Fréttablaðið - 29.08.2020, Blaðsíða 22
AÐ VERA FÍKILL ÞÝÐIR
OFTAR EN EKKI AÐ VERA
UPP Á EINHVERN ANNAN
KOMINN OG ÞVÍ FYLGIR
NIÐURLÆGING. ÞAÐ ER
ALLTAF LITIÐ NIÐUR Á ÞIG.
Vinkonurnar Alma Lind og Emilie Jacob hafa fetað svipaðar slóðir síðustu ár og eiga sér keimlíka sögu. Báðar hafa þær
búið á götum Reykjavíkur í yfir þrjú
ár og verið í neyslu um margra ára
skeið. Hvor um sig eiga þær tvö börn
sem þeim þykir óendanlega mikið
vænt um en hafa misst forræðið yfir
sökum fíknarinnar.
Af frásögn þeirra að dæma býr
lítil von á götunni. Enginn hvati til
betrunar. Aðeins nauðsyn þess að
deyfa sig og tóra. „Það er svo mikil
þjáning þarna, það er ekki til mann-
eskja á götunni sem hefur ekki lent í
óteljandi áföllum og hryllingi,“ segir
Alma, sem er sjálf engin undantekn-
ing. „Þegar maður er kona er traðkað
enn meira á manni og við höfum
verið neyddar til að gera hluti sem
rústa manni alveg,“ ítrekar Emilie.
Tuttugu og sjö meðferðir
Úrræðin sem standa heimilislaus-
um konum til boða eru af skornum
skammti og að þeirra mati ekki
ætluð til betrunar. „Það vill enginn
gera neitt fyrir mann þegar maður
er fíkill, það er alltaf verið að bíða
eftir því að maður verði edrú,“ segir
Emilie.
Báðar konur eiga að baki ófáar
tilraunir til þess að verða allsgáðar
en hingað til hefur ekkert dugað til
lengri tíma. „Ég hef farið tuttugu og
sjö sinnum í meðferð síðan ég var
tuttugu og fjögurra ára,“ segir Alma.
Tvisvar sinnum var hún send beint
aftur á götuna eftir meðferð þar sem
ekki var laust pláss á áfangaheimili.
„Það er ekkert sem grípur mann
þegar maður fellur.“
Faraldur til betrunar
Ástandið fyrir Emilie og Ölmu
breyttist til hins betra þegar
COVID-19 faraldurinn skall á en
þá bauðst þeim pláss í tímabundnu
neyðarúrræði Reykjavíkurborgar,
Brimi. Til stóð að loka úrræðinu í
september og sendu íbúar heimilis-
ins frá sér harðorða yfirlýsingu þar
sem lokuninni var mótmælt. Sama
dag var rekstrartími Brims fram-
lengdur um þrjá mánuði en ljóst er
að úrræðið er ekki ætlað til langs
tíma.
Í Brimi búa nú átta konur og er
hver þeirra með sitt eigið herbergi
sem er þeim opið allan sólarhring-
inn. Úrræðið er töluvert frábrugðið
Konukoti sem er að staðaldri lokað
hluta dags auk þess sem fjórar
konur deila þar herbergi. „Maður
kom alltaf þangað með kvíðahnút
í maganum af því að maður veit
ekkert hverjum maður er að fara
að mæta.“ Þær segja margar konur
sækja þangað af ólíkum ástæðum.
Ekki bæti úr skák að þær þurfi að
vera farnar út fyrir klukkan tíu á
morgnana án þess að vita hvar þær
muni dvelja þar til verður opnað
aftur klukkan fimm.
„Þá fer maður að hugsa; hvert á
ég að fara, hvað á ég að gera?“ Þær
sammælast um að við því sé aðeins
eitt svar. „Bara að detta í það og
gera eitthvað til að útvega sér efni.
Enginn getur verið edrú á götunni,“
segir Emilie. „Svo er maður bara svo
uppfullur af kvíða um hvort maður
losni einhvern tímann út úr þessu
og hvenær það gerist að maður er
bara farinn að skjálfa og titra, þá
verður maður bara að fá eitthvað,“
bætir Alma við.
Griðastaður frá götunni
Nýja úrræðinu fylgir áður óþekkt
öryggi, að vera alltaf með þak yfir
höfuðið. „Svo er líka lúxus að vera
í sérherbergi þar sem maður þarf
ekki að hafa áhyggjur af dótinu
sínu,“ segir Emilie. Alma samsinnir
því og segir mikinn létti fylgja því að
geta læst að sér. „Það er enginn sem
kemst þarna inn, svo maður fær frið
fyrir vandamálum sem elta mann á
götunni.“
Hlý heimilisstemning hefur þegar
myndast á þessum nýja griðastað.
Konurnar hafa myndað tengsl sín
á milli og sækja mikinn styrk til
starfsfólksins sem er á vakt allan
sólarhringinn. „Við reynum að vera
eins tillitssamar og við getum hver
við aðra en það er auðvitað líka
mikið geðveikisástand í gangi hjá
mörgum,“ segir Alma hugsi.
Þær segja mikinn dagamun á
Enginn endar
áfallaust á götunni
Alma Lind og Emilie Jacob hafa báðar búið á götum Reykjavíkur
síðastliðin þrjú ár. Þar endar enginn áfallalaust og er lífið litað af
hrottalegri lífsreynslu og neyslu auk fordóma samfélagsins.
Kristlín Dís
Ingilínardóttir
kristlin@frettabladid.is
2 9 . Á G Ú S T 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R22 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð