Spássían - 2013, Side 31
31
alltaf óhjákvæmilega í það hvort
maður sé vondur við lesandann eða
hvort mann langi til að gleðja hann.
Og nú ímynda ég mér að ég gæti
gert margt til að gleðja lesandann.
Síðasta bókin sem ég hafði séð
fyrir mér í þessum kvartett - ég vil
ekkert tala um hvar hún beinlínis
gerist eða hver er aðalpersónan -
en hún mun svona loka þessu. Hún
gerist í raun í kjölfar Sendiherrans
og Handritsins, sem gerast á sama
tíma. Sú saga myndi svara mörgum
spurningum. Mér finnst að lesendur
eigi það inni hjá mér að ég loki
svolítið hringnum.“
í SkáLDSkAp VErður DAuðiNN
kóMíSkur
Í Fjarverunni er mikið um
mannshvörf og dauðdaga, en Bragi
segist ekki beinlínis vita hvers
vegna honum sé dauðinn svona
hugleikinn í þessari bók. „Ég held
að það, hvernig karlar hrynja niður
hver á fætur öðrum í Fjarverunni,
sé svolítið kómískt hugsað hjá
mér. Dauðinn í skáldskap er oft
gerður kómískur. Því að öðru leyti
er dauðinn ekki kómískur og svo
höfum við þetta frábæra verkfæri,
skáldskapinn, þar sem við getum
leikið okkur með hann - enda gera
auðvitað allir höfundar það meira
og minna.“
Karlarnir í Fjarverunni deyja
vissulega margir við spaugilegar
aðstæður, einn er að mála
mexíkóskan leirofn og annar
deyr með tambúrínu í hendi. En
þeir deyja jafnframt allir í miðri
sköpun. Bragi á hins vegar erfitt
með að svara því hvers vegna
hann leggi áherslu á þörfina fyrir
að skilja eitthvað eftir sig í þessum
heimi. „Það er bara eitthvað sem
kemur úr undirmeðvitundinni,
en þessi sería fjallar öll um
sköpun. Í Sendiherranum reynist
ljóðabók stolin, í Handritinu verður
kvikmyndahandrit að einhverju
allt öðru og svo væntanlega að
engu, í Fjarverunni fáum við
tónlist Markúsar og æviminningar
Ármanns, og síðasta bókin sem ég
hef í huga fjallar um tilurð bókar í
gegnum greinaskrif. Og þar mun
persónan ná ætlunarverki sínu,
út kemur fullgerð bók, sem ekki
er stolin, og það er það sem ég
á við með að enda á jákvæðum,
upplífgandi punkti. Það hefur verið
svo mikill dauði og mikil áhersla á
mistök í öllum hinum bókunum.
Þegar ég horfi til baka þá finnst mér
sögurnar mínar reyndar allar hafa
sama þema; þær fjalla um mann
sem leitar í felur. Síðasta myndin
í Hvíldardögum er til dæmis sú að
sögupersónan, sem er að keyra
upp í Heiðmörk, sér sig í huganum
klöngrast inn í helli. Mér varð
einmitt hugsað til þeirrar myndar
í tengslum við Fjarveruna, mér
fannst eins og það væri nánast
sama sagan. Ég veit ekki hvaða
komment á heiminn felst í þessu
beint. Þetta er kannski einhver fín,
leynd aðferð til að hafna heiminum,
hafna nútímanum.“
Þegar hann er minntur á að þegar
aðalpersónan í Fjarverunni ákveður
svo að rjúfa slíkt aðgerðaleysi, þá
feli það í sér dauðann, hlær Bragi
við. „Já, það er bara betra að láta
hlutina eiga sig. Þannig að þegar
upp er staðið er boðskapur minna
bóka ekki mjög uppbyggilegur, ekki
lausnamiðaður. Þær segja við mann:
Hafðu þig hægan, farðu í felur!“
guÐjón ó