkunina vegna örorkulíf-
eyris sem Öryrkjabandalagið hef-
ur harðlega gagnrýnt.
Er lækkunin sögð komin til af
breyttum forsendum frá fjárlaga-
frumvarpinu, sem gerði ráð fyrir
fjögurra milljarða kr. framlagi
vegna kerfisbreytinga í almanna-
tryggingum til að bæta kjör ör-
yrkja „en fyrir liggur að innleið-
ing á nýju mats- og framfærslu-
kerfi almannatrygginga tekur
lengri tíma en áætlað var í upp-
hafi og hefst ekki fyrr en á árinu
2020. Engu að síður er gert ráð
fyrir að fyrstu skrefin verði tekin
í átt að nýju kerfi á árinu 2019 og
er áætlaður kostnaður vegna
þeirra 2,9 milljarðar kr.“, segir í
nefndarálitinu. Meirihlutinn legg-
ur einnig til 300 milljóna kr. lækk-
un á lið tekjutrygginga örorkulíf-
eyrisþega en að 250 milljónum
verði varið til vinnusamninga ör-
yrkja.
2,9 í stað 4 milljarða
vegna tafa milli ára
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Breytingar hafa orðið á fjárlaga-
frumvarpi næsta árs í meðförum fjár-
laganefndar þó heildarniðurstaða
tekna og gjalda ríkisins breytist ekki
mikið í tillögum meirihluta nefndar-
innar frá upphaflegu fumvarpi sem
var lagt fram í september. Alls munu
tekjur á næsta ári aukast um 364
milljónir kr. frá því sem gert var ráð
fyrir í frumvarpinu og gjöldin aukast
um rúmar 396 milljónir. Gangi þetta
eftir verða fjárlög ársins 2019 af-
greidd með 28,9 milljarða afgangi.
Ýmsar stærri breytingar verða þó
á frumvarpinu bæði til hækkunar og
lækkunar, m.a. vegna breyttra for-
sendna í efnahagslífinu. Nú er t.a.m.
gert ráð fyrir fjórum milljörðum
minni tekjum af virðisaukaskatti, 1,7
milljarða kr. auknum tekjum af
tekjuskatti einstaklinga og 2,7 millj-
arða kr. tekjum af sölu koltvísýrings-
losunarheimilda í eigu íslenska rík-
isins á uppboðsmarkaði á næsta ári.
,,Forsendur áætlunarinnar eru að um
85% heimilda Íslands verði seld á
árinu 2019, á verðinu 15 evrur (fyrir
hvert tonn), og skýrist hækkunin frá
frumvarpinu af mikilli verðhækkun á
markaðinum á þessu ári,“ segir í
nefndaráliti meirihlutans en 2. um-
ræða um fjárlagafrumvarpið fór fram
á Alþingi í gær.
Áhrif snarprar gengislækkunar á
umliðnum vikum og mánuðum birtast
í tillögunum. Meirihlutinn leggur m.a.
til að gjaldamegin verði fjárheimildir
auknar um 3,8 milljarða kr. vegna
endurmats á launa-, gengis- og verð-
lagsforsendum frumvarpsins. Af
þeirri fjárhæð eru um 2,3 milljarðar
vegna endurmats á gengisforsendum.
Nú er tekið mið af meðalgengi í októ-
ber en í frumvarpinu var byggt á
meðalgengi í júlí. Gert er ráð fyrir
3,6% launahækkun í stað 3,4% hækk-
unar frá og með 1. apríl nk. en þá
losna flestir kjarasamningar opin-
berra starfsmanna. ,,Þá er einnig
gert ráð fyrir að bætur almannatrygg-
inga og atvinnuleysisbætur hækki um
3,6% í stað 3,4% sem er í takt við verð-
bólguspá næsta árs […],“ segir þar.
Á móti þessu vegur hins vegar end-
urmat til lækkunar á ýmsum út-
gjaldaskuldbindingum og aukið að-
hald í rekstri sem boðað er í frum-
varpinu og á að leiða samtals til 4,3
milljarða kr. lækkunar útgjalda. Enn-
fremur á endurmat á vaxtagjöldum að
hækka þau um 2,7 milljarða kr. en á
móti því vegur einn milljarður kr. sem
er sagður koma til vegna sérstakrar
ráðstöfunar til að lækka vexti á næsta
ári. „Nýjasta endurmetna spá Hag-
stofu Íslands sýnir að hagvöxtur fer
minnkandi og því telur meirihlutinn
eðlilegt að slaka á aðhaldinu og auka
skynsamlega fjárfestingar til velferð-
armála, samgangna og menntamála
eins og birtist í frumvarpinu,“ segir í
álitinu.
2,3 milljörðum hærri gjöld
vegna breytinga á gengi
 Meirihluti fjárlaganefndar leggur til ýmsar breytingar á fjárlagafrumvarpinu
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Alþingi Önnur umræða um fjárlagafrumvarpið hófst í gær og 3. og síðasta umræða er ráðgerð í næstu viku. Hér er
formaður fjárlaganefndar í pontu, Willum Þór Þórsson, og Ágúst Ólafur Ágústsson, Samfylkingu, er í forgrunni.
Forsvarsmenn Samfylkingarinnar
kynntu breytingartillögur þeirra við
fjárlagafrumvarpið á fréttamanna-
fundi í gær. Leggja þeir m.a. til að
framlag til öryrkja verði áfram fjórir
milljarðar, stofnframlög til almennra
íbúða verði aukin í tvo milljarða kr. og
vaxtabætur sömuleiðis. Tillögurnar
eru í 17 liðum og upp á rúma 24 millj-
arða kr., sem hafi að markmiði að
vernda velferðarkerfið gegn kólnun
hagkerfisins, m.a. um aukin stofn-
framlög til almennra íbúða upp á tvo
milljarða, barnabætur hækki um tvo
milljarða og vaxtabætur sömuleiðis
um tvo milljarða, framlög til aldraðra
hækki um fjóra milljarða, til háskóla
um einn milljarð, til framhaldsskóla
um 400 milljónir og hækkun til Land-
spítala og Sjúkrahússins á Akureyri
nemi tveimur milljörðum.
Fulltrúar Samfylkingarinnar segja
þessar útgjaldatillögur að fullu fjár-
magnaðar og benda á ýmsar leiðir
sem geti aukið ríkistekjurnar um 26
milljarða kr. umfram það sem gert er
ráð fyrir í fjárlagafrumvarpinu.
Leggja þeir m.a. til að sykurskattur í
formi vörugjalda á sykur og sætuefni
verði lagður á og nemi einum millj-
arði, auðlindagjöld verði aukin, fjár-
magnstekjuskattur hækkaður, kol-
efnisgjaldið hækkað og tekinn upp
tekjutengdur auðlegðarskattur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kynning Ágúst Ólafur Ágústsson, Logi Már Einarsson og Oddný Harð-
ardóttir kynntu breytingartillögur þeirra við fjárlög á fréttamannafundi.
Vilja auka framlög til að
vernda velferðarkerfið
Hækka á framlög til lögreglu um 64
milljónir á næsta ári til að fjölga
stöðugildum um fjögur. Með því á
að styrkja rannsóknir og saksókn
lögreglu svo að tryggja megi hald-
lagningu og upptöku fjárhagslegs
ávinnings af auðgunarbrotum og
skipulagðri glæpastarfsemi. Þetta
kemur fram í tillögum meirihluta
fjárlaganefndar við fjárlaga-
frumvarpið.
Tillaga er gerð um 50 milljóna
kr. tímabundið framlag til Kirkju-
garðasambands Íslands sem hefur
glímt við vaxandi rekstrarvanda.
Og lagt er til að Alþingi veiti 300
milljóna kr. framlag til hönnunar
og undirbúnings smíði hafrann-
sóknaskips í samræmi við ályktun
Alþingis á hátíðarfundinum á Þing-
völlum í júlí sl. Jafnframt leggur
meirihluti nefndarinnar til að allt
að 180 milljónum verði varið til þró-
unarverkefnis á vegum Skútustaða-
hrepps í Mývatnssveit, sem byggist
á aðskilnaði fráveitukerfa í bygg-
ingum á svæðinu og að nýta svo-
kallað svartvatn til uppgræðslu
auðna á Hólasandi.
Styrkja rannsóknir
og saksókn lögreglu
Meirihluti fjárlaganefndar leggur til að heimild verði
veitt til að endurlána Íslandspósti allt að 1,5 milljarða
kr. og að veitt verði allt að eins milljarðs kr. endurlán til
Vaðlaheiðarganga ehf. Jafnframt leggur meirihlutinn til
að veitt verði endurlán upp á allt að 6,5 milljarða kr. eða
sem því samsvarar í erlendri mynt til Farice ehf.
Lagt er til að fjárveiting til byggingar sjúkrahúss á
lóð Landspítalans verði lækkuð um 2,5 milljarða. Er það
skýrt með því að framkvæmd með hliðsjón af samningi
um framkvæmd gatnagerðar og jarðvinnu vegna meðferðarkjarnans
hófst allt að fimm mánuðum síðar á árinu 2018 en ráð var fyrir gert og
uppsteypa meðferðarkjarnans hliðrast því til á árinu 2019, sem nemur
2,5 milljörðum. Gerð er tillaga um 150 milljóna kr. tímabundið framlag til
rekstrar SÁÁ og 65 milljóna kr. tímabundið framlag til eins árs vegna
setu Íslands í mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna.
1,5 milljarða lán til Íslandspósts
ENDURLÁN UPP Á EINN MILLJARÐ TIL VAÐLAHEIÐARGANGA
Fjárlagafrumvarpið 2019