Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.2021, Blaðsíða 17

FRÉTTIR 17DV 15. JANÚAR 2021
Dæmi um það er til dæmis
hjón sem vilja ekki vera með
sameiginleg fjármál eða ein-
stætt foreldri sem fer í sam-
búð án þess að maki taki þátt
í fjárhagslegum skuldbinding-
um gagnvart barni.
Frjálst lögheimili
Í greinargerð með þingsálykt-
unartillögunni er líka tekið
fram að hjón ættu ekki að
þurfa að vera með sameigin-
legt lögheimili.
„Ég sé það til dæmis bara
í fjölskyldunni hjá mér. Ætt-
ingi minn var vélstjóri og var
skikkaður af útgerðinni til að
flytja í heimabæ útgerðar-
innar. En konan hans sagði
bara þvert nei, hún vildi ekki
flytja úr sínu sveitarfélagi. Ef
hann vildi enn sem áður flytja
sitt lögheimili þá þýddi það að
hann hefði þurft að skilja.“
Eftir sem áður geti löggjaf-
inn sett skilyrði um sameigin-
legt lögheimili hvað tiltekin
réttindi varðar en einstakling-
urinn hefði þá val um að velja
eða hafna þeim réttindum og
frjálst val um lögheimili.
Valkvæð réttindi
Fyrirkomulagið í dag valdi því
gjarnan að fólk missi réttindi
með því að skrá sig í sambúð.
Til dæmis fellur heimilisupp-
bót öryrkja niður í sambúð og
réttindi einstæðra falla niður.
„Sum réttindi skerðast þeg-
ar fólk fer í sambúð, kannski
að einhverju leyti réttilega en
það skerðir réttindi einstakl-
ingsins og gerir ráð fyrir að
hann sé fjárhagslega upp á
maka sinn kominn en slíkt
fyrirkomulag hvetur bókstaf-
lega til þess að fólk skrái sig
ekki í sambúð.“
Fólk eigi að geta valið sér
sambúðarform og tekið svo
ákvörðun um hvort sóst verði
eftir réttindum eða skyldum
sem því formi getur fylgt.
„Það er bara viðbótarskuld-
binding sem þið gerið ykkar á
milli – eða ekki.“
Áhugaverð gagnrýni
Björn segir að gagnrýnin á
þessa hugmynd hafi verið
áhugaverð.
„Hún hefur verið mjög
áhugaverð. Bæði er það fólk
sem virðist skilja hvert þessi
hugmynd er að fara og kemur
með dæmi um það hvar kerfið
hefur verið að vesenast, eins
og í dæminu um sambúð
systkina. En svo er það fólk
sem fer alveg í hina áttina og
spyr eitthvað á borð við: Hvað
næst, að menn fái að giftast
hundinum sínum?“
Fjölkvæni þekkist
Þó svo þessi tillaga fjalli ekki
beinlínis um fjölkvæni þá fylgi
henni þó að slíkt yrði heimilt
hér á landi og slíkt fyrirkomu-
lag sé ekki óþekkt í heiminum.
„Fjölkvæni þekkist víða í
heiminum og jafnvel eru sam-
félög þar sem sambúð tveggja
heyrir til undantekninga. Það
er því framkvæmt á ýmsan
hátt um heiminn en þó held ég
að oftast séu einhverjar tak-
markanir gerðar, til dæmis á
hversu marga karla kona má
eiga og öfugt. Eða það er mis-
munandi hvað konur mega
eiga marga maka og karlar.“
„Ég sé þetta ekkert flókið
fyrir mér. Ef þetta væri unnið
handvirkt gæti þetta verið
flókið en við erum með tölvur
og tækni sem geta haldið utan
um þetta og þetta ætti ekki að
vera það flókið framkvæmdar.
Ég er ekki í þeim pæling-
um að koma upp fjölhjóna-
böndum. Þetta er afleiðing
af dæmum sem ég hef séð
í gengum tíðina, ýmissa
skringilegra atriða sem mað-
ur hefur rekist á á lífsleiðinni.
Þetta snýst um að réttindin
og skyldurnar sem fylgja
sambúðarformum séu að-
gengileg fyrir alla. Mér finnst
þetta vera einföldun á kerfinu
og tryggja að fleiri fái aðgang
að þeim réttindum sem þau
ættu að geta fengið.
Núverandi kerfi er tak-
mörkun á því að fólk geti nýtt
sér þau réttindi sem hafa
verið bundin við hefðbundinn
hjúskap eða sambúð tveggja
einstaklinga.“ n
Björn vill
aðskilja
lagalegan og
líkamlegan
hjúskap.
MYND/EYÞÓR
Hvað næst, að
menn fái að
giftast hundinum
sínum?
Fæst m.a. á eftirfarandi stöðum á þorranum:
af langreyði, framleitt af Hval hf.
HVALUR hf.
Reykjavíkurvegi 48 | 220 Hafnarfjörður | Skrifstofa: 555 0565 | Frystihús (pantanasími): 555 0165
BÓNUS - Um allt land
DEPLA, Kolaportinu, Reykjavík
FERÐAÞJÓNUSTAN BJARTEYJARSANDI, Hvalfjarðarsveit
FISKBÚÐIN SUNDLAUGAVEGI 12, Reykjavík
FISKBÚÐIN TRÖNUHRAUNI 9, Hafnarfjörður
FISKBÚÐIN HAFBERG - Gnoðarvogi 44, Reykjavík
FISKBÚÐIN HÓFGERÐI 30, Kópavogur
FISKBÚÐ HÓLMGEIRS - Þönglabakka 6, Reykjavík
FISKVERSLUN HVERGERÐIS - Breiðamörk 2, Hveragerði
FISK KOMPANÍ – Kjarnargata 2 við bónus, Akureyri
FISKBÚÐIN MOS - Háholti 13-15, Reykjavík
FISKBÚÐ FJALLABYGGÐAR - Aðalgötu 27, Siglufirði
FISKBÚÐ SJÁVARFANGS EHF. - Sindragötu 11, Ísafirði
FISKBÚÐ SUÐURLANDS - Eyrarvegi 59, Selfoss
FISKBÚÐIN VEGAMÓT - Nesvegi 100 - Seltjarnarnes
FISKIKÓNGURINN - Sogavegi 3, Reykjavík
FJARÐARKAUP - Hólshrauni 1b, Hafnarfjörður
GALLERÝ FISKUR - Nethyl 2, Reykjavík
HAFBJÖRG FISKVERSLUN Hjallabrekku 2, Kópavogi
HAFIÐ - Spönginni 13, Reykjavík og Hlíðarsmára 8, Kópavogi
HAGKAUP - Um allt land
HNÝFILL EHF. - Drefingaraðili - Brekkugötu 36, Akureyri
KASSINN – Norðurtanga 1, Ólafsvík
KAUPFÉLAG VESTUR HÚNVETNINGA - Strandgötu 1, Hvammstangi
KJÖRBÚÐIN - Um allt land
KJÖTHÖLLIN – Skipholti 70 og Háaleitisbraut 58-60, Reykjavík
KJARVAL - Um allt land
KJÖRBÚÐIN - Um allt land
KRAMBÚÐIN - Um allt land
KRÓNAN - Um allt land
KRÆSINGAR EHF. - Sólbakka 11, Borgarnes
LITLA FISKBÚÐIN - Helluhrauni 16-18, Hafnarfirði
MELABÚÐIN - Hagamel 39, Reykjavík
MÚLAKAFFI - Hallarmúla 1, Reykjavík
NETTÓ - Um allt land
SAH AFURÐIR - Húnarbraut 39, Blönduós
SKAGFIRÐINGABÚÐ - Ártorgi 1, Sauðárkrókur
VILLT OG ALIÐ – Þingskálar 4, Hella
VERSLUNIN EINAR ÓLAFSSON EHF. - Skagabraut 9-11, Akranes
VERSLUNIN RANGÁ - Skipasundi 56, Reykjavík
SÝRT HVALRENGI