Morgunblaðið - 03.10.2020, Blaðsíða 53

MENNING 53
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 2020
I’m also just a girl standing infront of a boy asking him tolove her“ eða „Ég er barastelpa sem stend fyrir framan
strák og bið hann um að elska mig.“
Þessi orð Önnu Scott sem Julia
Roberts lék í bandarísku rómantísku
gamanmyndinni Notting Hill frá
1999 komu upp í hugann meðan horft
var á breska leikritið Upphaf eftir
David Eldridge sem nýlega var
frumsýnt í Þjóðleikhúsinu. Í verki
sínu, sem frumflutt var hjá Breska
þjóðleikhúsinu fyrir þremur árum
við góðar viðtökur, leiðir höfundur
saman tvær einmana manneskjur
sem á hálfum öðrum klukkutíma
þurfa að komast að því hvort þær
þori að opna sig hvor fyrir annarri og
gefa sambandinu séns.
Leikritið gerist í rauntíma eftir
miðnætti í nýrri íbúð Guðrúnar
(Kristín Þóra Haraldsdóttir) í
Vesturbænum að loknu innflutnings-
partíi. Allir gestirnir eru farnir nema
Daníel (Hilmar Guðjónsson) og strax
frá fyrstu stundu er skýrt að Guð-
rúnu þykir það ekki leiðinlegt því
hún fílar hann og langar að kynnast
honum betur. Daníel er meira til
baka, virkar feiminn og óöruggur
auk þess sem það hjálpar honum
ekki hversu drukkinn hann er. Þó
þau séu bæði um fertugt virðast þau
við fyrstu sýn ekki eiga ýkja margt
sameiginlegt. Hún er fjárhagslega
vel stæð, vinstrisinnuð, fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins sem hún
vinnur hjá og óhrædd við að tjá lang-
anir sínar. Hann er svolítill stutt-
buxnastrákur, fráskilinn faðir sem
ekki hefur séð dóttur sína í fjögur ár,
býr heima hjá mömmu sinni og hefur
engan radar þegar kemur að hinu
kyninu. Nennir hún manni sem lýsir
konum sem kuntum, sýnir tiltekt
meiri áhuga en henni og verður að-
eins of fullur í partíum? Hefur hann
áhuga á konu sem lætur þann litla
mat sem í ísskápnum hennar er
skemmast og er samtímis nógu frökk
til að tjá kynþörf sína án þess að
skammast sín? Eftir því sem líður á
nóttina verður hins vegar ljóst að þau
eiga það sameiginlegt að vera miklir
einstæðingar sem láta sig dreyma
um „venjulegt“ fjölskyldulíf og ekki
líður á löngu áður en áhorfendur
vona að leikritið endi vel í anda vellíð-
unarkvikmyndanna frá Hollywood.
Eldridge skrifar af næmi um þrá
manneskjunnar eftir nánd og ótta við
höfnun, en sagan ristir þó ekki sér-
lega djúpt. Persónur hans fikra sig
skemmtilega áfram í leit að teng-
ingu; þau þreifa á húmor hvort ann-
ars, reyna að finna sameiginlega
snertifleti og komast á flug í hættu-
lausum umræðuefnum, steyta
skyndilega á skeri í erfiðari mál-
efnum, draga sig inn í skelina, en
þora svo aftur að opna sig og gera sig
berskjölduð, reyna að slaka á og vera
eðlileg á sama tíma og adrenalínið
flæðir um líkamann og undir niðri
ólgar óttinn við að standa ekki undir
væntingum hins þegar upp í rúm er
komið.
Undir styrkri leikstjórn Maríu
Reyndal draga Kristín Þóra og Hilm-
ar upp skýrar myndir af persónum
sínum, þó höfundur sé mun sparsam-
ari á upplýsingar sínar um Daníel en
Guðrúnu. Tengingin milli leikaranna
er góð og hlustunin afbragð, þar sem
vandræðalegar þagnir fá notið sín til
fulls. Hápunkturinn í samskiptum
persónanna er dásamleg danssena
þar sem orð eru óþörf. Húmorinn
leikur stórt hlutverk í uppfærslunni
allri og þar eru Kristín Þóra og Hilm-
ar á heimavelli, enda hafa þau mjög
góða tilfinningu fyrir kómískum
tímasetningum. Íslensk þýðing Auð-
ar Jónsdóttur fer vel í munni og stað-
færslan heppnast vel þar sem vísað
er til þjóðþekktra persóna með
skemmtilegum hætti. Leikrýmið er
vel nýtt og heimilið sem Finnur Arn-
ar Arnarsson býr Guðrúnu gefur
okkur góða tilfinningu fyrir að-
stæðum hennar. Sama má segja um
búninga Margrétar Einarsdóttur
sem klæðir Guðrúnu í smekkleg og
vönduð föt meðan Daníel er mun
hversdagslegri og afslappaðri, enda
datt hann óvænt inn í veisluna beint
eftir vinnu.
Framan af er Daníel aðeins of full-
ur og vandræðalegur til að auðvelt sé
að skilja hrifningu Guðrúnar á hon-
um, en þegar á nóttina líður verður
sífellt auðveldara að skilja þá „gut“
tilfinningu Guðrúnar að vilja kynnast
Daníel nánar. En auðvitað er á end-
anum ógerningur að kryfja eða skýra
hvenær og hvers vegna neisti kvikn-
ar milli fólks við tilteknar aðstæður.
Áhorfendur munu samt örugglega
eiga auðvelt með að setja sig í spor
aðalpersónanna tveggja og vona að
þessi snotra ástarsaga endi vel þrátt
fyrir allt.
Einu sinni á ágústkvöldi
Ljósmynd/Hörður Sveinsson
Snoturt „Áhorfendur munu samt örugglega eiga auðvelt með að setja sig í spor aðalpersónanna tveggja og vona að
þessi snotra ástarsaga endi vel þrátt fyrir allt,“ segir í leikdómi um uppfærslu Þjóðleikhússins á Upphafi.
Þjóðleikhúsið
Upphaf bbbmn
Eftir David Eldridge. Íslensk þýðing:
Auður Jónsdóttir. Leikstjórn: María
Reyndal. Leikmynd: Finnur Arnar
Arnarson. Búningar: Margrét Einars-
dóttir. Lýsing: Jóhann Bjarni Pálmason.
Tónlist: Úlfur Eldjárn. Hljóðmynd: Elvar
Geir Sævarsson og Úlfur Eldjárn. Leik-
arar: Hilmar Guðjónsson og Kristín Þóra
Haraldsdóttir. Frumsýning í Kassanum í
Þjóðleikhúsinu laugardaginn 19. sept-
ember 2020.
SILJA BJÖRK
HULDUDÓTTIR
LEIKLIST
Sinfóníuhljómsveit Íslands kynnti í
gær nýja tónleikadagskrá til ára-
móta. Vegna kórónuveirufaraldurs-
ins verður ekki unnt að halda í fyrri
áform um tónleikahald sveitarinnar
en þar var gert ráð fyrir fjölda er-
lendra hljómsveitarstjóra og einleik-
ara. Þess í stað mun Sinfóníu-
hljómsveitin halda ellefu tónleika
sem verða um klukkustundar langir
án hlés og spannar efnisskráin vítt
svið tónlistar, allt frá Vivaldi, Moz-
art, Beethoven og Schubert til nýrra
og nýlegra verka, meðal annars eftir
Kaiju Saariaho, Hauk Tómasson og
Önnu Þorvaldsdóttur.
Á næstu mánuðum munu sextán
einleikarar úr röðum hljómsveitar-
meðlima leika einleik með hljóm-
sveitinni og í tilkynningu segir að
aldrei hafi svo margir liðsmenn
hljómsveitarinnar verið í einleiks-
hlutverkinu á einu starfsári, hvað þá
enn skemmri tíma. Meðal þeirra eru
Áshildur Haraldsdóttir flautuleikari
og Una Sveinbjarnardóttir fiðluleik-
ari, en einnig verða í forgrunni hljóð-
færi sem sjaldnar sjást í einleiks-
hlutverki, til dæmis víóla,
kontrabassi, óbó og bassabásúna,
auk þess sem fjórir hornleikarar
munu flytja konsert fyrir fjögur
horn eftir Robert Schumann.
Kunnur tenór syngur Wagner
Ástralski tenórsöngvarinn Stuart
Skelton, sem er í hópi virtustu
tenórsöngvara samtímans, mun
flytja með hljómsveitinni hina frægu
Wesendonck-söngva eftir Richard
Wagner. Þá mun Álfheiður Erla
Guðmundsdóttir sópran koma fram
með hljómsveitinni í fyrsta sinn. Að-
ventutónleikar með hátíðlegri bar-
okktónlist og hinir sívinsælu jóla-
tónleikar verða á sínum stað í
dagskránni og þá mun Maxímús
Músíkús einnig gleðja yngstu áheyr-
endurna á fjölskyldutónleikum.
Stjórnendur verða Eva Ollikainen
aðalstjórnandi hljómsveitarinnar,
Bjarni Frímann Bjarnason stað-
arhljómsveitarstjóri og Daníel
Bjarnason aðalgestastjórnandi.
Ánægð með ferska dagskrá
Í tilkynningu hljómsveitarinnar er
haft eftir Evu Ollikainen, aðal-
hljómsveitarstjóra og listrænum
stjórnanda sveitarinnar, að hún sé
hæstánægð með nýja og ferska
haustdagskrá „með styttri tón-
leikum, fjölmörgum einleikurum úr
hópi hljóðfæraleikara sveitarinnar,
og sem spannar afar breitt svið í stíl
og tjáningu. Ég get ekki lagt næga
áherslu á að okkur hefði aldrei tekist
að búa til nýja áætlun á svo skömm-
um tíma ef ekki væri fyrir ótrúlega
atorku og gífurlega jákvæðan stuðn-
ing og sveigjanleika frá öllu starfs-
liði og tónlistarfólki í Sinfóníu-
hljómsveit Íslands.“
Og Lára Sóley Jóhannsdóttir
framkvæmdastjóri SÍ segir það hafa
verið áskorun að koma saman nýrri
tónleikadagskrá síðustu daga. „En
við erum afar ánægð með útkomuna
og bjóðum upp á nýja glæsilega og
spennandi dagskrá til áramóta.“
Í samræmi við sóttvarnalög verð-
ur sætaframboð á tónleika takmark-
að og eitt autt sæti milli allra pant-
ana til að tryggja nálægðarmörk.
Einleikarar úr sveitinni
og fastir stjórnendur
 Sinfónían kynnir nýja og mjög breytta tónleikadagskrá
Morgunblaðið/Eggert
Hljómsveitin Í stað erlendra gesta sem von var á sér Sinfóníuhljómsveitin
nú um að leika einleik í tónleikaverkefnum næstu mánuði.
Margmiðlunarsýningin Enginn veit
hvað átt hefur fyrr en misst hefur,
samsýning Landverndar og Ólafs
Sveinssonar, er nú á hringferð um
landið en hún var fyrst sett upp í
samstarfi við Norræna húsið í
fyrrahaust. Í dag verður hún
opnuð í Sláturhúsinu á Egils-
stöðum, Menningarmiðstöð Fljóts-
dalshéraðs. Á sýningunni má m.a.
sjá yfir 30 ljósmyndir af svæðum
sem er ýmist búið að eyðileggja
með virkjanaframkvæmdum eða
eru í nýtingar- eða biðflokki
rammaáætlunar.
Sýningin er umfangsmikil með
yfir 100 ljósmyndum, kvikmyndum
sem voru sérstaklega búnar til
fyrir hana og snertiskjá með
Náttúrukorti Framtíðarlandsins
þar sem hægt er að leita ítarlegra
upplýsinga um þau svæði sem þeg-
ar hafa verið nýtt til orkuvinnslu
eða eru á válista vegna mögu-
legrar nýtingar, segir í tilkynn-
ingu en dagskrá með umræðu-
fundum í tengslum við sýninguna
verður auglýst síðar.
Náttúruvernd Ólafur Sveinsson á sýning-
unni í Norræna húsinu í fyrra.
Margmiðlunarsýn-
ing í Sláturhúsinu
Morgunblaðið/Hari
Dalvegi 16c | 201 Kópavogur | Sími 568 6411 | rafvorur@rafvorur.is
Amerísk heimilistæki
rafvorur.isRAFVÖRUR ehf
Þvottavélar
og þurrkarar
sem taka
10-17 kg