Skessuhorn - 21.12.2016, Blaðsíða 88

MIÐVIKUDAGUR 21. DESEMBER 201688
Ingibjörg Kristjánsdóttir, iðulega
kennd við bæinn Garpsdal við Gils-
fjörð, hefur reynt ýmislegt á sinni
starfsævi. Hún var heilsugæslu-
hjúkrunarfræðingur þar sem nú
heitir Reykhólahreppur í rúma þrjá
áratugi og síðar hjúkrunarforstjóri
Silfurtúns í Búðardal. Auk þess var
hún ein af forgöngumönnum sem
börðust fyrir uppbyggingu Barma-
hlíðar á Reykhólum. Má segja að í
starfi sínu hafi Ingibjörg verið ýmist
á vakt eða bakvakt sleitulaust í tæp-
lega fjörtíu ár. Samhliða því stundaði
hún alla tíð sauðfjárbúskap í Garps-
dal, æðarbúskap og skógrækt ásamt
Hafliða Ólafssyni eiginmanni sín-
um. Skessuhorn hitti Ingibjörgu að
máli á heimili hennar að Ásaheim-
um í Króksfjarðarnesi og fékk hana
til að líta yfir farinn veg. Hún hefur
orð á því að sveitungar hennar séu
heldur færri en áður en sér engu að
síður fram á bjartari tíma.
Aum af sinaskeiðabólgu
„Allt of mikið hefur fækkað í Reyk-
hólasveitinni en samt er hér að yngj-
ast upp, íbúar Reykhóla eru orðnir
til þess að gera ungir. Hefur komið
það mikið af nýju fólki síðustu ár að
ég þekki orðið ekki öll börnin. Það
er af sem áður var þegar ég þekkti
þau öll,“ segir Ingibjörg. „Þegar ég
kem hingað fyrst árið 1973 þá eru
um og yfir 60 börn í skóla á Reyk-
hólum. Það var allt í veseni í heil-
brigðisþjónustunni og eitt af mín-
um fyrstu verkum var að sprauta
alla krakkana í skólaskoðun. Það
var brjálað veður og læknirinn kom
úr Stykkishólmi. Hann náði með
nokkrum erfiðleikum að þræða fyr-
ir Gilsfjörð og við fórum saman frá
Garpsdal. Ekki tók betra við og þeg-
ar komið var að vegamótunum til
móts við Bjarkalund þá vildi doktor
bara snúa við,“ segir Ingibjörg hálf
hneyksluð. „Ég hélt nú ekki, hann
væri kominn alla þessa leið og færi
nú ekki að snúa við nánast í dyra-
gættinni. Við vorum síðan ekki búin
að þessu og komin heim að Garps-
dal fyrr en upp úr tvö um nóttina
að mig minnir og konan hafi verið
aum í viku af sinaskeiðabólgu,“ segir
Ingibjörg og hlær við. „Hafliði minn
lóðsaði síðan lækni fyrir fjörð aftur
og ég veit ekki annað en að hann
hafi skilað sér í Hólminn. Þetta var
mín fyrsta skólaskoðun,“ segir Ingi-
björg sem var aldeilis hent beint í
djúpu laugina.
Geisladiskar
undir bílunum
Ingibjörg minnist þess að veðrið
hafi oft gert heilbrigðisstarfsmönn-
um erfitt um vik fyrstu árin. „Bíl-
arnir voru auðvitað aðeins frum-
stæðari og enginn á alvöru dekkjum.
Þetta voru bara einhverjir geisla-
diskar undir þeim. Síðan voru vet-
urnir bara miklu harðari og snjó-
þyngri. Ég man að við lokuðumst
inni í Garpsdal í tvær heilar vikur
1974, fyrsta veturinn sem við vorum
þar. Það var bara heimarafmagn sem
var nú ekki merkilegt, þannig að það
var oft rafmagnslaust og við vorum
búin með allan mat síðustu dagana,“
segir hún. „Þessar sömu vikur kom
hópur fólks að jarðarför á Reykhól-
um og þurfti síðan að gista í Voga-
landi nokkra daga áður en fært var
yfir Gilsfjörð með þyrlu! Þetta var
ótrúlegt,“ segir hún. „Það má segja
að þessi fyrsti vetur okkar í Garps-
dal hafi verið eldskírn og ævintýri.
Það var oft rafmagnslaust, vont veð-
ur, við vorum með lítil barn og þetta
var gríðarlega mikil vinna. En ég
hefði alls ekki vilja missa af þessu og
myndi gera þetta allt aftur,“ bætir
Ingibjörg við og brosir.
Bestu vinir alla tíð
Eiginmaður Ingibjargar er Hafliði
Ólafsson, bóndi, verktaki og bif-
reiðastjóri. Blaðamanni leikur for-
vitni á að vita hvernig leiðir þeirra
lágu saman. „Það má eiginlega segja
að við höfum kynnst á Kleppi,“ seg-
ir Ingibjörg létt í bragði en bætir
því við að sameiginlegar vinkonur
hafi leitt þau saman. „Ég var í námi
og að vinna á Kleppsspítala ásamt
nokkrum vinkonum úr hjúkrunar-
fræðinni og það var oft mikið líf á
nemendabúðunum. Ég var búin að
heyra margar sögur af þessum sjó-
manni sem væri svo skemmtilegur.
Svo gerist það eitt skiptið seint um
haust þegar við vinkonurnar fór-
um út á lífið að við Hafliði hittumst
á Þórskaffi. Við dönsuðum fram á
nótt en síðan fór hann bara á sjóinn
og ég vissi ekkert hvort við myndum
hittast aftur. Tveimur vikum síðar
hringir Hafliði í vinkonur sínar og
býður okkur í partí en fer svo auð-
vitað aftur á sjóinn,“ segir hún. „Það
var síðan á Þorláksmessu að hann
hefur samband og spyr hvort við eig-
um ekki að hittast. Og viti menn, við
fundum hvort annað niðri í bæ og
eftir það varð ekki aftur snúið. Við
erum búin að vera saman allar göt-
ur síðan. Þetta var 1970 og við trú-
lofuðum okkur 22. apríl árið eftir og
giftum okkur sama dag 1972. Okk-
ur hefur lánast að vera bestu vin-
ir í heimi allan þennan tíma, sem er
auðvitað það sem hjónaband byggir
á,“ segir Ingibjörg og brosir.
Tilviljun að þau
fluttu í sveitina
Hafliði er alinn upp í Garpsdal, er
dóttursonur þeirra Júlíusar Björns-
sonar og Haflínu Guðjónsdóttur
og var í fóstri hjá þeim. Fjölskyld-
an hafði hins vegar brugðið búskap
og flutt til Reykjavíkur þegar Hafliði
var unglingur og bjuggu þau í höf-
uðborginni þegar Ingibjörg kynntist
manni sínum. Jörðin var í leigu hjá
Bæring Jóhannssyni og Lukku Ing-
varsdóttur, eða Lullu eins og hún var
oftast kölluð. Ingibjörg og Hafliði
sáu því ekki fram á að flytjast í Gils-
fjörðinn. „Við vorum búin að kaupa
okkur íbúð í Reykjavík og ég var
búin að ráða mig á Sauðárkrók eft-
ir útskrift. Þangað ætlaði ég að fara,
vera í ár eða tvö og ná mér í góða
reynslu áður en við myndum flytja
aftur í bæinn. Við vorum að leita að
vinnu fyrir Hafliða á Sauðárkróki og
ekkert sem benti til annars en að við
færum þangað,“ segir Ingibjörg. Þá
gripu örlögin í taumana, ef svo má að
orði komast. „Þá gerist það að Bær-
ing og Lulla segja upp leigunni og
flytja suður. Júlíus fóstri Hafliða var
hálf leiður yfir þessu og síðan leiðir
eitt af öðru þar til Hafliði spyr mig
hvort ég sé til í að prófa að fara vest-
ur og taka við búinu í Garpsdal,“ seg-
ir Ingibjörg. Úr varð að þau ákváðu
haustið 1972 að flytjast að Garpsdal
og prófa búskapinn í fimm ár ásamt
Birni Hólm Magnússyni. Hann helt-
ist reyndar úr lestinni eftir aðeins eitt
ár eða eftir að hann kynntist konu í
sveitinni og kvæntist. En Ingibjörg
og Hafliði bjuggu áfram í Garps-
dal um ókomna tíð. „Þá gerðist það
að Hafliði varð bóndi, sem er eitt-
hvað sem enginn reiknaði með. En
hann hefur nú heldur betur sannað
að hann getur þetta og gott betur en
það,“ segir Ingibjörg.
Í Garpsdal bjuggu hjónin síðan
í meira en fjóra áratugi og ólu upp
börnin sín þrjú; Kristján Viðar, Hafl-
ínu Ingibjörgu og Sigurð Rúnar.
Haflína fetaði í fótspor móður sinn-
ar og starfar sem hjúkrunarfræðing-
ur og Rúnar er fangavörður á Litla-
Hrauni. Kristján var vörubifreiða-
stjóri, en hann lést sviplega í slysi á
Borgarfjarðarbrúnni árið 2003.
Ingibjörg og Hafliði fluttu frá
Garpsdal um síðustu áramót þeg-
ar tók við búinu Hjalti Helgason,
núverandi eiginmaður Erlu Bjarkar
Jónsdóttur ekkju Kristjáns og barns-
móður. Höfðu fjölskyldurnar ein-
faldlega húsaskipti og fluttust Ingi-
björg og Hafliði að Ásaheimum í
Króksfjarðarnesi.
Móttökur sveitunga
dásamlegar
Þegar Ingibjörg lítur til baka kveðst
hún ekki hafa getað ímyndað sér þeg-
ar hún kom í Reykhólsveitina að þar
ætti hún eftir að búa allar götur síð-
an. „Ég hafði reyndar komið hingað
áleiðis áður, var í sveit í Bersatungu í
Saurbæ þegar ég var stelpa. Réði mig
ellefu ára gömul í sveit til að passa
börn. Þar lærði ég að mjólka beljur
og hata uppvask,“ segir hún og hlær
við. „En Reykhólasveitin fannst mér
engu að síður vera á hjara veraldar
og auðvitað voru þetta nokkur við-
brigði. Það var alltaf rafmagnslaust,
bara fimm til sex vatta jafnstraumur
á að sumri og bara fyrir mjaltavélarn-
ar á veturna. Bleiurnar voru soðn-
ar í potti og mikill gestagangur, að
jafnaði voru tíu manns á heimilinu
hverju sinni. Vinirnir úr Reykjavík
þurftu auðvitað allir að koma og sjá
hvað við værum eiginlega að gera
hérna,“ segir hún og brosir. Aðspurð
segir hún að nýju sveitungar hennar
hafi tekið ungu hjónunum í Garps-
dal afar vel. „Móttökurnar voru al-
veg dásamlegar. Ég held það hafi
ekki verið liðinn hálfur mánuður
þegar allur gamli Geiradalshrepp-
urinn var búinn að bjóða okkur vel-
komin og bjóða okkur í heimsókn.
Aldrei upplifðum við annað en að
hér værum við hjartanlega velkom-
in og samskiptin við sveitunga og ná-
granna voru og hafa alltaf verið ynd-
isleg. Hefði Þuríður Sumarliðadóttir
á Gróustöðum ekki bjargað mér með
barnapössun alla tíð þá hefði ég verið
í vondum málum. Ég hefði ekki get-
að sinnt starfinu ef hennar hefði ekki
notið við,“ segir hún.
Með olíu upp
að olnbogum
„Héraðshjúkrunarkona hét starf-
ið mitt, -kona, að sjálfsögðu,“ segir
hún og brosir. „Ég ætlaði mér aldrei
að hefja störf um leið og við kom-
um í sveitina. Við vorum með lítið
barn og ég ætlaði mér bara að vera
bóndakona. En síðan var lagt hart
að mér að hefja störf sem fyrst og ég
lét undan, því þá var í raun enginn
læknir á svæðinu og læknisþjónust-
an hér í ótrúlega skrítnum málum.
Læknirinn sem var í Búðardal og átti
að sinna Reykhólasveitinni var bara
orðinn gamall og útbrunninn og
sinnti þessu svæði ekki neitt að ráði,“
segir hún. Sveitungar tóku hjúkr-
unarfræðingnum unga því fagnandi.
„Það var ekki fyrr en löngu síðar sem
ég áttaði mig á hvað fólk tók mér vel í
starfi, trúði öllu sem ég sagði og lagði
allt sitt traust á nýútskrifaðan hjúkr-
unarfræðinginn,“ segir Ingibjörg.
„En ég fór bara beint í leiðrétta hluti
sem ekki áttu við lengur því ýmsu var
ábótavant. Ég held að það hafi tek-
ist ágætlega hjá mér,“ segir hún. Um
svipað leyti fóru slysadeildarlæknar
að venja komur sínar í Stykkishólm,
því þar var sambærileg staða og í
Reykhólasveitinni. Þá var brugðið á
það ráð að fljúga læknunum þaðan í
Reykhóla, þangað sem Ingibjörg fór
til móts við þá. „Í einni af fyrstu ferð-
unum þá legg ég af stað í Reykhóla til
móts við lækninn á gömlum Rússa-
jeppa sem Björn Hólm átti. Honum
láðist hins vegar að segja mér að ég
þyrfti að hafa með mér smurolíu, því
bíllinn yrði líklega olíulaus um miðja
leið. Það kom á daginn og bíllinn
Samfleytt á sólarhringsvakt í næstum fjörtíu ár
Rætt við Ingibjörgu Kristjánsdóttur hjúkrunarfræðing í Garpsdal
Ingibjörg Kristjánsdóttir, jafnan kennd við Garpsdal, á heimili sínu að Ásaheimum í Króksfjarðarnesi. Ljósm. kgk.
Sólarlag við Gilsfjörð. Horft frá Garpsdal á fallegu kvöldi.
Ingibjörg ásamt Hafliða Ólafssyni eiginmanni sínum á góðri stundu á Fimmvörðu-
hálsi þegar eldgosið var 2010.