Morgunblaðið - 25.02.2019, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 25. FEBRÚAR 2019
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Málverk í dag eru á kaupenda-
markaði. Verð hefur aðeins gefið
eftir á síðustu tveimur árum eða
svo, en allt selst að lokum, helsta
áskorunin núna er að fá góð og
áhugaverð verk í sölu eftir lista-
menn sem hafa skapað sér nafn.
Annars er fólk í dag mun vandlát-
ara á verk en var. Þau sem núna
eru að kaupa verk fyrir kannski
hálfa milljón virðist horfa meira en
áður í gæði verka og slíkt er
þroskamerki á markaði,“ segir
Jóhann Ágúst Hansen uppboðs-
haldari hjá Gallerí Fold.
Alls eru 87 verk, það er mál-
verk, vatnslitamyndir, teikningar,
túss og fleira, á 114. listaverkaupp-
boði Foldar sem hefst klukkan 18 í
dag. Þarna má finna verk til dæm-
is eftir Ásgrím Jónsson, Stórval,
Jóhannes Geir, Hring Jóhannes-
son, Þorvald Skúlason, Jón Engil-
berts og Louisu Matthíasdóttur.
Einnig tvö stór landslagsmálverk
eftir Kjarval, annað frá Þingvöll-
um sem er virt á 3,0-3,5 milljónir
króna, svipað og verk Louisu sem
er uppstilling, lítil en snotur mynd.
Óróinn hefur áhrif
Algengt verðmat á verkunum
sem boðin verða upp í Gallerí Fold
í kvöld eru 100-200 þúsund, þó
mun hærri tölur megi sjá. Verkin
eru til sýnis í galleríinu við
Rauðarárstíg í Reykjavík og svo á
slóðinni myndlist.is.
„Við þekkjum dæmisöguna
um kanarífuglinn sem námuverka-
menn sendu á undan sér niður
göngin og ef hann drapst vegna
gasmegnunar lögðu þeir sjálfir á
flótta. Og myndlistarmarkaðurinn
er svolítið eins og kanarífuglinn.
Þetta er eitt af því fyrsta sem fólk
dregur saman þegar óróleiki er í
samfélaginu eins og sá órói sem
var í pólitíkinni á tímabili fyrir
nokkrum árum og nú hugsanleg
verkföll. Það hægist á sölu lista-
verka, eins og líklega öllu öðru.
Yfir langan tíma litið er annars eft-
irtektarvert að verð fyrir málverk
hér á landi hafa yfir langan tíma
hækkað um að jafnaði 3% á ári og
því ekki alveg náð að halda í við
verðbólguna. Nú er bara að vona
að menn semji sem fyrst svo megi
snúa sér að öðru í lífinu. Samt er
myndlist sennilega aldrei betri
fjárfesting en þegar kreppir að.“
Kjarval, Ásgrímur, Erró
Hjá Gallerí Fold er aldrei
haldið uppboð svo að þar séu ekki
Kjarvalsverk og af nægu er að
taka. Ásgrímur Jónsson heldur
líka sínu „Hvað varðar verk frum-
herja íslenskrar málaralistar þá
eru þau í sumum tilvikum að skipta
um eigendur í 3. og jafnvel í 4. sinn.
Stundum eru þetta verk sem við
höfum selt áður, en algengast er að
er að verkin komi úr skiptum á
dánarbúum eða þegar fólk er að
minnka við sig húsnæði. Það er
sjaldgæft að fólk setji listaverk í
sölu til þess að losa um peninga,“
segir Jóhann.
Af núlifandi listamönnum vek-
ur eftirtekt á uppboði Foldar nú að
sjá þar verk eftir Erró, meðal ann-
ars tvær þrykkmyndir. „Í gegnum
tíðina hefur Erró verið mjög af-
kastamikill listamaður, myndir
hans skipta þúsundum. Já, mér
finnst sennilegt að framvegis verði
ekki haldið hér uppboð öðrvísi en
við fáum Erró. Að vísu höfum við
lítið séð af olíuverkum hans, en er-
lendis fara þau á tugi milljóna
króna enda um margt einstök.“
Verðmæti framtíðar
Þótt stóra málverkafölsunar-
málið sé fyrir löngu um garð geng-
ið segir Jóhann Ágúst áhrif þess
gæta ennþá. Málavextir voru í
stuttu máli sagt þeir að hundruð ís-
lenskra málverka merkt þekktum
íslenskum listamönnum voru alls
ekki þeirra. Hjá Fold er því sá hátt-
ur hafður á að fyrir uppboð sem
þar er haldið skoðar Ólafur Ingi
Jónsson forvörður verkin og að-
gætir hvort allt sé með feldu.
„Af þeim um 3.000 verkum
sem fóru hér í gegn í fyrra voru að-
eins tvær sem við þurftum að at-
huga betur. Og listaverkasölu í ár
tel ég verða góða, heimsóknir á
vefinn okkar fyrir þetta uppboð
eru mun betri en fyrir síðustu upp-
boð. Þegar við svo horfum til fram-
tíðar þá er fjöldi ungra íslenskra
myndlistarmanna að gera góða
hluti, til dæmis þeir Ragnar Kjart-
ansson og Þorri Hringsson. Verk
þeirra og margra fleiri eru verð-
mæti framtíðar,“ segir Jóhann
Ágúst.
Málverk frumherjanna og fleiri á kaupendamarkaði á uppboði dagsins
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Uppboðshaldari Helsta áskorunin núna er að fá góð og áhugaverð verk í sölu, segir Jóhann Ágúst Hansen.
Myndlist er kanarífugl
 Jóhann Ágúst Hansen fædd-
ist 1969, nam við Háskólann á
Bifröst og Shanghai University,
útskrifaðist með B.Sc. í við-
skiptafræði frá Bifröst árið
2009. Jóhann er einn af eig-
endum Gallerís Foldar. Hefur
starfað við fyrirtækið frá 1996
og verið framkvæmdastjóri
þess frá 2009.
 Rekur í félagi við aðra Inn-
rammarann ehf. og Prenta-
gram ehf. Jóhann hefur einnig
komið að sýningarstjórnun í
Bandaríkjunum, Danmörku og
Hong Kong.
Hver er hann?
Slökkt var á báðum ofnum í kísilveri
PCC á Bakka í gær, þar sem reyk-
hreinsivirki þeirra voru farin að
stíflast. Var unnið fram á kvöld við
að losa stíflur og þurfti samkvæmt
tilkynningu á facebook-síðu fyrir-
tækisins í gærkvöldi að slökkva á
svonefndri ID viftu, sem aftur leiddi
til þess að það þurfti að opna neyð-
arskorsteina.
Í tilkynningu sem fyrirtækið
sendi frá sér fyrr um daginn kom
fram að báðir ofnar hefðu verið á
fullu afli undanfarna daga og fram-
leitt kísilmálm í miklum gæðum.
Hins vegar hefðu hnökrar komið
upp, þar sem reykhreinsivirkið var
farið að stíflast. Þurfti því að
slökkva á ofni 1, sem gengur undir
nafninu Birta, og opna neyðarskor-
steina. Var þá þegar talið líklegt að
slökkva þyrfti einnig á ofni 2, sem
nefnist Bogi.
Sagði í tilkynningunni að vegna
þess hefði reykur sést frá verk-
smiðjunni auk þess sem varað var
við því að lyktar gæti orðið vart.
Jökull Gunnarsson, forstjóri PCC
Bakka, sagði hins vegar í samtali
við mbl.is í gær að í sunnanátt ættu
lykt og reykur ekki að berast til
Húsavíkur. sgs@mbl.is
Slökkt á bæði Boga og Birtu
 Unnið að því að losa stíflur úr reykhreinsivirkjum ofnanna í kísilverinu á Bakka
Morgunblaðið/Hari
Kísilmálmverksmiðjan Stöðva þurfti báða ofna kísilvers PCC á Bakka í
gær. Voru neyðarskorsteinar opnaðir vegna stöðvunarinnar.
Leigubílstjóri varð fyrir líkams-
árás farþega laust fyrir miðnætti
á laugardagskvöldið. Bílstjórinn
var staddur í Hafnarfirði þegar
farþeginn réðst á hann, að því er
fram kemur í dagbók lögregl-
unnar.
Nokkur erill var hjá lögregl-
unni á höfuðborgarsvæðinu um
helgina en önnur líkamsárás var
tilkynnt um hálfeittleytið í
miðbæ Reykjavíkur. Tveir menn,
sem báðir eru dyraverðir á veit-
ingahúsi, voru handteknir og
vistaðir í fangageymslu lögregl-
unnar, en sá sem varð fyrir árás-
inni var bólginn í andliti. Þá var
ungur maður handtekinn, grun-
aður um innbrot í skóla í Kópa-
vogi.
Leigubílstjóri stung-
inn með sprautunál
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Þarna koma fram margar fínar
ábendingar sem við erum með í
skoðun hjá okkur,“ segir Jón Viðar
Matthíasson, slökkviliðsstjóri
Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins.
Lokaverkefni
Fjölnis Bjarna-
sonar í námi í
íþróttafræðum
við Háskólann í
Reykjavík sneri
að árlegu líkam-
legu stöðuprófi
starfsmanna
slökkviliðsins.
Lagði hann á
dögunum fram
tillögur að upp-
færslu og betrumbótum á prófinu.
Alls tóku 23 starfsmenn SHS þátt í
rannsókn Fjölnis.
„Skoðað var hvað slökkvilið ann-
ars staðar í heiminum kanna í slíkum
prófum og notaðar erlendar rann-
sóknir til að ákvarða hvaða próf líkj-
ast best þeim aðstæðum sem verða á
vettvangi slökkvistarfs. Að auki var
skoðað hvort sömu kröfur ættu að
vera gerðar til allra aldurshópa og
beggja kynja,“ segir í lýsingu á verk-
efninu. „Miðað við niðurstöður er-
lendra rannsókna líkist nýja þol- og
þrekprófið mikið meira þeim að-
stæðum sem starfsmenn verða fyrir
á vettvangi en þau próf sem notuð
eru nú,“ segir þar ennfremur.
Góð heilsa öryggisatriði
Jón Viðar segir í samtali við
Morgunblaðið að samkvæmt reglu-
gerðum beri að taka alla starfsmenn
í þrekmælingar og læknisskoðun
reglulega. Sumt sé kannað árlega en
annað sjaldnar. Próf þessi fara líka
eftir aldri viðkomandi starfsmanna.
„Við gerum sömu kröfur til okkar
manna og gerðar eru til slökkviliða
annars staðar á Norðurlöndunum.
Við erum líka alltaf að reyna að þróa
og gera betur og þessi rannsókn er
liður í því. Við erum sem betur fer
svo heppin að starfsfólk okkar er
meðvitað um mikilvægi þessa og
leggur sig fram. Góð heilsa er örygg-
isatriði fyrir starfsemi okkar og
grunnur að því að við náum að veita
góða þjónustu,“ segir Jón Viðar.
Starfsmenn mjög jákvæðir
Hann bendir á að hjá SHS sé
íþróttafræðingur í fullu starfi sem
geti hjálpað þeim sem slasast við að
ná heilsu á ný. Það sé mikilvægt
enda sé fjarvera frá vinnu kostn-
aðarsöm. Þá komi læknir og hjúkr-
unarkona einu sinni í viku á staðinn.
Jón Viðar nefnir sömuleiðis að á síð-
asta ári hafi verið keypt nýtt þrek-
hjól sem geti til að mynda mælt súr-
efnisupptöku. Það hafi kostað um
fjórar milljónir króna.
„Sumir kynnu að halda að starfs-
menn sýndu mótþróa gegn prófum
sem þessum en því er öfugt farið.
Það er mikill velvilji og hvatning frá
starfsmönnum að gera betur. Þeir
hafa reyndar alveg svakalega já-
kvætt viðhorf til líkamlegs atgervis.
Í upphafi nýráðningar fara þeir í
gegnum mjög strangt próf, bæði
hlaupapróf og styrktarpróf, og það
grisjar út þá sem eiga síður erindi í
þetta starf. Það skilar flottum hópi.“
Horft til fjölgunar kvenna
Í áðurnefndu lokaverkefni kemur
fram að skoðað hafi verið hvort gera
ætti sömu kröfur til allra aldurshópa
og beggja kynja, þar eð erlendar
rannsóknir hafi sýnt fram á að það
halli á konur þegar komi að líkam-
legum þáttum eins og styrk og loft-
háðu þoli. Jón Viðar segir að laga
þurfi þrekprófin að nýrri samsetn-
ingu slökkviliðsins, konum hafi fjölg-
að þar og huga beri að því. „Síðast-
liðin ár höfuð við verið svo lánsöm að
fá fleiri konur til starfa hjá okkur.
Það þarf að passa sig á því að vera
með sanngjarnt mat á stöðu í svona
prófum óháð kyni og setja svo inn
breytur fyrir karla og breytur fyrir
konur. Alveg eins og krafa varðandi
styrk og þol minnkar aðeins með
aldri.“
Vilja uppfæra
þrekprófin
 Bæta stöðupróf slökkviliðsmanna
Morgunblaðið/Hari
Eldsvoði Slökkviliðsmenn fara reglulega í þrekmælingar og læknisskoðun.
Jón Viðar
Matthíasson