Morgunblaðið - 05.12.2020, Blaðsíða 31

Morgunblaðið - 05.12.2020, Blaðsíða 31
UMRÆÐAN 31 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 2020 Ránarvellir 15, 230 Keflavík Nánari upplýsingar á skrifstofu s. 420 6070 eða eignasala@eignasala.is Í einkasölu raðhús á einni hæð, á góðum stað í Keflavík Myndir og lýsing á eignasala.is Verð kr. 42.500.000 110 m2 Jóhannes Ellertsson Löggiltur fasteignasali – s. 864 9677 Júlíus M Steinþórsson Löggiltur fasteignasali – s. 899 0555 Músin – þessi „gullnáma“tölvubransans, svo not-uð séu orð Steve Jobsþegar hann sá tækið fyrst hjá starfsmönnum Xerox, hef- ur reynst tölvuleikjaframleiðendum vel og við skákiðkun á netinu er leikni með músina mikilvæg. En það vantar íslenskt orð yfir það fyrir- bæri sem á ensku kallast „mouse slip“. Sennilega hefur það hent alla sem eitthvað tefla á netinu að missa mann á allt annan reit en ætlunin var. Tökum nýlegt dæmi: Nepomniachtchi – Magnús Carl- sen Þessi staða kom upp í fyrstu um- ferð undanrása Skilling-mótsins sem lauk á dögunum. Tímamörkin voru 15 10. Heimsmeistarinn ætlaði að skáka með drottningunni á b5, en missti hana á nálægan reit: 38. … Db4?? - og gafst upp um leið af aug- ljósum ástæðum. Hann komst samt í gegnum undanrásirnar, vann fyrst Anish Giri og síðan Jan Nepomni- achtchi og mætti svo Wesley So í úr- slitaeinvíginu. Flestir á því að Magn- ús myndi hafa betur. Hann vann fyrstu skákina örugglega og reyndi lengi vel að þvæla vinningi í hús í jafnteflislegri stöðu í þeirri næstu. En þá gerðist þetta: Wesley So – Magnús Carlsen Síðasti leikur hvíts var 89. Dc5- e3+. Hann hefði getað farið í drottn- ingakaup og staðan er ekkert nema jafntefli. En slíkt hefði mátt túlka sem veikleikamerki. Nú átti svartur fimm löglega leiki en svarta staðan er kannski eilítið betri í einhverjum tilvikum. Einn þessara leikja leiðir hinsvegar beint til taps – sá sem Magnús valdi: 89. … Kf8?? 90. De8+ Kg7 91. Df7+ Kh6 92. Dh7+ Kg5 93. Dh5+ - og svartur gafst upp því mátið blasir við, 93. … Kf4 94. Df5 mát. Þá er það komið fram: bestu skákmenn heims geta leikið gróflega af sér. Eftir þetta var fullkomin óvissa um það hvernig einvíginu lyki en fyr- irkomulagið gerði ráð fyrir tveimur fjögurra skáka einvígjum. Eftir þau var staðan jöfn, 4:4. Þá voru tefldar tvær skákir til viðbótar og So vann 1½:½. Hann gæti þurfti að bíða í nokkur ár eftir nýju tækifæri í heimsmeistarakeppninni en áskor- endamótinu var frestað fyrr á þessu ári og engin dagsetning komin um framhaldið. Í fjórðu skák einvígisins tókst So að slá Magnús út af laginu með frábærum undirbúningi í byrj- un sem reynst hefur Norðmanninum vel: Skilling Open 2020: Wesley So – Magnús Carlsen Sikileyjarvörn 1. e4 c5 2. Rf3 Rc6 3. d4 cxd4 4. Rxd4 Rf6 5. Rc3 e5 6. Rdb5 d6 7. Rd5 Rxd5 8. exd5 Rb8 9. Df3 a6 10. Da3 b6 11. Bg5! Snarplega teflt. Svartur á best 11. … f6 t.d. 12. Be3 Bb7 13. Rc3 Rd7 o.s.frv. Hann valdi lakari leik. 11. … Be7?! 12. Bxe7 Kxe7 13. O- O-O Bb7 14. Rc3 Rd7 15. f4 Dc7 16. fxe5 Rxe5 17. Db4 h5 18. Be2 Kf8 19. Hhf1 He8 20. Hf5 h4 21. Hf4 Dd8 22. Kb1 Hh6 23. Hdd4 h3 24. g3 Bc8 25. a4 Kg8 26. Hde4 Dc7 27. Hh4 a5? Svartur hefur rétt úr kútnum eftir erfiða byrjun en þessi leikur er furðu slakur. Hann gat jafnað taflið með 27. … Hxh4 28. Hxh4 Dc5! o.s.frv. 28. Dd4 Hxh4 29. Hxh4 Bf5 30. Hh5 Dc8 31. Dxb6 Rg4 32. Ba6! Magnaður leikur sem setur svart- an í mikinn vanda. 32. … He1+ 33. Ka2 De8 Eða 33. … Dd7 34. Hxf5! Dxf5 35. Dd8+ Kh7 36. Bd3 og drottningin fellur. 34. Hxf5 Re3 35. Bb5 De7 - og gafst upp um leið. Framhaldið gæti orðið 36. Db8+ Kh7 37. Hh5+ Kg6 38. Dh8 o.s.frv. Þeir bestu leika stundum gróf- lega af sér Skák Helgi Ólafsson helol@simnet.is Morgunblaðið/SÍ Íslandsmót ungmenna Yfir 100 krakkar voru með á Íslandsmóti ung- menna um síðustu helgi og varð að loka fyrir skráningu. Katrín María Jóns- dóttir, t.v. sem hér teflir við Akureyringinn Brimi Skírnisson, varð meðal fimm Íslandsmeistara í flokki stúlkna 12 ára og yngri. Myndaflokkurinn Drottningarbragð, The Queen’s Gambit, fer nú sigurför um heiminn. Síðustu vik- ur hefur hann notið gífurlegra vinsælda í 50-60 löndum, millj- ónir hafa hrifist af myndaflokknum. Bylgjan minnir á Ein- vígi allra tíma í Reykjavík 1972. Sagt er að taflmenn og skákborð seljist nú upp í Bandaríkjunum og mörg- um löndum Evrópu. Höfundur bókarinnar, Walter Tevis, hefur að fyrirmynd Fischer og einvígið 1972. Leikkonan Anya Taylor-Jay slær í gegn. Þrátt fyrir að margt sé ólíkt með Fischer og Beth eru líkindin aug- ljós. Beth er munaðarlaus, hvorugt þekkir föður sinn, bæði eiga stór- greinda móður, móðir Beth er doktor í stærðfræði, móðir Fisc- hers lauk hæsta hjúkrunarfræði- prófi sem tekið hefur verið í Bandaríkjunum og læknaprófi með doktorsgráðu í Moskvu. Bæði Beth og Fischer læra rússnesku af sjálfsdáðum til þess að geta lesið rússneskar skákbækur. Húsvörð- urinn sem kennir Beth að tefla minnir á Jack Collins sem þjálfaði Fischer. Bæði urðu þau skákmeist- arar Bandaríkjanna á ungaaldri, Beth teflir í Mexíkó og grætur eft- ir tap gegn rússneska heimsmeist- aranum, Fischer tefldi í Suður- Ameríku og grét þegar hann tap- aði gegn Spasskí. Bæði eru þau einstæðingar. Fischer sagði ein- hvern tíma að hann gæti unnið hvaða konu sem er þótt hann gæfi henni riddara í forgjöf. Nú er kona í aðalhlutverki og vonandi verður myndaflokkurinn til þess að stór- auka áhuga kvenna á skák. Stutt er í 50 ára afmæli einvíg- isins. Útlendingar gagnrýna að ekkert sé hér til að minnast þess. Þeir heyra þó að vindurinn sem þýtur yfir kirkjuburst Laug- ardælakirkju þylur orð guðs yfir moldum hins látna meistara. Fulltrúar þýskrar sjónvarps- stöðvar sem komu inn á stofugólf hjá mér til að ræða um Fischer sögðu: „Íslendingar bera ábyrgð á að sagan af hinum ótrúlegu at- burðum baksviðs ein- vígisins gleymist ekki.“ Svo gríðarleg áhrif hefur „the trou- bled genius“ enn, löngu fallinn frá. Menntamálaráðherra hefur skipað nefnd til að vinna að minn- ismerki um einvígið. Athyglisvert er hve vinsamlega er fjallað um rúss- nesku skákmeistarana í myndinni. Rússneski heimsmeistarinn klapp- ar þegar Beth sigrar hann eins og Spasskí klappaði þegar Fischer vann 6. skákina. Sagt er að Spasskí hafi ritað forseta Banda- ríkjanna og beðið um náðun fyrir Fischer, en „ef þú verður ekki við því óska ég eftir að vera settur í sama fangaklefa og hann með skáksett hjá okkur“. Mín reynsla af Rússunum á tím- um einvígisins var afar jákvæð. At- hyglisverð var grein Pútíns í Morgunblaðinu fyrir nokkru. Hún var með öðru sniði en greinar Rússanna í erlendum blöðum á 75 ára afmæli loka heimsstyrjald- arinnar. Hann sagði frá falli bróð- ur síns í stríðinu og að mismun- andi hugmyndakerfi ættu ekki að koma í veg fyrir að forystumenn þjóðanna gætu náð friðsamlegu samkomulagi, hann rétti fram sáttahönd. E.t.v. ættu Íslendingar að beita sér fyrir slíkum við- ræðum, hinn ötuli utanrík- isráðherra okkar ætti að beita sér fyrir fundi Pútíns og Bidens í Höfða. Slá striki yfir fortíðina, slá striki yfir þjóðernishyggjuna án ótta við að falla í áliti. Eik lifir þótt laufin falli. Drottningarbragð Eftir Guðmund G. Þórarinsson » Vonandi verður myndaflokkurinn til þess að stórauka áhuga kvenna á skák. Guðmundur G. Þór- arinsson Höfundur er verkfræðingur. gudm.g.thorarinsson@gmail.com Björn Halldórsson fæddist 5.12. 1724, sonur Sigríðar Jóns- dóttur og Halldórs Einarssonar, prests á Stað í Steingrímsfirði. Eftir dauða föður síns var hann 14 ára sendur í vist í Skálholts- skóla hjá Jóni Árnasyni biskupi. Hann var góður nemandi og vel að sér í klassískum fræðum. Ár- ið 1756 varð hann prófastur í Sauðlauksdal. Hann kvæntist Rannveigu Ólafsdóttur og þau bjuggu í Sauðlauksdal í 30 ár. Björn var frumkvöðull í jarð- yrkju á Íslandi. Hann byggði stóran garð og skyldaði sókn- armenn í þegnskylduvinnu í garðinum, sem þeir á móti nefndu garðinn Ranglát. Björn ræktaði jurtir, kál, næpur og kartöflur. Eftir Björn liggjur fjöldi rita á dönsku í anda upp- lýsingastefnunnar. Hann gaf m.a. út skýrslu um jarðyrkjuna í Sauðlauksdal. Frægust er bókin Atli (1780) þar sem ungi bónd- inn Atli á samræðu við reyndan bónda sem miðlar þekkingu sinni og er eins og leiðarvísir um góða búskaparhætti. Að skipun konungs var bókinni dreift end- urgjaldslaust til íslenskra bænda og hún þótti hin besta skemmtun. Stærsta ritverkið er þó Lexicon Islandico-Latino- Danicum, íslensk orðabók með latneskum þýðingum, sem hann vann að í 15 ár. Hún kom út 1814 með viðbótum annarra fræðimanna. Eftir 30 ár í Sauð- lauksdal var heilsu Björns tekið að hraka og hjónin fluttust í Set- berg í Eyrarsveit þar sem hann lést 24.8. 1794, þá 69 ára gamall. Merkir Íslendingar Björn Halldórsson
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.