Bændablaðið - 09.02.2017, Blaðsíða 4

4 Bændablaðið | Fimmtudagur 9. febrúar 2017
Fréttir
Útflutningur á matvælum:
Hrossa- og folaldakjöt selt til Japan
Frá því í október á síðasta ári hafa
verið flutt út um 600 kíló af hrossa-
kjöti til Japan. Hrátt hrossakjöt
þykir mikið lostæti í landinu og
verðið sem fæst fyrir kjötið er það
hæsta sem fæst fyrir kjöt sem flutt
er út frá Íslandi.
Erlendur Á. Garðarsson, fram-
kvæmdastjóri IM ehf., markaðs-,
þjónustu- og útflutningsfyrirtæki
sem þjónustar búgreinar og slát-
urleyfishafa, og Sveinn Steinarsson,
Formaður félags hrossabænda, segja
upphafið lofa góðu og vonast til að
útflutningurinn eigi eftir að aukast
þegar líður á árið.
Erlendur segir forsögu þess að
farið var að leita markaðar fyrir
hrossa- og folaldakjöt í Japan hafi
verið gott og árangursríkt starf í
Rússlandi. „Starfið í Rússlandi
var vel á veg komið þegar Rússar
settu innflutningsbann á matvæli frá
Evrópu í kjölfar ágreiningsins um
Úkraínu. Innflutningsbannið kom
sér verulega illa fyrir okkur þar
sem Rússland var orðið eitt stærsta
viðskiptaland okkar þegar kom að
útflutningi á hross- og ærkjöti auk
þess sem innflutningur þeirra á
dilkakjöti hafi aukist talsvert.“
Japan er stór markaður
„Með tilkomu innflutningsbannsins
hófst, í samvinnu við atvinnuvega-
og utanríkisráðuneytið, athugun á
því hvort hægt væri að flytja hrossa-
kjöt til Japan.
Markaðurinn í Japan er gríðar-
lega stór á okkar mælikvarða en
þar búa ríflega 120 milljón manns.
Japanir neyta um 15 þúsund tonna
af hrossakjöti á ári og af þeim eru
um 8 þúsund tonn flutt inn. Fyrr á
árum fluttu Íslendingar talsvert af
fitusprengdum hrossavöðvum til
Japan á mjög góðu verði.
Verkefnið sem nú er í gangi hófst
í fyrravetur þegar sendar voru út
nokkrar tilraunasendingar,“ segir
Erlendur.
Japanir borða hrossakjöt hrátt
Sveinn segir að Japanir borði hrossa-
kjötið hrátt og því sé um mjög við-
kvæma vöru að ræða. „Hrossakjöt er
eina kjötið sem leyfilegt er að bera
fram hrátt á veitingastöðum eða
flytja inn til hráneyslu í Japan. Það
gilda því mjög strangar reglur um
meðferð á hráu hrossakjöti í Japan
og eftirlit með vinnslu á því strangt.
Kröfur um hreinlæti eru miklar og
krafist er góðrar kælingar og hraðra
flutningsleiða. Kjötið er því allt flutt
til Japan með flugi.
Vörurnar sem við erum nú að
semja um sölu til Japan eru aðallega
þrír fitusprengdir vöðvar. Japanarnir
hafa einnig áhuga á allri lifur sem til
fellur sem þeir borða líka hráa og
tungum sem þeir léttsteikja í ákveðna
rétti. Hrossafita er einnig eftirsótt í
snyrtivörugerð í Japan og þá aðallega
smyrsl.
Ef af líkum lætur og verðið er
þokkalegt erum við að vonast til að
geta selt alla hrossafitu til Japan í
náinni framtíð.“
Dýrasta kjötið sem flutt er frá
landinu
Erlendur segir að verðið sem fáist
fyrir hrossakjötið sé mjög gott og
að í dag sé það dýrasta kjöt sem
Íslendingar flytji út. „Samstarfið
við sláturleyfishafa hér heima og
flutningsaðila er mjög gott og ein
af forsendunum fyrir því að við erum
að fá gott verð fyrir afurðirnar.“
Hrossakjöt illa nýtt
Sveinn segir að eiginleg hrossakjöts-
framleiðsla sé ekki stunduð sem slík
á landinu. „Aftur á móti fellur alltaf
eitthvað til af kjöti af hrossum sem
er verið að afsetja eða hrossum sem
passa ekki inn á lífhrossamarkað-
inn. Þeim hrossum þurfum við að
finna farveg og um leið að hámarka
virði hvers grips og nýta hann eins
og hægt er.
Það hefur lengi farið fyrir brjóstið
á okkur hversu lítill hluti hrossa
er nýttur, nánast fáeinir vöðvar
og restinni að mestu fargað. Sem
stendur erum við að senda út um 600
kíló á viku en vonumst til að það
magn eigi eftir að aukast í tvö og
hálft til þrjú tonn á viku þegar líða
fer á árið.“
Sendiráð Íslands í Japan unnið
mikið starf
Erlendur og Sveinn segja að samstarf
milli hrossabænda, afurðastöðva og
útflutningsaðila hafi verið mjög gott.
„Samstarfið við utanríkis-
þjónustuna og atvinnuvegaráðu-
neytið hefur eins verið mjög gott.
Starfsmenn íslenska sendiráðsins í
Japan hafa einnig verið allir af vilja
gerðir til að aðstoða okkur og ólík-
legt að við hefðum náð þeim árangri
sem náðst hefur án aðkomu þeirra.
Landssamtök sauðfjárbænda og
atvinnuvegaráðuneytið hafa einnig
komið að þessu máli og verið okkur
samstiga í því,“ segir Erlendur. /VH
Vörslusvipting Matvælastofnunar í Eyjafirði:
Almennt umhirðuleysi og endurtekin brot
– ábúendur hafa skamman tíma til að koma skikki á búskapinn
Matvælastofnun tilkynnti um það
26. janúar síðastliðinn að gripið
hefði verið til þess úrræðis að
svipta bónda nautgripum sínum
vegna óviðunandi aðbúnaðar og
umhirðu.
Síðar kom fram í fjölmiðlum að
um var að ræða kúabúið Brimnes
við utanverðan Eyjafjörð. Lagt var
hald á 215 nautgripi, 45 voru flutt-
ir í sláturhús, en 170 urðu eftir á
bænum í vörslu Matvælastofnunar
að uppfylltum tilteknum skilyrðum.
Í tilkynningu Matvælastofnunar
kom fram að ástæður þess að grip-
ið hefði verið til þessa úrræðis
hefðu verið þær að gripunum hefði
ekki verið tryggður fullnægjandi
aðgangur að drykkjarhæfu vatni
og fóðri hefði verið spillt með
ágangi gripa og óhreinindunum í
fóðurgangi. Þá var þéttleiki í smá-
kálfastíum of mikill og laus naut
haldin innan um bundnar kýr. Eigin
eftirliti var ábótavant og hefur slös-
uðum gripum ekki verið sinnt með
fullnægjandi hætti með því að leita
lækninga. Hafi þurft að aflífa gripi
af þessum sökum. Lögbundnar
skráningar voru heldur ekki í lagi.
Um endurtekin brot var að ræða
og voru á haustmánuðum lagðar
dagsektir á ábúendur til að knýja
fram úrbætur.
Fullnægjandi úrbætur voru ekki
gerðar og því nýtti Matvælastofnun
heimildir í lögum um velferð dýra
til vörslusviptingar.
Almennt viðvarandi hirðuleysi
Sigurborg Daðadóttir, yfirdýra-
læknir hjá Matvælastofnun, segir
að gripirnir verði áfram í umsjá ábú-
endanna á Brimnesi með ákveðn-
um skilyrðum. „Eitt af þeim var að
ábúendur legðu fram samning við
bústjóra, sem yrði þeim til aðstoðar.
Það hafa þeir gert og um reyndan
bónda er að ræða. Við frestum nú
aðgerðum í skamman tíma og endur-
skoðum stöðuna að tilteknum tíma
liðnum, en áfram verður samt fylgst
með búinu. Þeir hafa því svigrúm
til að koma skikki á búskapinn og
umhirðuna,“ segir Sigurborg. Hún
segir að vörslusviptingin hafi ekki
komið til vegna ástands gripanna,
sem slíkra. „Við þurftum hins vegar
að senda þessa 45 gripi í sláturhús til
að fækka gripunum í samræmi við
það sem búið ber,“ segir Sigurborg.
Spurð um hver beri kostnaðinn við
aðgerðina segir hún að hann falli allur
á bændurna.
Í umfjöllun í Fréttablaðinu um
málið kom fram að bændurnir á
Brimnesi hefðu ekki verið sáttir við
starf Matvæla stofnunar, að ekki hefði
verið hlustað á þeirra útskýringar.
Sigurborg vísar þessum ummælum
á bug. „Það liggur allt fyrir í eftirlits-
skýrslum um það hvernig ástandið
var. Þetta voru endurtekin brot þar
sem almennt umhirðuleysi var við-
varandi ástand um nokkurra missera
skeið, en misalvarlegt þó. Dýr voru
heldur ekki stærðarflokkuð; litlir
kálfar voru innan um stærri gripi og
litlar kvígur innan um graðnaut, til
dæmis.“ /smh
-
Mynd / HKr.