Ársrit um starfsendurhæfingu - 2010, Qupperneq 26
26 www.virk.is
Þ
JÓ
N
U
S
TA
í sérhæft mat á grundvelli niðurstöðu
grunnmatsins í samráði við sérfræðing
hjá VIRK. Upplýsingarnar úr grunnmatinu
eru aðgengilegar sérfræðingum sérhæfða
matsins. Það eru vissir þættir í grunnmati
sem benda á þörf fyrir sérhæft mat. Má
þar nefna rauð flögg í skimunarlistum,
virkniáætlun sem gengur ekki sem
skildi, tími í grunnmati er orðinn lengri
en 6 mánuðir og/eða ráðgjafi þarf frekari
stuðning við áframhaldandi ráðgjöf.
Þættir í sérhæfðu mati
Í sérhæfðu mati er stuðst við sér-
þekkingu þeirra sérfræðinga sem
koma að málum. Það skýrsluform sem
Starfsendurhæfingarsjóður leggur til
grundvallar felur meðal annars í sér að
farið sé í gegn um þrjátíu þætti sem taka
mið af ICF kerfinu. Af þessum þrjátíu
þáttum koma tíu þættir úr grunnmatinu.
Tuttugu þættir koma úr kjarnasafni
sem hefur verið þróað af EUMASS,
samtökum tryggingayfirlækna í Evrópu.
Þessir tuttugu þættir eru settir fram með
það sjónarmið að þá ætti alltaf að hafa
í huga þegar kemur að ákvörðun um
starfshæfni. Með því að vinna markvisst
í endurhæfingunni með þessa mikilvægu
þætti náum við að hafa áhrif á þá áður en
ákvörðun um starfshæfni er tekin.
Endurhæfingaráætlun
Eins og vikið var að hér að framan er
sérhæfða matið unnið í samhengi við
mögulega starfsendurhæfingu. Þannig
er starfsendurhæfingaráætlun unnin á
grundvelli sérhæfða matsins. Lögð er fram
tillaga af hálfu þeirra sem matið vinna um
hvers konar starfsendurhæfingarúrræði
einstaklingurinn þurfi helst á að halda,
í hve langan tíma og hvenær endurmat
skuli fara fram ef þörf þykir. Áætlunin er
svo unnin nánar í samvinnu einstaklings
og ráðgjafa og þess er sinna mun
starfsendurhæfingunni.
Endurmat
Endurmat er unnið af sömu aðilum og
þeim sem unnu sérhæfða matið, á sama
hátt og á þeim tíma er tilgreint var í
niðurstöðu sérhæfða matsins. Í sumum
tilvikum fer ekki fram endurmat í kjölfar
sérhæfða matsins, þ.e. ef ljóst þykir að
einstaklingur muni ekki geta tekið virkan
þátt í starfsendurhæfingu. Niðurstaða
endurmats getur gefið til kynna að
starfsendurhæfing þurfi lengir tíma, þ.e.
að ekki hafi mesta mögulega árangri
enn verið náð eða að um lokapunkt í
starfshæfnismatsferlinu sé að ræða þar
sem ljóst er að hámarksstarfshæfni hafi
verið náð, – alla vega að svo stöddu.
Næstu skref
Fyrsta árinu í starfsemi sjóðsins hefur
verið varið í að byggja upp innviðina, móta
hugmyndafræði, stefnu, vinnuaðferðir
og vinnuferla. Áframhaldandi þróun á
þeim vinnuaðferðum sem hér hefur verið
lýst er hinsvegar afar mikilvæg og þá í
samvinnu við marga ólíka sérfræðinga
á þessu sviði, bæði innanlands og utan.
Mörg þróunarverkefni eru í gangi.
Rýnihópur um verkfæri í
grunnmati
Þegar um 400 manns höfðu farið
í grunnmat hjá ráðgjöfum í starfs-
endurhæfingu var ákveðið að fara af
stað með rýnihóp í þeim tilgangi að
betrumbæta verkfærin sem lögð eru
til grundvallar í grunnmati. Það þótti
mikilvægt að fá á sama tíma sjónarmið
sem flestra inn í þessa vinnu og var því
leitað eftir samstarfi við utanaðkomandi
aðila. Í hópnum áttu annars vegar sæti
fimm ráðgjafar í starfsendurhæfingu
sem starfa hjá stéttarfélögum í samvinnu
við VIRK og hafa víðtæka þekkingu og
reynslu á þessu sviði. Þessir ráðgjafar
eru:
Margrét Gunnarsdóttir BS í •
sjúkraþjálfun, MS í viðtalsmeðferð.
Karen Björnsdóttir B.Ed kennari, •
MA í náms- og starfsráðgjöf.
Soffía Erla Einarsdóttir BA í sálfræði, •
MA í mannauðsstjórnun.
Kristín Waage BA í félagsfræði, •
diploma í mannauðsstjórnun.
Sigrún Sigurðardóttir BA í uppeldis- •
og menntunarfræði,kennslufræði og
námsráðgjöf.
Hins vegar var um að ræða samstarf við
aðra utanaðkomandi aðila í þeim tilgangi
að fá fram sem flest sjónarmið á vinnu-
ferlana sem Starfsendurhæfingarsjóður
starfar eftir. Þær stofnanir sem komu að
rýninni voru Tryggingastofnun ríkisins og
Vinnumálastofnun. Einnig sátu í hópnum
forstöðumaður Örva og formaður Hlut-
verks – samtaka um vinnu og verkþjálfun.
Þessir einstaklingar eru:
S• vala Björgvinsdóttir, félagsráðgjafi
hjá TR.
Auðbjörg Ingvarsdóttir félagsráðgjafi •
hjá TR.
Kristján Valdimarsson, •
forstöðumaður Örva starfsþjálfunar
og formaður Hlutverks – samtaka
um vinnu- og verkþjálfun.
Þórdís Guðmundsdóttir, ráðgjafi hjá •
Vinnumálastofnun.
Guðlaug H. Pétursdóttir, ráðgjafi hjá •
Vinnumálastofnun.
Farið var skipulega yfir öll verkfærin sem
eru notuð í grunnmati og var niðurstaðan
sú að ákveðnar breytingar voru gerðar.
Breytingarnar hafa það að markmiði
að einfalda framkvæmd matsins og eru
mjög til bóta.
Næstu skref í áframhaldandi þróun
grunnmatsins eru að skipa hóp sem fer
nánar í skilgreiningar á hugtökum. Auk
þess er þessum hópi ætlað það hlutverk
að fjalla nánar um stöðlun matsins.
Alþjóðlegt samstarf um þróun
á starfshæfnismati
Kjarnasafn EUMASS
Starfsendurhæfingarsjóður tekur nú þátt
Heilsubrestur á einu sviði
þarf ekki að þýða að ein-
staklingur sé óvinnufær,
styrkleiki á öðru sviði
getur vegið upp á móti
heilsubresti og leitt í
ljós að einstaklingur
er vinnufær.