Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1971, Blaðsíða 70
68 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
birt í töflu 12. Þar sem kalsíummagnið lækk-
ar með vaxandi hlutdeild vallarfoxgrass, en
fosfórinn stendur í stað, er eðlilegt að Ca/P-
hlutfallið lækki um leið og kalsíummagnið.
I tilraun nr. 167—65 var Ca/P hlutfallið í
fyrri slætti 1,06 að meðaltali fyrir alla liði
um það leyti, sem grösin skriðu, en hlut-
fallið hækkaði, eftir því sem grösin þrosk-
uðust. í síðari slætti var Ca/P-hlutfallið
1,56.
Kalium.
í tilraun nr. 167—65 féll kalíummagnið í
vallarfoxgrasi að meðaltali urn 0,03% á dag
fram að fyrri slætti. Þetta sést á mynd 8.
Aðhvarfslíkingin fyrir kalí (y) er þannig:
y = 2,50 4- 0,030 • x (r = 4- 0,89, P< 0,001)
Kalíummagnið í seinni slætti er mun
minna en í fyrra slætti og virðist lækka lítil-
lega með tímanum. Svipaðar niðurstöður
hafa áður komið fram í rannsóknum Jóns
Hólrns Stefánssonar (1968). í rannsókn
Jóns kom þar að auki fram, að kalíum-
magnið í vallarfoxgrasi var liærra en í tún-
vingli og vallarsveifgrasi. Niðurstöður úr
tilraun nr. 199—66 eru ekki samhljóða nið-
urstöðum Jóns að þessu leyti. í fyrri slætti
var kalíummagnið 1,93% af þurrefni að
meðaltali fyrir alla liði. Munur á milli liða
með vallarfoxgrasi og túnvingli var óveru-
legur (a: 1,96, b: 1,89, c: 1,93 og d: 1,95%
K).
Á árunum 1964—1970 var alls borið á til-
raun nr. 167—65, sem svaraði 581 kg/ba
af kalíum. Kom nær því sarna magn af kal-
íum í uppskeru og það, sem borið var á, eða
sem svaraði 99% að meðaltali fyrir alla liði.
Því lengur sem dróst að slá fyrri slátt, því
meira skilaði sér af kalíum, eins og sjá má
af eftirfarandi tiilum:
í uppskeru eftir 1. sláttutíma fyrri sláttar
var 95% af ábornu kalíummagni.
I uppskeru eftir 2. sláttutíma fyrri sláttar
var 99% af ábornu kalíummagni.
í uppskeru eftir 3. sláttutíma fyrri sláttar
var 103% af ábornu kalíummagni.
Uppskeran í tilraun nr. 199—66 var minni
og jtess vegna minna kalíum í uppskerunni,
eða frá 75 til 92% af ábornu kalíummagni.
Natríum.
Vallarfoxgras og túnvingull eru meðal
þein a tegunda, sem liafa litla eiginleika til
að safna natríum (Griffith og Walters
1966). Natríummagn uppskerunnar úr til-
raunum þeim, sem hér um ræðir, er einnig
lágt.
í tilraun nr. 167—65 var natríummagnið í
grösunum, um það leyti sem þau skriðu,
0,04% af þurrefni. Aðhvarfslíking natríum-
magns (y) að þroskastigi (x) talið í dögum
er þannig:
y = 0,02 + 0,0011 • x (r = 0,48 0,10>P>0,05)
Samband natríummagns (y) og þroskastigs
(x) er óljóst og ekki marktækt, ef gengið er
út frá línulegu aðhvarfi.
í síðari slætti var tolnvcrt meira natrium-
magn í grasinu en í fyrra slætti.
Öllu meira virðist vera af natríum í
hánni, ef köfnunarefni er borið á milli
slátta, en ella. Griffith (1966) fann, að kiifn-
unarefnisáburður jók natríummagn, og
kann þar að vera skýringin á þessu aukna
natríummagni. Þegar fyrri sláttur var sleg-
inn snemma, varð háarspretta mikil, en í
henni var minna natríummagn en í hánni,
sem seint var slegin.
í tilraun nr. 199—66 var að meðaltali fyrir
árin 1967—1971 0,05% natríumíþurrefni úr
fyrri slætti í a-lið, vallarfoxgrassliðnum. I
d-lið, þar sem túnvingull átti að vera i
hreinrækt, var 0,08% natríum í þurrefni. í
hánni árin 1967 og 1968 var að meðaltali
0,08% natríum í Jjurrefni, og munur á milli
liða var lítill.