Fjölrit RALA - 20.04.1999, Page 49

41
Smári 1998
Samtímis frost- og svellþolsmælingum voru tekin sýni til fitusýru- og sykrumælinga.
Niðurstöður úr vetrarþolsmælingum veturinn 1997-1998
Frost Svell
LT50, staðalfrávik LD50, staðalfrávik
°C dagar
September HoKv9238 -7,7 0,94 3,9 0,78
AberHerald úrval -6,6 1,4 2,8 0,92
AberHerald uppmnalegt -6,3 1,2 3,2 0,92
Janúar HoKv9238 -16,8 2,6 >8
AberHerald úrval -14,8 2,7 >8
AberHerald uppmnalegt -13,8 2,6 >8
Apríl HoKv9238 -12,1 4,0 >9
AberHerald úrval <-10,0
AberHerald uppmnalegt <-10,0
Veturinn 1997-1998 fengust ekki fullnægjandi niðurstöður. Plöntumar vom frekar litlar og
einungis 15-30 plöntur af hverri arfgerð og höfðu þær ekki fengið að harðna nema fáar vikur.
Snjóléttur vetur og nokkrir dagar í mars með hörðu frosti gerðu það að verkum að bresku
stofnamir vom dánir áður en kom að síðustu mælingunum í aprfl. Einnig tókst ekki alltaf að
hitta á rétt hitastig eða réttan dagafjölda til að fá fram LT50/LD50 gildi. í frostmælingunum
þoldi norski stofninn lægst hitastig en AberHerald uppmnalegur reyndist síst þolinn. Munur
milli AberHerald uppmnalegs og úrvals var þó ekki alltaf marktækur. Þar sem niðurstöður
fengust í svellprófunum þoldi norski stofninn lengstan tíma undir svelli en AberHerald úrval
stystan. Munur milli arfgerða er mikill.
Niðurstöður úr vetrarþolsmæiingum veturinn 1998-1999
Frost Svell
LT50 staðalfrávik LD50 staðalfrávik
September HoKv9238 -15,8 2,0 14,4 2,1
AberHerald úrval -10,4 1,1 7,0 1,1
AberHerald uppmnalegt -9,0 1,4 6,3 1,2
Fyrir veturinn 1998-1999 vom ræktaðar mun öflugri plöntur og þær látnar harðna í allt að 8
vikur, svo að vetrarþolið varð mun meira en árið áður. Niðurstöður frá í september sýna að
norski stofninn er miklu þolnari en sá breski.. AberHerald úrval hafði öllu meira vetrarþol en
uppmnalegi stofninn og er munurinn þar marktækur (P=0,0003 fyrir frostþol og P=0,02 fyrir
svellþol).
I september 1998 var hlutfall þurrefnis meira hjá norska stofninum (31%) en hjá bresku
stofnunum (23%), en enginn munur var á AberHerald úrval og AberHerald uppmnalegt. Það
hefur löngum verið þekkt að há þurrefnisprósenta hefur jákvæð áhrif á vetrarþolið (Gusta &
Fowler, 1976; Levitt 1980; Rpsnes et al. 1993).
Fitusýrugreiningar:
Sýnt hefur verið fram á að sveigjanleiki fmmuhimnunnar er mikilvægur þegar planta verður
fyrir álagi (Palta et al., 1982, Steponkus et a/.,1983). Eftir því sem fmmuhimnan er
sveigjanlegri þeim mun betur er hún í stakk búin til að þola álagið. Ómettaðar fitusýrar leiða
til þess að framuhimnan verður sveigjanlegri. Plantan framleiðir ómettuðu fitusýmmar með
hjálp hvata (desaturases), sem bæta við tvítengi hjá mettuðum fitusýmm. Framleiðsla á
ómettuðum fitusýram er bæði háð erfðum og umhverfisþáttum.