Fréttablaðið - 26.08.2020, Síða 20

67
skortstöður voru teknar frá í
mars og út júní.
3%
vaxtaálag er það sem
íslenskir bankar þurfa til
að ná tíu prósenta arðsemi
á eigið fé vegna þyngjandi,
séríslenskra gjalda. Erlend-
um bönkum, sem eru lausir
við slíkar kvaðir, nægja tæp
tvö prósent í vaxtálag til að
ná sömu arðsemi.
Þetta þýðir þá að
við þurfum að fá
fleira fólk inn sem þarf að
þjálfa upp og það kemur
niður á afköstum. Við
gætum þurft að bæta nokkr-
um dögum við sláturtíðina,
auka yfirvinnu og jafnvel
slátra á laugardögum.
Steinþór Skúlason,
forstjóri SS
Nýsjálenskir atvinnu-slátrarar sem lagt hafa leið sína hing-að til lands á hverju ári til að vinna við sláturtíð á Íslandi
eiga ekki heimangengt í ár. Því þarf
að ráða meira af ófaglærðu íhlaupa-
vinnuafli til að starfa við íslensku
sláturtíðina sem hefst í næstu viku.
Þrátt fyrir að horfur í atvinnu-
málum á Íslandi með haustinu séu
slæmar hefur áhugi Íslendinga á
þátttöku í sláturtíð lítið glæðst á
þessu ári. Líkt og undanfarin ár
mun talsverður fjöldi fólks ferðast
til landsins til að vinna í íslenskum
sláturhúsum á næstu dögum og
snúa svo aftur til síns heima að
sláturtíð lokinni.
Sláturtíð hefst í byrjun septem-
ber og stendur fram í október. Áður
fyrr tíðkaðist að fólk sem búsett
var í sveitum landsins  ferðaðist
til þéttbýlisstaða til að taka þátt
í sláturtíðinni, sem stendur yfir í
um það bil einn og hálfan mánuð.
Framboð slíks vinnuaf ls er ekki
mikið nú til dags og því hafa íslensk
sláturhús jafnan mannað sláturtíð
með erlendu vinnuafli. Er þar um
að ræða ólíka hópa. Til að mynda
fagmenn við slátrun sem ferðast
um heiminn og vinna á miklum
afköstum. Nýsjálendingarnir sem
jafnan hafa komið hingað tilheyra
þeim hópi, en sauðfjárrækt er stór
atvinnuvegur á Nýja-Sjálandi.
Einnig er um að ræða ófaglært
vinnuaf l sem kemur til landsins
gagngert til að taka þátt í sláturtíð
og fer svo aftur til síns heima. Þriðji
hópurinn er svo erlendir ríkisborg-
arar sem búa hér á landi og nýta
sumarleyfi sín frá vinnu til að taka
til hendinni í sláturhúsum.
„Flest sláturhús hér á landi hafa
verið með lykilstarfsmenn frá Nýja-
Sjálandi en þeir geta ekki ferðast
núna,“ segir Steinþór Skúlason,
forstjóri Sláturfélags Suðurlands.
„Þetta þýðir þá að við þurfum að fá
fleira fólk inn sem þarf að þjálfa upp
og það kemur niður á af köstum.
Við gætum þurft að bæta nokkrum
dögum við sláturtíðina, auka yfir-
vinnu og jafnvel slátra á laugar-
dögum,“ segir hann.
Steinþór segir að SS hafi marg-
auglýst eftir starfsfólki hér á landi í
sumar en lítið hafi komið út úr því.
„Það hefur eitthvað verið meira um
Íslendinga sem gefa kost á sér en
áður, en það er ekki mikið,“ en um
120 störf verða til hjá SS í slátur-
tíð. Hann bendir einnig á að störf í
sláturhúsi séu ekki fyrir hvern sem
er. Um sé að ræða líkamlega erfiða
vinnu: „En engu að síður eru þetta
ágætir tekjumöguleikar með yfir-
vinnu og ýmsum premíum. Þar að
auki er líka frítt fæði fyrir starfs-
menn sláturhússins. Svo myndast
of t skemmtileg t andr úmslof t
meðal fólksins, þetta er ákveðin
vertíðarstemning.“ Steinþór segir
að 75 til 80 prósent vinnuaf ls á
sláturtíð verði af erlendu bergi
brotið í ár.
„Það hefur ekki gengið vel síðast-
liðin ár að fá Íslendinga til að vinna
á sláturtíð og breytingin er ekki
mikil í ár, en þó einhver,“ segir Val-
gerður Hilmarsdóttir, rekstrarstjóri
SAH Afurða á Blönduósi (áður Sölu-
félag Austur-Húnavatnssýslu). Að
sögn Valgerðar munu um 90 manns
ferðast til landsins til að vinna við
slátrun hjá fyrirtækinu um nokk-
urra vikna skeið. „Mannskapurinn
fer bara í þessa fimm daga sóttkví
og kemur svo til starfa.“ Örlítið fleiri
umsóknir bárust frá Íslendingum í
ár miðað við fyrri ár til SAH Afurða,
en yfir 90 prósent starfsmanna
verða engu að síður farandverka-
menn erlendis frá.
Gunnlaug ur Eiðsson, f ram-
kvæmdastjóri Kjarnafæðis, hefur
svipaða sögu að segja. „Það er stað-
reynd að það er ekki hægt og hefur
ekki verið hægt að manna störf í
sláturtíð nema með erlendu starfs-
af li. Sem er kannski skiljanlegt í
góðæri þegar næg störf eru í boði.
En í því ástandi sem er í dag, þá er
þetta skrýtið.“
Erlent vinnuafl enn þá undir-
staðan við mönnun sláturtíðar
Nýsjálenskir atvinnuslátrarar, sem vanalega koma til Íslands á haustin til að taka þátt í sláturtíð, geta ekki
ferðast til Íslands. Þrátt fyrir að atvinnuleysi sé á uppleið sýna Íslendingar því lítinn áhuga að starfa við
slátrun. Fjöldi erlendra verkamanna mun koma til landsins á næstu dögum til að vinna í sláturhúsum.
Lítill áhugi hefur verið meðal Íslendinga á að vinna við slátrun þrátt fyrir verri horfur á vinnumarkaði. MYND/GVA
Sala á kindakjöti aukist um 18 prósent frá 2008
Sala á kindakjöti innanlands var
7.100 tonn á ári síðastliðin tvö
ár, en var þar um að ræða mestu
sölu frá árinu 2008. Tölur Hag-
stofunnar um sölu á kindakjöti
á Íslandi ná aftur til ársins 1983.
Salan náði sínu lægsta gildi árið
2011 þegar ríflega 6.000 tonn
voru seld innanlands. Þrátt fyrir
að salan hafi hjarnað við síðan
þá var innlend sala miklu meiri
á níunda áratugnum, þegar upp
undir 11 þúsund tonn seldust á
hverju ári.
Þórður
Gunnarsson
thg@frettabladid.is
Jakobsson Capital verðmetur Arion banka á 39 prósenta hærra verði en markaðsgengið
var í gær. Verðmatsgengið er
97,2 krónur á hlut. Á þremur mán-
uðum hefur markaðsgengi bankans
hækkað um 17 prósent.
„Viðskiptabankarnir eru múl-
bundnir,“ segir í verðmatinu sem
Markaðurinn hefur undir höndum.
„Sú náttúrulega stærðarhagkvæmni
sem fylgir rekstri viðskiptabanka
hefur að miklu leyti verið tekin út
með íþyngjandi reglum og ákvæð-
um um eiginfjárkröfur og vægi lána
í áhættugrunni. Ofan á þetta bætist
hröð framþróun í fjártækni þar sem
viðskiptatryggð fer hratt þverrandi
og samkeppni eykst á einstökum
sviðum. Framangreint þýðir að
bankarnir þurfa að ígrunda betur
jaðarábata hvers láns.“
Fram kemur í verðmatinu að til
að ná fram tíu prósenta arðsemi í
ljósi íþyngjandi regluverks, þurfi
vaxtamunur hérlendis að vera
þrjú prósent, en 1,8 til 1,9 prósent
hjá erlendum banka sem greiðir
ekki bankaskatt, f jársýsluskatt
eða önnur séríslensk gjöld. „Kostn-
aður séríslenskra gjalda á viðskipta-
banka hefur numið gróflega frá 0,5
til 0,7 prósentum af meðalstöðu
eigna,“ segir í greiningunni.
Í verðmati Jakobsson Capital
segir að oft sé hagstæðara fyrir
fyrirtæki að fjármagna sig á skulda-
bréfamarkaði, þar sem álagið er oft
um 2,0 prósent eða lægra. Banka-
stjóri Arion banka hafi verið að
laga bankann að nýjum veruleika,
endurskoðað og minnkað lána-
safnið, lagt aukna áherslu á skulda-
bréfaútgáfu og aukið sérhæfingu
bankans á ákveðnum sviðum.
Arion banki hefur náð miklu
rekstrarhagræði á síðustu mán-
uðum. Föst útgjöld sem hlutfall
af eignum hafa lækkað úr 1,5 pró-
senti í 1,0 prósent á fyrri hluta árs
2020. „Ástæða þess er mikil styrk-
ing grunnrekstrar, lægri rekstrar-
kostnaður, hærri þjónustutekjur
og lítillega betri af koma trygg-
ingarekstrar. Lækkun bankaskatts
skiptir einnig miklu máli,“ segir í
verðmatinu. – hvj 
Verðmeta Arion banka 40 prósentum hærra en markaðurinn
Benedikt Gíslason, bankastjóri Arion banka. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Fjárfestar hafa tekið 94 skort-stöður það sem af er ári en til samanburðar var tilkynnt um
92 skortstöður á öllu árinu 2018.
Þetta kemur fram í svari fjármála-
eftirlits Seðlabanka Íslands  við
fyrirspurn Markaðarins.
Skortstöðum hefur fjölgað tals-
vert á síðustu árum. Fjármálaeftir-
litinu bárust 23 tilkynningar árið
2017 og 63 tilkynningar árið 2018.
Flestar skortstöður á þessu ári
voru teknar á tímabilinu frá mars
og út júní en alls voru þær 67 talsins.
Í júlí og það sem af er ágústmánuði
hafa eftirlitinu borist 15 tilkynn-
ingar.
Fleiri en ein tilkynning getur til-
heyrt sömu stöðunni þar sem til-
kynna þarf um allar breytingar á
stöðu sem nema meira en 0,1 pró-
senti af hlutafé skortselds félags.
Fari skortstaðan hins vegar yfir 0,5
prósent af hlutafé félags verður að
upplýsa um það opinberlega. Ekki
hefur verið upplýst um neina slíka
skortstöðu frá sumrinu 2017.
Samkvæmt Evrópureglugerð sem
tók gildi hér á landi sumarið 2017
þarf að tilkynna Fjármálaeftirlitinu
um skortstöðu í hlutabréfum þegar
hún fer yfir eða fellur undir viðmið-
unarmörk sem nema 0,2 prósentum
af útgefnu hlutafé félags. Því til við-
bótar þarf að láta eftirlitið vita í
hvert sinn sem skortstaðan eykst
um 0,1 prósentustig umfram fyrr-
greind 0,2 prósenta mörk.
Fyrirspurn Markaðarins sneri
einnig að því hvort Fjármálaeftir-
litið hefði ástæðu til að ætla að hægt
væri að komast hjá tilkynningar-
skyldu með einhverjum leiðum og
hvort stofnunin hefði fengið slíkt
mál á sitt borð. Fjármálaeftirlitið
kvaðst ekki geta tjáð sig um einstök
mál sem kunna að vera í vinnslu
en niðurstöður mála eru þó birtar
í samræmi við gagnsæisstefnu
stofnunarinnar. – þfh
Tilkynnt um 94
skortstöður það
sem af er árinu
Skortstöðum hefur fjölgað sl. ár.
2 6 . Á G Ú S T 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R6 MARKAÐURINN