Dagblaðið Vísir - DV - 02.08.2019, Qupperneq 2

2 FRÉTTIR 2. ágúst 2019
1990– Innrás Írak í Kúveit.
Á þessum degi,
2. ágúst
1824 – Fimmta breiðstræti (e. Fifth
Avenue) í New York opnað.
1892 – Charles A. Wheeler fékk
einkaleyfi á fyrsta rúllustiganum.
1961 – Bítlarnir komu fram í fyrsta sinn
á Cavern-klúbbnum í Liverpool.
1962 – Robert Zimmerman breytti
nafni sínu löglega í Bob Dylan.
gleymdar útihátíðir
Verslunar­
mannahelgin
er skollin
á og venju
samkvæmt
halda margir
á úti hátíðir
víða um land.
Því er við hæfi
að rifja upp
fimm hátíðir
sem urðu
gleymskunni
að bráð –
allavega hjá
einhverjum.
Rauðhetta
Útihátíðin Rauðhetta var
haldin þrisvar sinnum
á árunum 1976–78 við
Úlfljótsvatn. Hátíðin var
á vegum skátanna og var
gefið út að um bindindis-
hátíð yrði að ræða. Það fór
hins vegar lítið fyrir þeim
loforðum og árið 1977
var til að mynda skrifað
í Dagblaðinu: „Ölvun var
talsverð, einkum á föstu-
dagskvöld og laugardags-
kvöld, þrátt fyrir að hellt
hafi verið niður úr nær 200
áfengisflöskum.“
Húsafellshátíðin
Hátíðin var haldin á vegum
Ungmennasambands
Borgarfjarðar í nokkur
ár en frægasta hátíðin
var árið 1969. Aðsóknin
var gríðarleg og líkti
blaðamaður Morgun-
blaðsins hátíðinni við
hina goðsagnakenndu
Woodstock-hátíð í Banda-
ríkjunum. „Aðsóknin að
Woodstock-hátíðinni var
mun meiri en búist var
við og skipulagið fór úr
böndunum. Húsafells-
hátíðin kemur því vel út í
þessum samanburði, ekki
síst í ljósi þess að miðað
við hina frægu höfða-
tölureglu var hún fimmtíu
sinnum fjölsóttari.“
Viðeyjarhátíðin
Hátíðin í Viðey árið 1984
er líklegast eitt mesta
útihátíðarklúður Íslands-
sögunnar. Væntingar
skipuleggjandans
Magnúsar Kjartanssonar
voru að þúsundir manna
myndu sækja hátíðina
heim en aðeins fjögur til
fimm hundruð mættu,
eins og eftirminnilega var
gert grín að í áramóta-
skaupinu það árið. „Ég
gæti trúað því að krökkum
þyki heppilegra að fara
eitthvað út fyrir bæinn,
en vera endilega þar sem
mamma og pabbi gætu
allt í einu dúkkað upp á
tjaldskörinni, boðið góðan
daginn og verið komin í
heimsókn,“ sagði Magnús í
samtali við Dagblaðið.
Saltstokk
Það var hins vegar önnur
hátíð sem Woodstock
var fyrirmyndin að og
það var Saltvíkurhátíðin
á Kjalarnesi sem haldin
var um hvítasunnu-
helgina árið 1971. Vegna
fyrirrennarans var hátíðin
aldrei kölluð annað en
Saltstokk. Saltstokk var
haldin til að stemma stigu
við unglingadrykkju og var
hún skipulögð af Æsku-
lýðsráði Reykjavíkur. Þetta
gekk hins vegar ekki betur
en svo að ölvun var gríðar-
mikil á hátíðarsvæðinu og
þurfti Æskulýðsráðið að
þola mikla gagnrýni eftir
að hátíðinni lauk.
Uxi 95
Það fór um marga foreldra
þegar fregnir af því hvernig
útihátíðin Uxi á Kirkju-
bæjarklaustri árið 1995
færi fram bárust. Prodigy,
Aphex Twin, Bobbie
Gillespie og Prodigy tróðu
upp á hátíðinni en hún
er þekkt í seinni tíð sem
E-pilluhátíðin. Á þessum
tíma var E-pillan að ryðja
sér til rúms hér á landi
og einhverjir fóru það illa
út úr pilluátinu á Uxa að
þeir þurftu að leita sér
læknisaðstoðar. Fyrir vikið
var búin til ný kynslóð,
X-kynslóðin, og eins og
nafnið gefur til kynna voru
allir sem tilheyrðu henni
dæmdir pilluhausar, að
minnsta kosti um tíma.
Síðustu orðin
„Guðs blessun. Hugsið um
Roy, félaga minn“
– Myndasöguhöfundurinn og
útgefandinn Stan Lee.
O
ddur Sigurðsson jökla­
fræðingur tilkynnti árið
2014 að jökullinn Ok gæti
ekki lengur talist jökull. Þar
með er talið að um fyrsta jökulinn
sé að ræða sem hefur horfið vegna
hlýnunar jarðar. Fyrir rúmri öld
var Ok meira en 15 ferkílómetrar
að stærð og yfir 50 metra þykkur.
Nú er Ok aðeins um 15 metrar að
þykkt og innan við ferkílómetri að
stærð.
Rithöfundurinn Andri Snær
Magnason og Oddur Sigurðs­
son munu þann 18. ágúst næst­
komandi afhjúpa minnisvarða á
Oki. Á minnisvarðanum má finna
bréf til framtíðarinnar þar sem
stendur:
„Ok er fyrsti nafnkunni jökull­
inn til að missa titil sinn. Á næstu
200 árum er talið að allir jöklar
landsins fari sömu leið. Þetta
minnismerki er til vitnis um að við
vitum hvað er að gerast og hvað
þarf að gera. Aðeins þú veist hvort
við gerðum eitthvað.“
Neðst á minnisvarðanum
er svo að finna magn koltví­
oxíðs í andrúmsloftinu núna, 415
milljónarhlutar (ppm), en magn­
ið hefur ekki verið meira á jörðinni
í yfir þrjár milljónir ára.
Minnisvarðinn um Ok hefur
vakið heimsathygli og mikið
verið fjallað um hann á erlendum
miðlum. Vonir standa til að
minnisvarðinn muni vekja fólk
til meðvitundar um alvarleika
loftslagshamfaranna. Það er of
seint að bjarga Oki, en enn er hægt
að bjarga öðrum jöklum.
Flatarmál íslenskra jökla
hefur minnkað um 647 ferkíló­
metra frá aldamótum og minnkar
um sem nemur hálfu flatar­
máli Þingvallavatns á hverju
ári. Ok er fyrsti jökullinn til að
hverfa alveg. Minnisvarðinn er
áminning til manneskjunnar
um að loftslagsbreytingar eru
raunverulegar, vandamálið er stórt
og brýnt að bregðast við núna. Það
verða svo kynslóðir framtíðar sem
annaðhvort njóta eða gjalda fyrir
viðbrögð okkar.
Erla Dóra
erladora@dv.is
„Þetta minnismerki er til vitnis um að við vitum hvað er að gerast“
„Aðeins þú veist hvort
við gerðum eitthvað“