Rit Búvísindadeildar - 15.10.1996, Blaðsíða 15

tilraunaliðar. Þar sem notaðar voru tvenns konar bindivélar var aðhvarfið reiknað fyrir sitt
hvora vélargerð (fastkjama - og lauskjarna):
Fastkj. - Vermeer: y = 12,8 x - 0,117 x2 - 145 R2 = 0,47 p <0,10
Lauskj. - Krone/D. Falu: y = 10,8 x - 0,099 x2 - 103 R2=0,91 p <0,001
Hér er y er rúmþyngd heysins í böggunum, kg þe./uf, en x þurrefni heysins við
bindingu, %. Fastkjarna bindivélin batt heyið 3-6% fastar en lauskjarnavélamar á
þurrefnisbilinu 40-65% þe. Hámarksþéttleika heysins náðu báðar vélargerðir við sama
þurrkstig, 55%; hann varð 206 kg þe. í rammetra úr fastkjama vélinni samanborið við
194 kg þe. úr lauskjarnavélunum. Miðað við meðalþurrkstig heysins við bindingu var
þéttleiki bagga í a-lið 150-190 kg þe./m3 (35-45% þe.) en 180-200 kg þe./m3 í b-lið.
Liðamunurinn er um það bil 12%.
3.3 Verkun heysins í böggunum
3.3.1 Myglumyndun
Sýnileg mygla á böggunum var metin þegar að gjöfum kom eftir að plasthjúp hafði verið
sprett utan af þeim. Telja má myglumatið strangt. Niðurstöður þess em dregnar saman í
3. töflu:
3. tafla. Mygla í rúlluböggunum
1990-1991 mi-i99i
a: þvalt b: burrt a: þvait hUamt
Myglulausir baggar, % 18 38 23 40
- á A-skeiði, % 30 ÍOO 38 60
Myglulausir baggar, M, % - - 100 100
- á A-skeiði, % - - 89 100
Hent vegna myglu, % af heyi 8,9 3,4 <0,5 <0,5
úr M. % - 0 0
Niðurstöðum ber saman á milli tilraunaáranna tveggja. Hlutfall myglulausra bagga var
hærra í flokki bagga úr mjög vel forþurrkuðu heyi; 38-40% á móti 18-23% í þvala heyinu.
Þá er það líka athyglisvert að myglulausum böggum fækkaði þegar leið fram á vorið. Þetta
hefur áður komið fram í tilraunum á Hvanneyri (Sigríður Jónsdóttir 1991). Það vekur lfka
athygli hve háarbaggamir urðu fyrir litlum skemmdum. Enginn háarbaggi, sem gefið var
úr á A-skeiði (fram að fengitíð), hafði vott af myglu og aðeins örfáir háarbaggar úr þvala
heyinu, sem gefið var úr undir vorið, höfðu væg myglueinkenni. Þá ályktun má draga af
niðurstöðum að gmndvöllurinn að myglumyndun í heyinu sé ekki síst lagður með veðmn
plasthjúpsins í hlýviðri eftir slátt á miðju sumri. Um og upp úr háarslætti er orðið kaldara
í veðri og sólfar minna. Súrefnisgegndræpi plasthjúpsins vex mjög með hitastigi
umhverfis (Daponte 1990).
9