Fréttablaðið - 26.08.2020, Blaðsíða 18

Traust hagstjórn
hefur leitt til þess
að Ísland hefur burði til að
standa af sér COVID-krís-
una betur en mörg saman-
burðarríki.
Mark Dowding,
yfirfjárfestinga-
stjóri BlueBay
Asset Manage-
ment
BlueBay Asset Manage-ment, eitt stærsta sér-hæfða skuldabréfastýr-ingarfyrirtæki Evrópu, var á meðal þeirra sem seldu ríkisskuldabréf
í síðustu viku, samkvæmt heim-
ildum Markaðarins. Salan knúði
fram umfangsmestu gjaldeyrissölu
Seðlabanka Íslands á einni viku frá
fjármálahruninu.
Töluverð velta var á gjaldeyris-
markaðinum í síðustu viku, alls 19
milljarðar króna, eftir að stjórn-
völd tilkynntu um hertar aðgerðir á
landamærunum. Til þess að sporna
gegn veikingu krónunnar seldi
Seðlabankinn gjaldeyri fyrir 10,7
milljarða króna, sem nemur meira
en einni prósentu af gjaldeyrisforð-
anum.
Sem fyrr segir er þetta umfangs-
mesta gjaldeyrissala Seðlabankans
á einni viku frá árinu 2008. Eftir því
sem Markaðurinn kemst næst hefur
Seðlabankinn haldið áfram að selja
gjaldeyri í þessari viku.
Inngripin komu þó ekki algjör-
lega í veg fyrir gengisveikingu en
krónan hefur veikst um rúmlega
eitt prósent gagnvart evru frá því
að tilkynnt var um hertar aðgerðir
föstudaginn 14. ágúst. Gengið hefur
veikst um meira en 19 prósent frá
byrjun febrúar.
Samkvæmt heimildum Markað-
arins má rekja gjaldeyrisveltuna til
sölu erlendra skuldabréfaeigenda
á íslenskum ríkisskuldabréfum og
var BlueBay, sem er einn stærsti
eigandi íslenskra ríkisskuldabréfa,
á meðal þeirra. Fyrirtækið er þó
enn með verulega stöðu í íslenskum
ríkisskuldabréfum.
Skuldabréfasalan – en erlendu
sjóðirnir voru einkum að selja
óverðtryggða ríkisskuldabréfa-
f lokkinn sem er á gjalddaga árið
2025 – olli því að ávöxtunarkrafa
bréfanna hækkaði í síðustu viku
um liðlega 30 punkta. Þá hækkuðu
verðbólguvæntingar fjárfesta að
sama skapi.
Mark Dowding, yfirfjárfestinga-
stjóri BlueBay, segist ekki geta tjáð
sig um hvort fyrirtækið hafi selt
íslensk ríkisskuldabréf í síðustu
viku. Spurður hvernig fyrirtækið
meti stöðuna á Íslandi segir hann
að undirstöður hagkerfisins séu
sterkar.
„Traust hagstjórn hefur leitt
til þess að Ísland hefur burði til
að standa af sér COVID-krísuna
betur en mörg samanburðarríki.
Til skamms og meðallangs tíma
verður ferðaþjónustan fyrir nei-
Sala ríkisbréfa þrýsti á Seðlabankann
BlueBay Asset Management var á meðal þeirra sem seldu skuldabréf í síðustu viku. Enn með stóra stöðu og yfirfjárfestingastjórinn
segir undirstöðurnar traustar. Knúðu fram mikla gjaldeyrissölu hjá Seðlabankanum. Spurningar vakna um stefnu bankans.
Sjóðir á vegum BluBay hófu innreið sína á íslenskan skuldabréfamarkað árið 2015. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Guðjón Auðunsson, forstjóri Reita, segir að eigendur skrif-stofurýmis í miðbænum
þurfi að hefja samtal við skipu-
lagsyfirvöld um að fá heimild til
þess að breyta skrifstofuhúsnæði í
íbúðarhúsnæði. Þannig verði hægt
að bregðast við því mikla framboði
skrifstofuhúsnæðis sem er í far-
vatninu.
„Við og aðrir sem eiga í hlut þurf-
um að taka samtal við skipulags-
yfirvöld í borginni um að fá heimild
fyrir breyttri notkun á húsnæði,“
segir Guðjón. Eins og fram kom í
umfjöllun Markaðarins um miðjan
ágúst er útlit fyrir að framboð skrif-
stofuhúsnæðis í miðborginni muni
aukast um meira en 40 þúsund fer-
metra á næstu árum.
„Það er ekki líklegt að þessir tugir
þúsunda fermetra af skrifstofurými
sem losna við flutning Landsbank-
ans, f lutning á skrifstofum Alþingis
og uppbyggingu á nýju húsnæði,
muni fyllast auðveldlega. Það væri
mjög slæmt fyrir borgina og alla
hluteigandi ef langan tíma tæki að
koma þessum fermetrum í vinnu.“
Stóran hluta má rekja til upp-
byggingar á nýjum höfuðstöðvum
Landsbankans við Austurhöfn.
Uppbyggingin gerir bankanum
kleift að komast úr 21 þúsund fer-
metra skrifstofurými í 10 þúsund
fermetra. Þannig mun losna um
verulegt rými þegar bankinn flytur
starfsemina en verklok eru áætluð
árið 2022.
Nýja húsnæðið við Austurhöfn
mun spanna 16.500 fermetra.
Landsbankinn gerir ráð fyrir að
nýta 60 prósent hússins, eða um
10 þúsund fermetra, en leigja frá
sér eða selja um 40 prósent, eða um
6.500 fermetra.
Þá var fyrsta skóf lustungan að
nýbyggingu fyrir skrifstofur Alþing-
is tekin fyrr á þessu ári. Alþingi
hefur um árabil leigt aðstöðu, sem
nemur um 4.500 fermetrum og er að
mestu leyti í eigu Reita, fyrir starf-
semi sína í nokkrum húsum við
Austurstræti.
Haft var eftir Garðari Hannesi
Friðjónssyni, forstjóra Eikar fast-
eignafélags, í umfjöllun Markaðar-
ins, að Eik gæti brugðist við breytt-
um aðstæðum á markaði með því að
umbreyta eignum sínum og notk-
unarmöguleikum þeirra. Til dæmis
með því að breyta atvinnuhúsnæði
í íbúðarhúsnæði. „Það er ekki úti-
lokað að það verði breytt notkun á
eignum okkar niðri í bæ.“
Á vegum Framkvæmdasýslu
ríkisins er nú unnið að gerð frumat-
hugunar vegna nýs deiliskipulags á
Stjórnarráðsreitnum sem markast
af Skúlagötu, Klapparstíg, Lindar-
götu og Ingólfsstræti.
Samkvæmt svari frá forsætis-
ráðuneytinu er gert er ráð fyrir því
að öllum ráðuneytum að undan-
skildu forsætisráðuneyti verði
komið fyrir á reitnum. Einnig að
þar verði húsnæði fyrir stofnanir
ríkisins, dómstóla, þjónustu og
stoðþjónustu.
Fyrsti áfangi þessa verkefnis er
flutningur heilbrigðisráðuneytisins
og félagsmálaráðuneytis í fyrrum
húsnæði Hafrannsóknastofnunar
að Skúlagötu 4, sem er áætlaður
fyrri hluta ársins 2022. Eins og í til-
felli Landsbankans, mun losna um
verulegt skrifstofurými við þessa
flutninga. – þfh
Ekki auðvelt að fylla skrifstofurýmið sem losnar í miðborginni
Það væri mjög
slæmt fyrir borgina
og alla hluteigandi ef langan
tíma tæki að koma þessum
fermetrum í vinnu.
Guðjón Auðunsson, forstjóri Reita
✿ Sala SÍ á gjaldeyri í
síðustu viku (m.kr.)
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
mán þrið mið fim fös
kvæðum áhrifum, þó að það eigi
að vísu einnig við um mörg önnur
lönd,“ segir Dowding í samtali við
Markaðinn. Þrátt fyrir að ferða-
þjónustan hafi verið mikilvægur
þáttur í hagvexti síðustu ára muni
atvinnugreinar eins og sjávarút-
vegur og stóriðja verða fyrir minna
höggi og halda áfram að tryggja við-
skiptaafgang við útlönd.
„Verðbólga ætti að haldast í
skefjum og það er svigrúm hjá
Seðlabankanum til að lækka vexti
enn frekar ef þess er þörf. Veiking
krónunnar ætti einnig að styðja við
hagvöxt, segir Dowding.
Sjóðir á vegum BlueBay hófu inn-
reið sína á íslenskan skuldabréfa-
markað árið 2015 og bættu töluvert
við stöðu sína á fyrra hluta síðasta
árs, eins og greint var frá í Markað-
inum.
Dowding segir að áform inn-
lendra fjárfesta um að halda áfram
að fjárfesta erlendis – og vísar þá
væntanlega til íslenskra lífeyris-
sjóða – gæti minnkað svigrúm fyrir
gengisstyrkingu. „Það getur að ein-
hverju leyti takmarkað fjárfestingar
frá erlendum sjóðum sem reyna að
flýja ofurlága ávöxtun á evrusvæð-
inu,“ segir Dowding.
„Sterkar undirstöður hagkerfisins
og uppbyggileg þátttaka í tengslum
við UFS-þætti, gera það hins vegar
að verkum að Ísland ætti áfram að
vera álitlegur áfangastaður fyrir
fjármagn ef horft er til meðallangs
tíma,“ segir Dowding. Umhverfis-
legir og félagslegir þættir og stjórnar-
hættir (UFS) eru viðmið sem fjárfest-
ar nota til að meta fjárfestingar út frá
aðferðafræði ábyrgra fjárfestinga.
Býst við útskýringum
Seðlabankinn mun tilkynna og gera
grein fyrir vaxtaákvörðun peninga-
stefnunefndar í dag. Erna Björg
Sverrisdóttir, aðalhagfræðingur
Arion banka, býst við að stjórn-
endur bankans muni einnig þurfa
að gera grein fyrir gjaldeyrisinn-
gripunum.
„Miðað við hreyfingarnar undan-
farna daga þá veltir maður fyrir
sér hvort þetta sé ákveðin stefnu-
breyting og það verður forvitnilegt
að heyra í peningastefnunefnd. Við
fyrstu sýn lítur út fyrir að Seðla-
bankinn sé að sporna gegn frekari
gengisveikingu vegna versnandi
verðbólguhorfa. Krónan hefur
gefið eftir, húsnæðismarkaðurinn er
sterkur og verðbólgan hefur aukist
hraðar og umfram væntingar,“ segir
Erna Björg.
„Sé það raunin er það á skjön
við yfirlýst markmið um inngrip á
gjaldeyrismarkaði, sem er að koma
í veg fyrir óhóf legar sveif lur og
spír almyndun á markaðinum. Það
verður áhugavert að heyra skýringar
stjórnenda Seðlabankans á því
hvað hafi legið að baki þessum inn-
gripum og hvort vænta megi þess að
Seðlabankinn verði virkari á gjald-
eyrismarkaði í haust.“
Frá því í ársbyrjun 2017, þegar
gjaldeyrisinngripastefna Seðla-
bankans var endurskoðuð eftir stór-
felld kaup á gjaldeyri árin á undan,
hefur meginmarkmið stefnunnar
verið að minnka skammtímasveifl-
ur á gengi krónunnar.
Seðlabankinn greip inn í gjald-
eyrismarkaðinn tíu sinnum í mars
og apríl á þessu ári, til að stemma
stigu við snarpri gengisveikingu
krónunnar, þegar hann seldi gjald-
eyri fyrir krónur fyrir samtals um
17 milljarða. Um mánaðamót maí
og júní keypti hann síðan gjaldeyri
fyrir um sex milljarða til þess að
vinna gegn mikilli gengisstyrkingu.
Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri
sagði í viðtali við Markaðinn um
miðjan júní að lykilatriði í því að
halda vaxtastigi lágu til frambúðar
væri að halda verðbólgu í skefjum
og verðbólguvæntingum lágum.
Í því samhengi skipti höfuðmáli
að halda gjaldeyrismarkaðinum
stöðugum. Þá væri mikilvægt að
jafnvægi á gjaldeyrismarkaðinum
raskaðist ekki yfir sumarið þegar
veltan er fremur lítil.
Hörður Ægisson
hordur@frettabladid.is
Þorsteinn Friðrik
Halldórsson
tfh@frettabladid.is
2 6 . Á G Ú S T 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R4 MARKAÐURINN