Morgunblaðið - 05.12.2020, Blaðsíða 44
44 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 2020
Undir iljum
ögn moldar
þú sem yljuð varst lífi,
líkn sólar og handa.
Úr und hefur dreifst
út um moldina
blómum.
(Pétur Pálsson)
Ég þakka þér Helga mín að
leiða mig inn í helgi náttúrunnar
að elska fugla, tré og steina. Ég
þakka þér að leiða mig inn í töfra
ævintýranna að elska hulda vætti
og engla. Ég þakka þér fyrir að
leiða mig í heim hugsjóna að elska
frið, jafnrétti og trú. Ég þakka þér
fyrir að leiða mig inn í hús skáld-
anna að elska ljóð og sögur. Ég
þakka þér fyrir að leiða mig inn í
gleði tónlistarinnar að elska söng,
spuna og hlátur. Ég þakka þér
fyrir að leiða mig inn í fegurð
sköpunarinnar að elska liti, form
og efni. Ég þakka þér fyrir að
leiða mig inn í undur stjarnanna
að elska drauma og fegurð lífsins.
Ég þakka þér Helga mín fyrir
leiðsögnina umhyggju þína og
hvatningu.
Elísabet Pétursdóttir
(Ellý frænka).
Nú er síðasti frumbyggi Reyk-
holts fallinn frá, við bræður, Sig-
urjón, Ágúst og Stígur, viljum
minnast Helgu í nokkrum orðum.
Allt frá því að við munum eftir
okkur kemur Birkilundur fyrst
upp í hugann. Þarna var maður
eins og grár köttur öll sín upp-
vaxtarár. Það var eitthvað svo
merkilegt við Birkilund sem var
ekki annar staðar, t.d. ef sólin
skein og hlýtt var í veðri strípl-
uðust allir berir í skóginum og
Helga Pálsdóttir
✝ Helga Páls-dóttir fæddist
18. september 1936.
Hún lést 12. nóv-
ember 2020. Útför
Helgu fór fram 4.
desember 2020.
þótti ekkert merki-
legt. Meira að segja
var Helga oft ber að
ofan og lá í sólbaði
og við kipptum okk-
ur ekkert upp við
það en það var talað
um þetta um alla
sveit. Helga var
nefnilega engum lík,
afar frjáls í fari, lit-
rík og afar stoltur
einstaklingur. Alltaf
ljúf og góð við alla en gat verið
ströng ef henni ofbauð, og svo var
hún afar vinstrisinnuð og hafði
þannig áhrif á mann að maður
kaus fyrstu árin til Alþingis það
sama og hún. Það var nefnilega
þannig að ef sólin var að hugsa um
að skína þá urðu allir kaffibrúnir í
Birkilundi en við hin eins og end-
urskin. Eitt sinn reif ég mig úr
öllu og striplaðist með hinum, en
eftir daginn skaðbrann ég á rass-
inum, Helgu fannst þetta ægilega
fyndið.
Svo var það furðulegast af öllu,
að það uxu vatnaliljur í skurðinum
í Birkilundi, í skurðinum rann af-
fallið frá gróðurhúsunum og ým-
islegt frá klósettum. Okkur fannst
líka margt dularfullt við Helgu,
hún gat búið til súpur úr öllu,
njólasúpu, hvönn var notuð og
margt annað. Stundum fannst
manni að hún hlyti að vera fjöl-
kunnug.
Eftir að árin færðust úr stað
lékum við saman hjá leikfélaginu
og var þar margt brallað og ef
okkur datt í hug að gera okkur
glaðan dag var farið í Birkilund til
Helgu og hún tók upp gítarinn og
slegið var upp partíi. Helga var
mjög listelsk og kenndi við barna-
skólann og þar fékk maður að
reyna sig við listir en okkur var
ætlað eitthvað annað en að teikna
og mála.
Helgu var margt til lista lagt,
en þó allra besta voru kaffiuppá-
hellingarnar, sterkara kaffi var
ekki hægt að fá í sveitinni enda
eftir þetta þýðir ekkert að bjóða
okkur bræðrum upp á neitt piss í
kaffi og öðru.
Elsku Helga, margs er að
minnast frá liðinni tíð sem ekki
kemst fyrir hér en við búum að því
innra með okkur og yljum okkur
við þær minningar. Þetta var
dásamlegur tími sem við mótuð-
umst af og þar áttir þú hlut að
máli. Þú varst yndisleg og góð við
okkur og það var dásamlegt að
eiga ykkur öll að.
Við kveðjum þig með söknuði
og njóttu vel í sumarlandinu. Við
vottum allri fjölskyldunni okkar
dýpstu samúð og megi allt gott
geyma ykkur.
Virðingarfyllst,
Sigurjón Sæland, Ágúst
Sæland, Stígur Sæland.
Alpahúfudrottningin Helga
Páls, sem líklega var ættuð frá
Suður-Ameríku þótt hún hafi eytt
megni ævi sinnar í Biskupstung-
um, hefur nú lagt í sína hinstu
ferð.
Hún situr eflaust þarna hinum
megin með alpahúfuna, spilandi á
gítar brosandi út að eyrum með
hóp af fólki í kringum sig því það
var gott að vera í kringum Helgu.
Líklega var búið að úthluta Helgu
framtíð á suðrænum slóðum áður
en hún fæddist, þar sem sól skín
alla daga og fólk er súkku-
laðibrúnt allan ársins hring. En al-
mættið hefur síðan metið sem svo
að það væri þörf á smá latínó í
uppsveitum Árnessýslu, nánast
upp við jökla hálendisins. Helga
var náttúrubarn sem unni sér vel í
sveitinni þótt ekki væri hún suð-
ræn. Og sannarlega kom hún með
suðræn áhrif í samfélagið þar sem
gleði, litir, söngur, listir og eins
konar áhyggjuleysi var haft meira
í forgangi en almennt tíðkaðist á
hefðbundnum sveitaheimilum
þess tíma og gerði samfélagið lit-
ríkara. Helga bjó í Birkilundi í
Reykholtshverfinu þar sem hún
og Ingi voru landnemar og rækt-
uðu mikinn skóg úr mýri. Á mín-
um uppvaxtarárum var Birkilund-
ur eins konar umferðarmiðstöð
ungmenna og þar var sko gaman.
Ég var í miklum samskiptum við
Helgu á mínum barnaskólaárum
sem hafði mikil áhrif á mig og
hvernig ég el upp mína stráka og
fyrir það langar mig þakka, elsku
Helga. Að vera ekki að festa sig í
of miklum reglum, boðum eða
bönnum heldur meira njóta, vera
vinur barna sinna og vina þeirra.
Á tímabili var Helga vinsæll
myndmenntakennari í Reykholts-
skóla sem náði vel til krakkanna.
Hún var hugmyndarík og skap-
andi og tókst að gera þessar
kennslustundir uppáhalds þótt
maður hefði enga listræna hæfi-
leika. Best þekkti ég þó Helgu
sem mömmu Lollu æskuvinkonu
minnar. Það var alltaf velkomið að
koma í Birkilund, oftast gist og
ekki skipti máli hversu marga
daga ætlunin var að gista eða
hversu margir, það var alltaf nóg
pláss fyrir einn í viðbót. Það var
heldur ekkert verið að stressa sig
á tiltektum eða hvernig ætti að
metta alla þessa munna, það bara
reddaðist. Oft var bakað og þá
prufað að setja saman alls konar
efni sem alla jafna voru ekki í
venjulegum kökum. Helga var oft
jafn spennt og við vinkonurnar yf-
ir hvað kæmi úr ofninum og hló
þegar kakan reyndist óæt sem var
algengt. Helga var líka skapandi í
matargerð, gerði ýmsar tilraunir
með slátur, t.d. að setja í það rús-
ínur. Helga naut sín best innan
um allt unga fólkið sem hún sýndi
áhuga og spjallaði við. Birkilund-
ur með sinn stóra sólskála var eins
og vin í eyðimörk, lítil Suður-Am-
eríka í miðri sveit líkt og Helga.
Síðast hitti ég Helgu fyrir um ári í
Eymundsson í bókaútgáfuboði hjá
Lollu sem var að gefa út bók. Þar
stóð hún og studdi sína stelpu að
venju umkringd sínu fólki og með
alpahúfuna, alltaf jafn sæt. Þannig
var hún og þannig vil ég muna
hana.
Takk fyrir samfylgdina og mér
verður svo oft hugsað til þín þegar
ég er á minni umferðarmiðstöð
með fullt af ungum drengjum og
er spenntust fyrir því að sem flest-
ir gisti og það sé gaman. Helga
Páls var einstök og minning henn-
ar mun ávallt lifa.
Jónína Birna Björnsdóttir
(Ína).
Leó bróðir minn
ljónshjarta.
Í mínum huga
verður hann alltaf
Leó bróðir minn
ljónshjarta. Hann var mér mjög
kær. Ég á svo margar og
skemmtilegar minningar.
Á okkar yngri árum fannst
honum við bræður, ég og Tjörvi,
full púkalegir á köflum og lagði
mikla áherslu á að við værum
svolítið töffaralegir, svona eins
og hann. Í mínu tilfelli gekk það
nú misvel en hann gafst ekki upp
á mér. Ég gæti verið ég sjálfur að
öllu öðru leyti.
Ég fékk að vinna með honum í
byggingarvinnu þegar ég var 17
ára og lærði mikið af því. Um
haustið hjálpaði hann mér síðan
að eyða sumarlaununum í him-
inbláan bíl sem mig langaði rosa-
lega mikið í. Við fórum á bílasölu-
rúnt, hann varð nú ekki langur,
bara tvær bílasölur. Leó bróðir
samþykkti töffaravagninn hjá
litla bróður og þá þurfti ekki að
leita meira.
Við unnum saman mörg sumur
og það lærðist hratt að maður
þurfti að vita hvað maður söng í
vinnulistinni með Leó. Ekki mik-
ið um bómull þar. Alltaf vorum
við settir saman og síðar lærði ég
að það var ekki bara vegna þess
að ég var sá eini sem hafði þol-
inmæði og orku í að vera fastur
með honum í tveggja fermetra
Leó Jóhannsson
✝ Leó fæddist 12.mars 1981.
Hann lést 17. nóv-
ember 2020.
Útför Leós fór
fram 3. desember
2020.
lyftu allan daginn
heldur vildi hann
alltaf hafa mig með
sér svo ég myndi
vera öruggur og
þar myndi ég líka
læra af honum sem
var best. Ég lærði
svo sannarlega
heilan helling.
Ég átti líka
bróður sem var svo
nettur að hann fór
sko í ríkið fyrir mig og ég var
svaka svalur að eiga svoleiðis
bróður. Ég fór út að skemmta
mér og reyndi að koma mjög var-
lega inn til að vekja ekki
mömmu. Það þýddi lítið því ein-
hvern veginn vissi mamma vissi
alltaf hvenær ég fór á ball og
hvenær ég var á heimleið. Leó
bróðir minn lét hana sem sé alltaf
vita þegar ég var að gera eitt-
hvað af mér, passaði svo að ég
kæmist heim. Ég var nýlega að
hugsa til baka og áttaði mig á því
að kannski var það heldur alls
ekki tilviljun að hann átti það
ansi oft til að rekast á mig á förn-
um vegi eftir að hafa farið fyrir
mig búðarferð. Þá var hann bróð-
ir minn að fylgjast með og passa
upp á mig eins og hann vildi alltaf
gera.
Leó bróðir minn ljónshjarta
vafði mig ekki í bómull því hann
vildi umfram allt að ég yrði sjálf-
stæður og sterkur einstaklingur
sem var samkvæmur sjálfum sér.
Elsku stóri bróðir, ég kveð þig
í dag með trega. Þú munt alltaf
eiga stað í hjarta mínu og ég og
mín fjölskylda munum halda
áfram að hjálpa mömmu að passa
upp á prinsessuna þína sem þú
varst svo stoltur af.
Ef þú vilt gleyma gömlum
vetrarhörmum,
þá gistu dalinn, bróðir minn.
Hann vefur um þig mjúkum
móðurörmum
og mildar huga þinn.
Hann hvíslar að þér ljúflingslögum
sínum
og lætur ilminn streyma að vitum þér.
Hann hvílir þig og vaggar vonum þínum
og vermir þig í skauti sér.
Hvíldu í friði elsku Leó bróðir
minn ljónshjarta.
Þinn
Atli.
Þegar mér barst sú harma-
fregn að Leó væri látinn birtist
mér ljóslifandi fyrir hugskots-
sjónum litli góðlegi drengurinn
sem stakk höfðinu inn um dyra-
gættina í eldhúsinu á Skólabraut-
inni fyrir að verða hálfum fjórða
áratug, svipsterkur með augun
sín brúnu skæru. Hann var hæg-
látur og kurteis, örlítið feiminn
en umfram allt ljúfur og góðlynd-
ur.
Það var eflaust ekki auðvelt
fyrir lítinn dreng að aðlagast nýj-
um aðstæðum en Leó gerði það
með sínum hætti. Maður sá það
auðvitað ekki þá en skilur það
betur núna, að Leó var alltaf
reiðubúinn að setja hagsmuni
annarra ofar sínum eigin. Hann
vildi öllum vel og sóttist ekki eftir
átökum.
Í hvert sinn sem okkar leiðir
lágu saman á síðari árum höfðu
þeir eiginleikar hans sem ég
veitti fyrst eftirtekt ekkert
breyst. Hann var alltaf ljúfur og
kátur, góðlyndur og greiðvikinn.
En það voru örlögin sem höguðu
því engu að síður svo, að Leó
þurfti á lífsleiðinni að takast á við
stærri og erfiðari viðfangsefni en
flest okkar.
Þegar þú ert sorgmæddur, skoðaðu þá
aftur hug þinn og þú munt sjá, að þú
grætur vegna þess, sem var gleði þín.
(Kahlil Gibran.)
Stór og stæðilegur, tæpir tveir
metrar á hæð. Blátt áfram og
sagði hiklaust sína skoðun. Virk-
aði ógnvænlegur með „attitjút“
og kjaftinn út á öxl fyrir þá sem
stóðu fyrir utan. Gat virkað frá-
hrindandi þeim sem þekktu hann
ekki. En fyrir okkur hinum sem
þekktum hann blasti bara við
okkur yndislegur drengur,
hjartahlýr, skemmtilegur og
fyndinn öðlingur sem vildi allt
fyrir alla gera. Hann var útlagi, í
nútímaskilningi orðsins. Fór sín-
ar eigin leiðir, stundum óhefð-
bundnar og lét ekkert stoppa sig.
Óhræddur, virkaði aldrei smeyk-
ur við neitt.
Þegar Leó flytur aftur á Akra-
nes eftir stuttan tíma í Reykjavík
er það greinilegt að hér er dreng-
ur sem er á undan sinni samtíð.
Unglingsárin eru að hellast yfir,
hettupeysur og klofsíðar buxur
og glæparapp frá Ameríkunni
eru nýjustu trendin. Okkar mað-
ur er algjörlega með á nótunum
og kynnir þessar nýjungar ásamt
framandi tísku áhugasömum
Skagamönnum. Með þessu kem-
ur þekking og færni á hjólabrett-
um. Það skemmir ekki! Vinahóp-
urinn styrkist enn frekar þegar í
menntaskóla er komið. Rúntur-
inn var mikilvægur. Okkar mað-
ur á Sierrunni með glæparappið í
biluðum græjunum.
Það var þó eitt atvik sem batt
okkur órjúfanlegum böndum þó
við kannski vissum það ekki
sjálfir þá. Mómentið þegar sak-
leysi unglingsáranna var skyndi-
lega kippt í burtu og ískaldur
raunveruleikinn bankaði upp á.
Leó ásamt nokkrum vinum okk-
ar lenti í alvarlegu bílslysi eina
vornótt í Borgarfirðinum. Einn
lést en Leó ásamt hinum slapp
með skrekkinn. Þetta var ein af
þessum lífslexíum sem við þurft-
um að takast á við. Við gerðum
það í sameiningu, héldum hópinn
og reyndum að styðja hver annan
í sorginni.
Hann var hvatvís. Kom sér vel
þar sem hann var partur af vina-
hópi sem hugsaði sig ekki tvisvar
um. Það var margt baukað og
misgáfulegt. Við framkvæmdum
allt milli himins og jarðar. Leó
var handlaginn og honum var
margt til lista lagt. Við minnumst
einnig skemmtilegra tíma, hvort
sem það var á þjóðhátíð, á Hró-
arskeldu eða í eftirminnilegum
snjóbrettaferðum. Ungt og leikur
sér og allt það! Hann var vel lið-
inn, þekkti fólk um hvippinn og
hvappinn, enda var gott að vera í
návist hans. Svo var það „súper-
dós og Mars“, maður lifandi!
Uppistaðan í fæðunni í langan
tíma. Það muna margir eftir
þessu slagorði!
Hann var barngóður og alltaf
gaman að sjá hvað börn sóttu í
hann. Það var því himnasending
þegar hann eignaðist Íseyju sína
en lífið var þá þegar búið að taka
sinn toll. Þetta var upp og niður
og stundum erfitt að finna með-
alveginn. Hann var góður faðir
þó hann hafi alltaf þráð að geta
tekið meiri þátt.
Við munum ávallt sakna þín,
kæri vinur. Takk fyrir vináttuna
og samleiðina.
Minning þín mun lifa um
ókomna tíð.
Fannar Magnússon,
Inga Lilja Sigmarsdóttir,
Sturla Magnússon,
Stefán Jónsson,
Almar Björn Viðarsson,
Jónmundur Valur Ingólfsson,
Hafsteinn Mar
Sigurbjörnsson.
Unglingsárin voru vart að baki
hjá Leó þegar fyrsta stóra áfallið
reið yfir. Hörmulegt slys, þar
sem skarð var höggvið í vinahóp
Leós, skildi hann eftir með and-
lega og líkamlega áverka og mót-
aði árin mikilvægu sem fram
undan voru. Ekki löngu síðar
varð Leó fyrir alvarlegu vinnu-
slysi sem átti eftir að hafa lang-
varandi og alvarleg áhrif á heilsu-
far hans. Við afleiðingarnar af því
háði hann glímu allt þar til yfir
lauk. Sú glíma var ekki auðveld
og leiddi Leó út á brautir sem
fæst okkar rata.
Það er ljóður á okkar sam-
félagi að jaðarsetja þá sem haldn-
ir eru fíknisjúkdómum. Í stað
þess að styðja þá og minnka
skaðann sem fíknin veldur eru
hinir veiku reknir lengra og
lengra inn í myrkrið af kerfi sem
fyrir löngu hefur sannað skað-
semi sína. Leó gekk þann veg
nánast á enda en komst samt til
baka og hafði náð að snúa taflinu
sér í vil þegar ógæfan knúði dyra
í hinsta sinn.
Leó er fyrstur okkar frænd-
systkina, barnabarna Þórðar og
Marselíu, til að kveðja, allt of
snemma. Hans er sárt saknað og
hans er minnst af hlýhug. Minn-
ingin um góðlynda og brosmilda
drenginn lifir.
Það var gæfa Leós í lífinu að
eignast sína yndislegu dóttur, Ís-
eyju Hrönn, sem hann unni svo
áberandi mikið. Leó var líka lán-
samur að eiga ást og umhyggju
Hrannar móður sinnar óskipta
alla tíð. Þær hafa báðar misst
mikið en í gegnum Leó eiga þær
hvor aðra. Í allri þessari ógæfu er
það gæfan mesta.
Guð varðveiti og styrki þær
mæðgur, bræðurna Atla og
Tjörva og aðra í fjölskyldu Leós í
söknuði þeirra og sorg.
Borgar Þór Einarsson.
Mig langar til
þess að skrifa
nokkur orð um
sómadrenginn
Grétar Sæmunds-
son sem nú er fallinn frá.
Ég kynntist Grétari er ég
hóf störf hjá Hæstarétti Ís-
lands árið 2006 eftir að hafa
starfað á öðrum vinnustað í 38
ár samfleytt.
Þar sem ég vissi að ég
mynda starfa náið með Grétari
og þekkti hann að sjálfsögðu
ekki neitt var ég svolítið kvíð-
inn fyrir hvernig samstarfið
yrði við að halda Hæstarétti
gangandi. Það kom strax í ljós
að sá kvíði var algjörlega óþarf-
ur því Grétar reyndist í alla
staði mikill ljúflingur og var
fljótur að koma mér inn í starf-
ið og unnum við saman næstu
fimm árin og bar aldrei neinn
skugga á okkar samvinnu. Það
var greinilegt að Grétar naut
mikillar virðingar hjá öllum
starfsmönnum réttarins og
vandaði hann mjög til allra
verka sem hann vann á vegum
hans.
Það var því auðvelt fyrir mig
því ég hafði mjög góða fyr-
irmynd í honum.
Þegar kom í ljós að ég hafði
veitt talsvert í bæjarlækjunum
hjá honum og Auði, þ.e. í
Flekkudalsá og Hvolsá, fóru
ýmsar sögur frá honum á loft
um veiðiskap í þessum ám.
Það var gaman að hlusta á
Grétar segja frá, því hann var
mjög nákvæmur í öllum frá-
sögnum, fróður með eindæmum
Grétar S.
Sæmundsson
✝ Grétar S. Sæ-mundsson
fæddist 17. mars
1943. Hann lést 8.
nóvember 2020.
Útförin fór fram
23. nóvember 2020.
og sagði skemmti-
lega frá. Það var
hlustað af athygli
þegar hann fór af
stað.
Grétar var mikill
Dalamaður og þeg-
ar hann talaði um
Dalina var greini-
legt að þar var
hugur hans og
hann sýndi það svo
sannanlega í verki.
Þegar við hjónin í sumar ókum
fyrir Klofning og sáum hverju
hann hafði áorkað í skógrækt á
Ormsstöðum setti mig hljóðan.
Þvílíkur ofurkraftur hefur verið
í manninum því það voru alls
staðar tré, stór og smá, og þótt
ég viti að hann fékk mikla hjálp
frá barnabörnum sínum sem
hann hrósaði mikið þá hefur
þetta verið mikil vinna. Þá
ræddum við félagarnir oft um
skák, frímerkjasöfnun, skóg-
rækt og íþróttir en hann var
mikill KR-ingur og MU-aðdá-
andi en þar vorum við hvor á
sínum pólnum sem gerði um-
ræðurnar á mánudagsmorgnum
oft skemmtilegar.
Þá var hann mikill fjöl-
skyldumaður og ég man alltaf
hvað hann var glaður þegar
Selma dóttir hans og fjölskylda
hennar fluttu heim alkomin frá
Danmörku.
Ég veit ég tala fyrir hönd
allra þeirra sem unnu með hon-
um í Hæstarétti Íslands þegar
ég segi að þar féll frá mikill öð-
lingur sem vann starf sitt af
mikilli alúð og samviskusemi.
Um leið og við hjónin send-
um Auði og allri fjölskyldu
hans okkar dýpstu samúðar-
kveðju vil ég þakka honum,
þessum höfðingja, fyrir mjög
ánægjulegt samstarf og sam-
vinnu.
Jónas Marteinsson.