Morgunblaðið - 22.06.2020, Blaðsíða 17

UMRÆÐAN 17
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 22. JÚNÍ 2020
SÉRSMÍÐI
Fanntófell hefur sérhæft sig í framleiðslu á borðplötum og sólbekkjum síðan 1987.
Fanntófell ehf. | Gylfaflöt 6-8 | 112 Reykjavík | Sími 587 6688 | fanntofell.is
Sérsmíðum eftir óskum hvers og eins.
Þú kemur með hugmyndina og við
látum hana verða að veruleika með
vandaðri sérsmíði og flottri hönnun.
Við undirrituð
stjórnarmenn í
Frjálsa lífeyris-
sjóðnum höfum setið í
stjórn Frjálsa lífeyr-
issjóðsins um árabil. Á
síðasta ársfundi feng-
um við endurnýjað
umboð sjóðfélaga til
ársins 2022 með kosn-
ingu, en allir stjórn-
armenn Frjálsa eru kosnir af sjóð-
félögum. Fyrir það traust viljum
við þakka.
Árangur til lengri
og skemmri tíma
Við erum stolt af árangri sjóðs-
ins, árangri í starfi stjórnar og ár-
angri samstarfsaðila fyrir hönd
sjóðsins. Við mælum árangur sjóðs-
ins í formi langtímaávöxtunar en
sannarlega er það réttmætasti
mælikvarðinn á langtíma-
ævisparnað eins og lífeyrissparnað.
Nafnávöxtun stærstu leiðar Frjálsa
er um 8,4% síðastliðin 15 ár og
raunávöxtun hefur verið um 3,6%.
Leiðir innan sjóðsins eru fimm,
hver með sína eigin fjárfest-
ingastefnu og áhættustig. Ef horft
er til síðustu tíu ára hefur raun-
ávöxtun áhættumestu leiðarinnar
verið 6,2% en sú áhættuminnsta
hefur skilað um 3,7% raunávöxtun.
Við erum stolt af því að kostn-
aður í rekstri sjóðsins hefur farið
lækkandi og við stefnum að því að
sú þróun haldi áfram. Sá árangur
hefur náðst m.a. vegna uppbygg-
ingar á rekstrarsamningi sem
tryggir lækkun rekstrarkostnaðar
með stækkun sjóðsins. Gagnsæi í
rekstri og eignasafni sjóðsins er
með því besta sem gerist, valfrelsi
til fyrirmyndar í vali á fjárfest-
ingaleiðum eftir áhættu sem sjóð-
félagar kjósa að taka. Þá hafa sjóð-
félagar alltaf það valfrelsi að flytja
sparnað sinn og framtíðargreiðslur
annað ef þeir eru ósáttir við stefnu
eða árangur sjóðsins. Aðhald sem
slík staðreynd veitir starfi stjórnar
er gríðarlegt. Því fögnum við því að
fjöldi sjóðfélaga hefur aldrei verið
meiri eða yfir 60 þúsund og er enn
vaxandi.
Mikilvægasta hlutverk stjórn-
ar Frjálsa lífeyrissjóðsins
Óumdeilanlegt er það lykilhlut-
verk að tryggja sjóðfélögum sem
bestu ávöxtun út frá tekinni
áhættu. Hluti af vinnu stjórnar
Frjálsa er að árlega er fjárfest-
ingastefna sjóðsins mótuð, þ.e. sá
rammi sem unnið er eftir í stýringu
eigna, markmið og vikmörk. Hjá
sjóði eins og Frjálsa sem byggir á
valfrelsi er það ennfremur hlutverk
stjórnar að tryggja það valfrelsi
sem felst í ólíkum fjárfestinga-
stefnum leiðanna þannig að tekið
sé tilliti bæði til þeirra sem vilja
taka meiri áhættu og þeirra sem
vilja taka minni áhættu. Við höfum
valið sjóðnum þá aðferðafræði að
heimilt sé með kvikum hætti að
bregðast við breytingum í efna-
hagslífinu með virkri eignastýringu
innan heimilda fjárfestingastefnu.
Þetta val hefur sannarlega gefið
góða raun gegnum tíðina og hefur
sjóðurinn getað brugðist við í
eignasafni sínu þegar breytingar
verða á aðstæðum í umhverfinu. Í
aðdraganda efnahagshrunsins var
veruleg breyting gerð á eignasöfn-
um Frjálsa bæði með breytingum í
hlutfalli á milli eignaflokka og inn-
an eignaflokka, í því augnmiði að
draga úr áhættu. Aukið var hlutfall
öruggari eignaflokka og sams kon-
ar breytingar voru gerðar á sam-
setningu innan áhættumeiri eigna-
flokka. Nær okkur í tíma þá var
gjaldeyrisstaða Frjálsa aukin veru-
lega í aðdraganda vandræða Wow.
Hið sama var gert á upphafstigum
COVID-faraldursins. Báðar þessar
aðgerðir komu sjóðnum afar vel.
Árangur eignasafna
mikilvægastur
Hluti af þeirri fjárfestingastefnu
sem við höfum mótað sjóðnum eru
fjárfestingar í svokölluðum sér-
hæfðum fjárfestingum sem eru
meðvitað lágt hlutfall heildareigna.
Þær eru yfirleitt áhættusamari, en
gefa að sama skapi von um hærri
ávöxtun. Það er viðbúið að þrátt
fyrir að í heildina litið sé góðum ár-
angri náð þá verði að gera ráð fyrir
að sumar fjárfestingar geti skilað
neikvæðri ávöxtun eða hreinlega
tapist. Í því felst áhættan. Á
heimasíðu Frjálsa lífeyrissjóðsins
má finna umfjöllun frá 4. júní um
sérhæfðar fjárfestingar sjóðsins
eftir efnahagshrunið 2008. Þrátt
fyrir að þar séu dæmi um fjárfest-
ingar sem hafa gefið neikvæða
ávöxtun eða jafnvel tapast er heild-
arávöxtun þessara fjárfestinga afar
góð og eru dæmi um allt að 29% ár-
lega ávöxtun. Þetta sýnir glöggt
hversu miklar sveiflurnar geta ver-
ið í sérhæfðum fjárfestingum. Þær
eru því meðvitað eingöngu lágt
hlutfall heildareigna. Við tökum
auðvitað fulla ábyrgð á fjárfesting-
arstefnu sjóðsins hvað varðar sér-
hæfðar fjárfestingar eins og aðrar
fjárfestingar. Tíminn einn leiðir í
ljós hvaða fjáfestingar það eru sem
standa upp úr sem góðar fjárfest-
ingar og svo þær sem eru lakari.
Umræðan byggi
á staðreyndum
Sem stjórnarmenn tökum við
fagnandi ólíkum skoðunum, sjón-
armiðum og nýtum okkur gagnrýni
til að gera ávallt betur. Nauðsyn-
legt er að slík umræða sé byggð á
staðreyndum og heildarsýn á bæði
það sem vel er gert og það sem
þarf að bæta. Þannig verður um-
ræðan til bóta fyrir sjóðinn og sjóð-
félaga. Gæta þarf þess t.d. þegar
gerður er samanburður við aðra
sjóði, að skoða ávöxtun bæði til
lengri og skemmri tíma. Þá þarf að
gera greinarmun á því hvort sjóðir
eru í virkri stýringu eða ekki þegar
fjallað er um kostnað við fjárfest-
ingar. Ákveðnir kostir virkrar stýr-
ingar hafa verið raktir hér að fram-
an t.d. í tengslum við
ófyririrsjáanlegar aðstæður sem
upp kunna að koma, en vissulega
eru skiptar skoðanir um það al-
mennt hvort lífeyrissjóðir eigi að
vera í virkri stýringu. Við erum í
hópi þeirra sem telur að beita eigi
virkri stýringu.
Við erum líka í hópi þeirra sem
telja að umræða um fjárfestingar
sjóðsins megi gjarnan snúast um
allar fjárfestingar hans fremur en
að einblína einungis á þau 0,5%
sem verst hafa gengið, því þannig
er verið að afvegaleiða heilbrigða
umræðu um árangur sjóðsins og
skaða þannig ímynd hans.
Við hvetjum þess vegna sjóð-
félaga Frjálsa lífeyrissjóðsins til að
kynna sér heimasíðu Frjálsa lífeyr-
isjóðsins þar sem raktar eru nokkr-
ar staðreyndir um árangur og
stöðu sjóðsins. Við teljum að þær
staðreyndir renni stoðum undir
skoðanir okkar um góðan árangur
sjóðsins við varðveislu og ávöxtun á
fjármunum sjóðfélaga.
Við vonumst til að sjá sem flesta
sjóðfélaga í Hörpunni þann 23. júní
á ársfundi sjóðsins.
Eftir Elínu Þórð-
ardóttur og Elías
Jónatansson
»Nafnávöxtun
stærstu leiðar
Frjálsa er um 8,4%
síðastliðin 15 ár og
raunávöxtun hefur
verið um 3,6%.
Elín Þórðardóttir
Höfundar eru stjórnarmenn
í Frjálsa lífeyrissjóðnum
Elías Jónatansson
Frjálsi lífeyrissjóðurinn
– nú er mál að linni
Það eru forréttindi
að búa í samfélagi
sem tekur því sem
gefnu að fá að velja
sér þjóðarleiðtoga.
Ekki eingöngu eru
þessi réttindi ný af
nálinni sögulega held-
ur hreint ekki án und-
antekninga í henni
veröld. Þessi forrétt-
indi munum við sem
þjóð nýta okkur 27. júní næstkom-
andi. Forréttindin eru sýnu meiri
þegar í boði er einstaklingur sem
maður treystir einlæglega fyrir þeim
verkum sem hann býður sig fram til.
Þannig er því farið núna. Ég treysti
Guðna Th. Jóhannessyni einlæglega
til þeirra verka sem fylgja þeirri
ábyrgð að vera forseti lýðveldisins.
Til að vera ærlegur vil ég hér segja
frá því að við seinustu kosningar
kaus ég Guðna ekki. Núna mun ég
hins vegar sannarlega mæta á kjör-
stað og leggja mitt litla lóð á þá mik-
ilvægu vogarskál sem ráða mun því
hver fari með þetta háa embætti.
Með því halla ég ekki á mótframbjóð-
andann. Ég mun kjósa Guðna með
þeirri vissu að hann muni halda
áfram embættisstörfum sínum með
óbreyttum ásetningi um að rækja sín
störf í takt við hjartslátt þjóðarinnar.
Hann hefur sýnt að hann
er tilbúinn til að ganga
fram af heilindum, nánd
og alúð samkvæmt viður-
kenndum venjum í lýð-
frjálsu ríki, þar sem vald-
ið er fyrst og fremst
þingbundið.
Guðni Th. hefur á
skömmum tíma heillað
stóran hluta hinnar ís-
lensku þjóðar og þótt víð-
ar sé leitað. Þjónustu-
hugur hans við heill og
hag allrar þjóðarinnar er einkenn-
andi, þekking á eðli embættisins
áberandi og framkoma öll yfirveguð.
Meðal afasystkina minna í Stóra-Dal
undir Eyjafjöllum hefði Guðni sjálf-
sagt fengið þau ummæli að hann væri
drengur góður. Meðal móðurfólks
mín í Eyjum hefði hann verið sagður
fínn peyi. Betri verða ummæli um
einn mann ekki.
Ég styð Guðna, og hvet aðra til að
gera það einnig.
Eftir Elliða
Vignisson
Elliði Vignisson
» Það eru forréttindi
að búa í samfélagi
sem tekur því sem
gefnu að fá að velja sér
þjóðarleiðtoga.
Höfundur er bæjarstjóri Ölfuss.
Fínn peyi
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar grein-
ar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru sendar á aðra miðla.
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni forsíðu
mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn „Senda inn
grein“ er valinn.
Í fyrsta skipti sem innsendikerfið er notað þarf notandinn að nýskrá sig inn
í kerfið. Ítarlegar leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í skráningarferlinu. Eftir að
viðkomandi hefur skráð sig sem notanda í kerfið er nóg að slá inn kennitölu
notanda og lykilorð til að opna svæðið. Hægt er að senda greinar allan sólar-
hringinn.
Nánari upplýsingar veitir starfsfólk Morgunblaðsins alla virka daga í síma
569-1100 frá kl. 8-18.
Borgaryfirvöld hafa virt óskir verslunar-
eiganda að vettugi varðandi það að
þrengja ekki að umferð um Laugaveg.
Það er stefnan hjá núverandi meirihluta
borgarstjórnar að hunsa og virða ekki
óskir borgarbúa á neinu sviði.
Því miður keyptu borgarbúar köttinn í
sekknum í síðustu borgarstjórnarkosn-
ingum. Því miður var það þannig að gam-
alt hippalið komst til valda en vel að
merkja með minnihluta atkvæða. Borg-
arstjórinn hefur ekki valdið starfi sínu.
Hvert hneykslismálið innan borgarinnar
hefur rekið annað. Nægir þar að nefna
braggamálið umtalaða. Kjósum ekki þetta
fólk í næstu borgarstjórnarkosningum.
Sigurður Guðjón Haraldsson.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12.
Vegið að verslun
Laugavegur Verslunareigendur
eru ekki sáttir við borgaryfirvöld.
Morgunblaðið/Eggert