Morgunblaðið - 13.04.2019, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. APRÍL 2019
DÓMINÍSKA
LÝÐVELDIÐ
SANTO DOMINGO OG PLAYA BAVARO
1.–14. NÓVEMBER
ÚRVAL ÚTSÝN | HLÍÐASMÁRA 19 | 201 KÓPAVOGI | 585 4000 | UU.IS
VERÐ FRÁ 499.900 KR.
NÁNAR Á URVALUTSYN.IS
EÐA Í SÍMA 585 4000
Skúli Halldórsson
sh@mbl.is
Þó úti blési mikill vindur þá væsti ekki um fólk inni í
nýrri hausaþurrkunarverksmiðju Lýsis, sem opnuð var í
grennd við Þorlákshöfn síðdegis í gær.
Katrín Pétursdóttir, forstjóri Lýsis, segir í samtali við
Morgunblaðið að nýja verksmiðjan leysi þá gömlu af
hólmi, sem staðsett hefur verið innanbæjar í Þorláks-
höfn.
„Það var orðið tímabært að endurnýja húsakostinn og
um leið bæta staðsetninguna,“ segir Katrín. Bendir hún
á að nýja verksmiðjan, nokkra kílómetra vestan við
byggðina, eigi að geta verið í meiri sátt við samfélagið
sökum fjarlægðar frá lyktinni sem af starfseminni staf-
ar. Enn fremur sé hún til marks um grunnhugsun Lýsis
hf., þ.e. fullnýtingu afurða og virðingu fyrir náttúrunni.
Húsið er 2.500 fermetrar að stærð og með því mun af-
kastagetan geta aukist um 40 til 50 prósent. „Gott flæði
er í húsinu og þurrkunin verður bæði betri og fljótlegri.
Það var margt sem við gátum bætt með því að hanna hús
utan um starfsemina frá grunni,“ segir Katrín.
Horfa til matvælaframleiðslu
Elliði Vignisson, bæjarstjóri í Ölfusi, segir svæðið sér-
staklega hugsað fyrir matvælaiðnað sem lykt stafar af,
en Lýsi er fyrsta fyrirtækið til að reisa þar byggingu
undir starfsemi sína. Engin byggð sé nálægt og ríkjandi
vindátt liggi ekki yfir íbúðabyggð.
„Þetta styður við þau áform okkar sem snúa að sér-
hæfingu í matvælavinnslu. Við höfum landrýmið, orkuna
og kalda vatnið. Þegar þetta allt kemur saman þá verður
til kjörinn vettvangur til matvælaframleiðslu. Vitandi
það að á næstu fjörutíu árum þarf mannkynið að fram-
leiða jafn mikinn mat og það hefur gert síðustu átta þús-
und árin, er ljóst að í framleiðslu matvæla felast sífellt
stærri sóknarfæri.“
Tilkoma flutningaskipsins Mykines, sem fer vikulega
frá Þorlákshöfn til Rotterdam og aftur til baka, hefur
skipt bæjarfélagið töluverðu máli að sögn Elliða.
„Það sparast þarna átta til tólf klukkustundir á hvorri
leið, miðað við þau skip sem koma að landi í Sundahöfn
eða á Grundartanga,“ segir hann. „Það gerir það að
verkum að verð er hagstæðara en varan er einnig fersk-
ari þegar hún kemur á markað erlendis. Þetta hefur
gjörbreytt rekstri útflutningsfyrirtækja í Ölfusi og á
Suðurlandinu öllu.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Opnun Fjölmennt var við opnun nýju verksmiðjunnar í gær. Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson, stjórnarformaður Lýsis hf., ávarpaði starfsmenn fyrirtækisins og þá gesti sem saman voru komnir.
Ný þurrkunarverksmiðja
Lýsis opnuð í Þorlákshöfn
 Fyrsta húsið sem reist er á nýju iðnaðarsvæði við bæinn
Gleði Elliði Vignisson, bæjarstjóri Ölfuss, og Katrín
Pétursdóttir, forstjóri Lýsis, gátu glaðst við opnunina.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Raforkuvinnsla á landinu jókst um
591 gígavattstundir (GWh) í fyrra eða
um 3,1% milli ára og er aukningin
álíka mikil og öll raforkunotkun á
Suðurlandi. Um helmingurinn af auk-
inni raforkuvinnslu fór til gagnavera.
Þessar upplýsingar koma fram í
greinargerð Orkuspárnefndar um
raforkunotkunina á seinasta ári sem
Orkustofnun hefur nú birt. Saman-
lögð raforkuvinnsla í fyrra var 19.830
GWh.
„Stórnotendur juku notkun sína á
síðasta ári og mest var aukningin hjá
gagnaverum eða rúmar 300 GWh.
Notkun álveranna þriggja minnkaði
smávægilega en aðrir stórnotendur
juku notkun sína um rúmar 100 GWh
mest vegna tilkomu PCC en á móti
hætti kísilverið í Helguvík starfsemi
fyrir rúmu ári síðan,“ segir m.a. í
samantekt um ástæður aukinnar raf-
orkuvinnslu á seinasta ári.
Bent er á það í greinargerðinni að
ef litið er yfir lengra tímabil megi
merkja áhugaverðar breytingar svo
sem að á síðustu tíu árum hefur raf-
orkuvinnsla aukist um 3.363 GWh
,,sem jafngildir um 80% af raforku-
notkun allra heimila og almenns at-
vinnulífs á landinu að meðtalinni
notkun vinnslufyrirtækja.“
Í greinargerðinni segir að eftir
mikla aukningu almennrar forgangs-
orku árin 2004 til 2007 hafi hægt á
henni árið 2008 og síðan minnkaði
hún í tvö ár. „En síðustu átta ár hefur
hún aukist í sjö árum á bilinu 0,3 til 3,4
%/ár eða að meðaltali um 1,6% (hita-
stigsleiðrétt). Aukning á árunum 2014
og 2015 er að hluta vegna tilkomu
gagnavers á Suðurnesjum en minnk-
un notkunar árið 2016 stafar af því að
þá færðist það frá almennri notkun
yfir í stórnotkun og svo hefði ekki ver-
ið hefði aukningin 2016 verið 1,7%.“
Þegar skoðuð er skipting notkunar
raforkunnar frá flutningskerfinu nið-
ur á notendur má sjá að um 84% notk-
unar beint frá flutningskerfinu, stór-
notkunin, er vegna starfsemi álvera,
32% er vegna Fjarðaáls og 30% Norð-
uráls. En bent er á að nýir notkunar-
flokkar hafa verið að koma inn á und-
anförnum árum eins og gagnaver sem
eru með um 4% af þessari notkun og
kísilver eru með 1% af notkuninni.
„Árin 2009 og 2010 var samdráttur
í almennri forgangsorku í flestum
landshlutum. Síðustu átta ár hefur
notkunin vaxið lítið á höfuðborgar-
svæðinu en verulegar sveiflur hafa
verið í aukningunni í öðrum lands-
hlutum [...]. Á síðasta ári var aukning í
öllum landshlutum og hún var mest á
Suðurnesjum, væntanlega vegna
mikillar uppbyggingar á svæðinu.
Mikil aukning var einnig á Suðurlandi
þar sem m.a. ferðaþjónusta hefur
stuðlað að verulegri aukningu undan-
farin ár. Á Vestfjörðum var einnig
veruleg aukning á síðasta ári enda
hefur atvinnulíf verið að styrkjast þar
á undanförnum árum m.a. vegna upp-
byggingar fiskeldis og kalkþörunga-
vinnslu,“ segir í greinargerð Orku-
spárnefndar.
Raforkuvinnslan jókst umtalsvert
Morgunblaðið/ÞÖK
Orkunotkun Töp við flutning orkunnar frá virkjunum til almenningsveitna
og stórnotenda voru 398 GWh í fyrra og jukust um 6,7% á milli ára.
 Aukningin í fyrra var álíka mikil og öll raforkunotkun á Suðurlandi  Stórnotendur juku notkun sína
 Mest aukning hjá gagnaverum eða rúmar 300 GWh.  Notkun álveranna minnkaði smávægilega