Skessuhorn - 05.10.2016, Blaðsíða 8

MIÐVIKUDAGUR 5. OKTÓBER 20168
Keppa í Útsvari
á föstudaginn
AKRANES: Eins og Skessu-
horn greindi frá fyrr í haust
hér í Skessuhorni munu
þrjú sveitarfélög á Vestur-
landi senda lið til þátttöku í
spurningakeppnina Útsvari,
sem sýnd er á RÚV. Það
eru Akranes, Borgarbyggð
og Snæfellsbær. Af þessum
þremur liðum er það Akra-
nes sem ríður á vaðið næst-
komandi föstudag þegar lið-
ið mætir fulltrúum Árborgar.
Lið Akraness skipa Gerður
Jóhanna Jóhannsdóttir, Vil-
borg Þórunn Dagbjartsdóttir
og Örn Arnarson.
-kgk/ Ljósm. akranes.is.
Samþykktu
lög um réttindi
fatlaðs fólks
LANDIÐ: Alþingi sam-
þykkti nýverið samhljóða
þingsályktunartillögu ut-
anríkisráðherra um að full-
gilda samning Sameinuðu
þjóðanna um réttindi fatl-
aðs fólks. Þá ályktaði Al-
þingi jafnframt að valkvæð-
ur viðauki við samninginn
skuli einnig fullgiltur fyrir
árslok 2017. Samningurinn
og valkvæði viðaukinn voru
undirritaðir af hálfu Íslands
30. mars 2007, en markmið
þeirra er að fatlað fólk njóti
allra mannréttinda og mann-
frelsis til fulls og jafns við
aðra. Fullgilding samnings-
ins kallar á ýmsar lagabreyt-
ingar þannig að íslensk lög-
gjöf uppfylli til fulls ákvæði
samningsins.
-mm
Dregur úr
atvinnuleysi
LANDIÐ: Samkvæmt vinnu-
markaðsrannsókn Hagstofu
Íslands voru að jafnaði 205.200
manns á aldrinum 16–74 ára á
vinnumarkaði í ágúst 2016,
sem jafngildir 85,9% at-
vinnuþátttöku. Af þeim voru
199.200 starfandi og 6.000 án
vinnu og í atvinnuleit. Hlut-
fall starfandi af mannfjölda
var 83,3% og hlutfall atvinnu-
lausra af vinnuafli var 2,9%.
Samanburður mælinga fyrir
ágúst 2015 og 2016 sýnir að
atvinnuþátttakan jókst um 1,6
prósentustig. Fjöldi starfandi
jókst um 11.700 og hlutfall-
ið af mannfjölda hækkaði um
2,2 stig. Atvinnulausum fækk-
aði um 1.200 manns og hlut-
fall þeirra af vinnuaflinu lækk-
aði um 0,8 prósentustig.
-mm
Aflatölur fyrir
Vesturland
24. - 30. september
Tölur (í kílóum)
frá Fiskistofu:
Akranes 3 bátar.
Heildarlöndun: 14.150 kg.
Mestur afli: Ebbi AK: 13.453
kg í þremur löndunum.
Arnarstapi 2 bátar.
Heildarlöndun: 6.883 kg.
Mestur afli: Bárður SH: 4.301
kg í tveimur löndunum.
Grundarfjörður 5 bátar.
Heildarlöndun: 168.426 kg.
Mestur afli: Hringur SH:
101.849 kg í tveimur löndu-
num.
Ólafsvík 16 bátar.
Heildarlöndun: 171.115 kg.
Mestur afli: Ólafur Bjarnason
SH: 25.515 kg í fjórum löndu-
num.
Rif 5 bátar.
Heildarlöndun: 109.167 kg.
Mestur afli: Rifsnes SH:
46.227 kg í einum róðri.
Stykkishólmur 6 bátar.
Heildarlöndun: 54.303 kg.
Mestur afli: Hannes Andrés-
son SH: 35.921 kg í fjórum
löndunum.
Topp fimm landanir á
tímabilinu:
1. Hringur SH - GRU:
62.080 kg. 28. september.
2. Rifsnes SH - RIF:
46.227 kg. 25. september.
3. Hringur SH - GRU:
39.769 kg. 24. september.
4. Stefnir ÍS - GRU:
31.781 kg. 27. september.
5. Grundfirðingur SH -
GRU:
28.994 kg. 24. september.
grþ
„Já, auðvitað er best að vera heima
á meðan heilsan leyfir og fólk getur
það með góðu móti. En það rétt-
lætir ekki að gamalt fólk, sem ekki
er orðið ósjálfbjarga og veikt, eigi
hvergi höfði sínu að að halla þeg-
ar það getur ekki lengur hugsað
um sig sjálft og búið heima hjá sér
í stóru húsnæði.“ Þannig mæltist
Jóni Frímannssyni, eldri borgara á
Akranesi, nýverið í spjallþræði sem
hann kveikti á Facebooksíðunni
Ég er íbúi á Akranesi. Jón vekur
þarna athygli á þeirri stöðu sem
uppi er meðal eldra fólks á Akra-
nesi og víðar um landið. Margir
vildu gjarnan komast í minna og
hentugra íbúðarhúsnæði en það á í
dag, en á ekki auðvelt með það þar
sem lítið er um slíkar eignir í bæj-
arfélaginu. Jón vill meina að búið
sé að girða fyrir möguleika þessa
fólks með því að lögð hafa verið
af nánast öll almenn dvalarrými á
Höfða. Nú sé þar fyrst og fremst
rekin hjúkrunarstofnun sem taki
á móti veiku fólki sem þurfi mikla
aðhlynningu.
„Það er meira en að segja það
að halda öllu í röð og reglu í stóru
íbúðarhúsi og halda því við að utan
sem innan og vinna öll þau verk
sem slíkri búsetu fylgir. Það reyn-
ist jafnvel ofraun fullhraustu fólki,
hvað þá eldri manni eins og mér.
Ég hef kynnst þessu af eigin raun
og satt að segja má heilsan ekki
versna mikið til að ég ráði ekki við
þetta hlutverk hins almenna hús-
eiganda. Þá veit ég dæmi um fólk
sem er jafnvel í enn verri málum
en ég. Fólk sem er hálfgerðir fang-
ar á heimilum sínum, getur ekki
keyrt bíl og kemst jafnvel ekki nið-
ur stigann á húsunum sínum án
aðstoðar. Þetta er óþolandi ástand
og ég get ekki annað en kennt úr-
ræðaleysi ráðamanna hjá ríki og bæ
um að svona er komið fyrir okkur
gamla fólkinu. Nú segja ráðamenn
að allir allir eigi að vera sem lengst
heima hjá sér, fái þangað heimilis-
hjálp, matarsendingar og slíkt. En
slík aðstoð hentar einfaldlega ekki
öllum og er takmörkuð. Margir
geta ekki búið við þessar aðstæður
þótt þeir fegnir vildu. Fyrir þetta
fólk verður að vera til pláss á dval-
arheimili. Af einhverjum ástæð-
um voru þau byggð á sínum tíma.
Sennilega vegna þess að það þótti
nauðsynlegt og var þörf á því. Ég
held að það hafi ekkert breyst. En
því miður voru hin hefðbundnu
dvalarheimili lögð niður og þeim
breytt í sjúkrastofnanir,“ segir Jón
Frímannsson.
Jón kveikti eins og fyrr segir um-
ræðu um þetta málefni á Facebook
og voru margir sem tjáðu sig og
tóku undir með málshefjanda.
mm
Segir búið að skerða þjónustu við eldra fólk
Í kvöld, miðvikudaginn 5. október
kl. 19:30, verður kartöflusýning og
fræðslufundur í sal Garðyrkjufélags-
ins, Síðumúla 1 í Reykjavík. Flutt
verður stutt erindi um kartöflurækt
af fræi, frækartöflur í flestum litum
regnbogans verða til sýnis og gest-
um gefst kostur á að spyrja og spjalla.
Undanfarin ár hafa nokkrir félagar í
Garðyrkjufélagi Íslands fengist við
að rækta kartöflur upp af fræi. Mark-
mið þeirra er að rækta ný og óvenju-
leg yrki sem þrífast vel hér á landi og
gefa félögum kost á að rækta kynlegar
kartöflur. Síðastliðið vor gátu félagar
í fyrsta skipti pantað kartöflufræ af
frælista félagsins og stefnt er að því að
bjóða upp á enn meira úrval af þeim
næsta vor. Innan fárra ára stendur til
að bjóða félögum Garðyrkjufélagsins
einnig upp á óvenjulegt útsæði.
Í hefðbundinni kartöflurækt eru
settar niður kartöflur og uppsker-
an verður alveg eins og móðurkart-
aflan. Þegar kartöflur eru ræktaðar af
fræi er hvert fræ mögulega nýtt yrki
og engar tvær fræplöntur eins. Jafn-
vel þó fræin komi úr sama kartöflu-
aldininu hafa þau mismunandi eig-
inleika hvað varðar lit, bragð, áferð,
geymsluþol, mótstöðu gegn kvillum
og margt fleira. Ræktun af fræi er
dálítið eins og fjársjóðsleit og getur
verið æsispennandi að taka upp og sjá
hvað leynist undir hverju grasi.
Hér á landi eru fá kartöfluyrki í al-
mennri ræktun. Reglur um útsæðisk-
artöflur eru strangar enda er mikil-
vægt að koma í veg fyrir að alvarleg-
ir kartöflusjúkdómar breiðist út. Því
getur verið snúið að útvega útsæði af
,,skrítnum“ kartöflum. Kartöflufræ
geta verið skemmtileg viðbót í mat-
jurtagarða landsmanna. Ræktunin
er í sjálfu sér einföld þó það taki tvö
sumur að fá fulla uppskeru.
Fræðslufundurinn er öllum opinn
og eru félagar eru hvattir til að taka
með sér gesti. Kaffigjald er krónur
750. Fræðslufundurinn er umsjón
Kartöfluhóps innan Matjurtaklúbbs
Garðyrkjufélagsins.
-fréttatilkynning
Kartöflusýning og fræðslufundur um kartöflufræ
Freisting vikunnar
Kladdkaka er ein af vinsælustu
kökunum sem bornar eru fram
hjá frændum okkar Svíum. Hún
stendur til boða á hér um bil
öllum kaffihúsum þar í landi
og eiga Svíar ýmsar mismun-
andi uppskriftir af henni. All-
ar eiga þær það sameiginlegt að
vera með ríku súkkulaðibragði
og frekar blautar en það er ein-
kenni kökunnar. Nafngiftin er
eftir því enda þýðir sænska orð-
ið „kladd“ klístraður og má því
segja að réttnefni kökunnar á
íslensku væri „klístruð kaka“.
Kakan er auðveld í gerð og hún
er best ef hún er borin fram
með vanilluís, jarðarberjum eða
vanillurjóma.
Sænsk og klístruð súkkulaðikaka
100 gr. smjör
3 dl sykur
2 egg
2 tsk. vanillusykur
5 msk. kakó
1 ½ dl hveiti
Aðferð: Hitið ofninn í 175°C.
Bræðið smjör í potti og blandið síð-
an öllum hráefnunum saman við.
Setjið deigið í smurt form (22 cm
form passa vel fyrir þessa uppskrift)
og bakið í um það bil 30 mínútur.
Fylgist vel með kökunni síðustu
mínúturnar þar sem ef hún er bök-
uð of stutt þá verður hún of blaut
en ef hún er bökuð of lengi verð-
ur hún þurr. Ef notaður er blástur
gæti þurft að stytta bökunartímann
um nokkrar mínútur. Kælið kökuna
og sigtið flórsykur yfir hana áður en
hún er borin fram.
Sænsk kladdkaka