Fjölrit RALA - 15.11.2004, Side 40

Korn 2003
30
Sáðskipti og ræktun (132-9504)
Tilraun nr. 789-03. Úðun gegn blaðsjúkdómum í byggi.
Sveppasjúkdómur af völdum sníkjusveppsins Rhyncosporium secalis hefúr orðið áberandi í
byggökrum nú hin síðari ár. Sveppurinn hefúr verið nefndur Augnblettur á íslensku. Nokkrar
tilraunir hafa verið gerðar til að mæla tjón af völdum hans. Úðun með keríisvirku sveppaeitri
hefúr reynst fúllnægjandi vöm. Úðaðir reitir em því metnir sem heilbrigðir og tjón af völdum
sýkingar metið í samanburði við þá. Hvarvetna þar sem úðað var í ár var notað vamarefnið
Sportak, 11/ha.
I öllum þessum tilraunum vom heilar endurtekningar úðaðar, þvi gildir staðalfrávikið
ekki beint við mat á áhrifúm úðunar. Það gildir hins vegar við mat á mismun áhrifa eftir
yrkjum.
Akur á 1. og 2. ári, Korpu.
Smit lifir í hálmleifúm í akri og byggist upp með tímanum. Því var gerð tilraun á Korpu til að
komast að því hve fljótt akrar verða fiillsmitaðir. Tilraunin var á mólendi. Tveir stórreitir
vom með sex metra millibili, í öðmm var bygg á fyrsta ári en bygg á öðm ári í hinum.
Áburður var 90 kg N/ha í Græði 5 og samreitir vom 7. Sáð var byggyrkinu Olsok en það er
mjög næmt fyrir sjúkdómnum.
Akur á fyrsta ári Akur á öðru ári
Þúsk. Komuppskera Þúsk. Komuppskera
g hkg þe./ha hlutfall g hkg þe./ha hlutfall
Úðað 34,9 57,3 100 33,4 54,9 100
Ekki úðað 32,0 50,5 88 27,9 41,5 76
Mismunur 2,9 6,8 12 5,5 13,4 24
Staðalfrávik tilraunarinnar 1,38 3,83
Meðaltal tveggja tilrauna sem gerðar vom á Korpu á 6 og 7 ára gömlum akri á sambærilegu
landi árin 2001 og 2002 sýndu 25% uppskemrýrnun Olsok af völdum þessa sjúkdóms.
Samkvæmt þessari tilraun lætur því nærri að akur sé fúllsmitaður þegar á öðm ári.
Akur á 10. ári, Vindheimum.
í Vindheimum var yrkjasamanburður gerður á landi þar sem kom var nú ræktað 10. árið í röð.
Sú tilraun var notuð til þess að mæla uppskemrýrnun af völdum sjúkdómsins. Öllum yrkjum
var sáð í 4 samreiti og 2 þeirra úðaðir til varnar sveppnum en 2 ekki. Frítölur fyrir skekkju
vom 35. Aðrar upplýsingar um tilraunina er að finna í kaflanum um samanburð á
byggyrkjum.
Vindheimum 2003: Tvíraðabygg (8 yrki) Sexraðabygg (10 yrki)
Þúsk. Kornuppskera Þúsk. Komuppskera
g hkg þe./ha hlutfall g hkg þe./ha hlutfall
Úðað 43,1 57,5 100 39,7 65,3 100
Ekki úðað 41,1 56,5 98 37,1 56,9 87
Mismunur 2,0 1,0 2 2,6 8,4 13
Staðalfrávik tilraunannnar 1,85 4,34