Morgunblaðið - 22.06.2020, Blaðsíða 11

FRÉTTIR 11Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. JÚNÍ 2020
Suðurlandsbraut 26 Sími: 587 2700
Opið 11-18 virka daga www.innlifun.is
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Því fylgir ánægja að sjá hvernig landið
breytist um leið og tré festa rætur, lundir
verða til og stækka og heilu skógarreitirnir
taka að breiða úr sér. Skógarnir hafa góð
áhrif á veðurfarið og lífræn ræktun og end-
urnýting skipta miklu máli, því auðlindir
jarðar eru ekki óendanlegar. Við þurfum að
endurskoða hvernig við högum okkur,
hvernig við lítum á jörðina og bæta fyrir það
sem aflaga hefur farið á liðnum öldum,“ seg-
ir Jónatan Garðarsson, formaður Skógrækt-
arfélags Íslands.
Vilja hlúa að gróðri jarðar
Næstkomandi laugardag, 27. júní, verð-
ur Skógræktarfélag Íslands 90 ára og af því
tilefni verður tekið til hendi og gróðursett í
Vinaskógi, sem er nærri Þingvöllum. Margir
verða kallaðir til þessa viðburðar og velunn-
urum skógræktarstarfsins í landinu er boðið
að taka þátt. „Skógræktarfélög um allt land
spruttu upp úr grasrótinni, ungmennahreyf-
ingunni og ámóta félögum á sínum tíma, fé-
lögum þar sem fólk kom saman til að láta
gott af sér leiða fyrir land og þjóð. Þessi
andi er enn ríkjandi fólk fylkir sér um sömu
hugsjónir og voru fyrir 90 árum,“ segir Jón-
atan.
Við undirbúning afmælisins var fyrsta
hugmyndin sú að halda málþing þar sem
sjónum væri beint að ungu fólki og framtíð-
inni. Mikilvægt er, segir Jónatan, að marka
næstu skref, horfa til framtíðar og efla vit-
und ungs fólks, það er komandi kynslóða,
fyrir mikilvægi skógræktar. Málþingið átti
að halda í tengslum við afmælið, 27. júní, en
var slegið á frest um óákveðinn tíma vegna
kórónuveirunnar og forsetakosninganna
sem verða þennan dag.
„Þeir sem starfa af hugsjónamennsku í
skógræktarfélögum eiga það sameiginlegt
að vilja hlúa að gróðri jarðar. Vinna að land-
bótum þannig að landið okkar verði grænna
og gróðursælla með hverju árinu sem líður,“
segir Jónatan sem fékk ungur mikinn áhuga
á þessum efnum og hefur lengi starfað á
vettvangi Skógræktarfélag Hafnarfjarðar.
Hann var svo kjörinn formaður Skógrækt-
arfélags Íslands fyrir tæpum þremur árum.
Horft til langs tíma
„Skógrækt er langtímaverkefni og
kennir okkur að vera þolinmóð og sýna
þrautsegju og horfa til langs tíma, í stað
þess að ætlast til að allt gerist í sviphend-
ingu,“ segir Jónatan. „Skógræktarfélögin
hafa verið og eru skipuð frábæru fólki sem
hefur lagt sig fram um að sinna uppeldi
plantna, gróðursetningu, áburðargjöf, grisj-
un og öllu sem tengist því að koma upp heil-
brigðum og fallegum skógi. Þetta fólk hefur
unnið af hugsjón og trúmennsku á und-
anförnum áratugum og ennþá eru margir
sem halda þessu merki á lofti.“
Nú er skógræktarstarf að talsverðum
hluta orðið atvinnugrein, sbr. bændaskóg-
rækt sem stunduð er víða um landið. Jón-
atan segir það hins vegar ekkert trufla sjálf-
boðastarf áhugafólks. Skógræktarfélögin
hafa fyrst og fremst hugsað skógrækt-
arsvæði sín sem yndis- og útivistarskóga og
mörg slík svæði hafi verið opnuð og gerð al-
menningi aðgengileg undir samheitinu Op-
inn skógur. Um síðustu helgi hafi 17. svæðið
undir þeim merkjum, það er Álfholtsskógur
við Akrafjall í Hvalfjarðarsveit verið opn-
aður með viðhöfn. Einnig megi, þó ekki sé á
annað hallað, nefna Snæfoksstaði í Gríms-
nesi. Þar byrjaði Óskar Þór Sigurðsson
kennari á Selfossi að gróðursetja með börn-
um bæjarins fyrir rúmum sextíu árum og nú
er þar orðinn stæðilegur skógur, sem Óskar
vitjar reglulega um enn í dag. Dæmi um
slíka drift og hugsjón í ræktun skóga lands-
ins séu mörg og störfin mikilvæg.
Nauðsynlegt í loftslagsbaráttu
Langt fram eftir 20. öld var skógrækt-
arstarf hluti af viðfangsefnum kynslóð-
arinnar sem stofnaði lýðveldi. Nú er full-
veldi litið öðrum augum. Barátta gegn
loftslagsbreytingum er áberandi í dag og
hluti af verkfærunum til að berjast gegn
hlýnun andrúmsloftsins er að rækta skóg.
Af þessu tilefni má spyrja hvort skógrækt-
arstarf sé jafnan öðrum þræði pólitískt eða
hafi mjög víðtæka samfélagslega skír-
skotun. Jónatan segir að svo megi vel vera í
einhverjum skilningi. Skógræktarfólk velti
slíku ekki fyrir sér heldur sinni sínum við-
fangsefnum af hugsjón og hafi af þeim lífs-
fyllingu. Hlýnun jarðar sé vandamál sem
alla varðar; þróun sem verði að snúa við.
„Skógrækt er nauðsynleg í baráttu
gegn hlýnun andrúmsloftsins og það er afar
mikilvægt að gróðursetja margfalt meira
árlega hér á landi en gert er núna. Við meg-
um engan tíma missa. Því fyrr sem okkur
tekst að auka þann fjölda trjáa sem fer í
mold árlega, því betur mun okkur ganga að
takast á loftslagsvána. Við þurfum að auka
gróðursetningu um margar milljónir
plantna á ári. Svo það takist þurfa innvið-
irnir að vera til staðar. Gera þarf lang-
tímaáætlanir svo að gróðrastöðvar geti
starfað af öryggi. Ný skógræktarlög hafa
tekið gildi, sem er gott mál, og það er mik-
ilvægt að landsáætlun í skógrækt sem unnið
hefur verið að fari vel af stað og njóti óskor-
aðs stuðnings stjórnavalda.“
Landið okkar verði gróðursælla, segir Jónatan Garðarsson formaður Skógræktarfélags Íslands sem nú er 90 ára
Yndislundir Kjarnaskógur sunnan við Akureyri er víðfeðmur og vinsælt útivistarsvæði.
Auka gróðursetningar
um milljónir plantna
 Jónatan Garðarsson er fæddur í Hafn-
arfirði árið 1955. Hann stundaði nám við
Flensborgarskólann og Menntaskólann við
Hamrahlíð. Starfaði við hljómplötuútgáfu
um árabil og hefur fengist við blaða-
mennsku. Hann stjórnaði menningarþætt-
inum Mósaík á RÚV, hefur gert fjölmarga
útvarpsþætti en störf hans hafa mikið
tengst tónlist og sagnfræði.
 Starfar í dag hjá RÚV sem ritstjóri út-
varpsdagskrár. Formaður Skógrækt-
arfélags Íslands frá 2017.
Hver er hann?
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Skógrækt Langtímaverkefni og kennir okkur að vera þolinmóð og sýna þrautseigju og horfa
til langs tíma, segir Jónatan Garðarsson, formaður Skógræktarfélags Íslands, hér í viðtalinu.
Litadýrð Horft úr Heiðmörk, skógræktarsvæði Reykjavíkur, í austur til Hengilsins.
Þyrla Land-
helgisgæsl-
unnar var köll-
uð út um
klukkan hálfell-
efu í gærmorg-
un eftir að mað-
ur féll í sjóinn
við Eiðsvík.
Maðurinn var á
seglbretti þegar
atvikið varð, en
hann komst sjálfur í land.
Sjónarvottar gerðu lögreglu við-
vart og talsverður viðbúnaður varð
vegna óhappsins. Björgunarbátum
var stefnt á svæðið, auk þyrlunnar.
„Þetta var töluvert umfangs-
mikið, bæði lögregla og slökkvilið.
Þyrlan var komin þarna yfir en svo
komst hann sjálfur í land svo það
kom ekki til þess að þeir þurftu að
fara í einhverjar aðgerðir,“ segir
Ásgeir Erlendsson, upplýsinga-
fulltrúi Landhelgisgæslunnar.
Maðurinn varð viðskila við segl-
brettið en því skolaði á land í Viðey.
Viðbúnaður vegna
manns sem féll af
seglbretti
Sport Staðið á segl-
bretti við Gróttu.