Morgunblaðið - 08.12.2020, Blaðsíða 13

FRÉTTIR 13Erlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 2020
Jólin eru hátíð ljósa og gleði. Fagnaðu á
öruggan og áhyggjulausan hátt með okkur.
Þú færð brunavarnapakka í nýrri
vefverslun okkar www.securitas.is/jolin
Öryggiskerfi
SAMSTARFSAÐILI
15:04 100%ÖRUGG
JÓL
Ágúst Ásgeirsson
agas@mbl.is
Danir ákváðu í gær að grípa til frek-
ari og harðari ráðstafana í hluta
landsins til að brjóta á bak aftur aukið
nýsmit af völdum kórónuveirunnar.
Nýju takmarkanirnar munu að
óbreyttu gilda út 3. janúar næstkom-
andi. Aðrar ráðstafanir sem áður
hafði verið gripið til munu áfram
gilda fram í marsmánuð 2021. Þar á
meðal eru fundir eða mannfagnaðir
takmarkaðir við 10 manns að há-
marki. Kvaðir um burð andlitsgrímu
verða framlengdar til febrúarloka.
Samkvæmt ákvörðun dönsku
stjórnarinnar verða veitingahús,
söfn, kvikmyndahús og aðrar menn-
ingarstofnanir lokaðar með öllu frá
og með morgundeginum í 38 bæjar-
félögum af 98, þar á meðal Kaup-
mannahöfn. Þá verða nemendur í
efstu bekkjum grunnskóla, mennta-
skóla og háskóla sendir heim.
Einnig hefur allri íþróttastarfsemi
innanhúss verið aflýst, opinberir
starfsmenn sinna starfi sínu að heim-
an gegnum netsjónvarp og hið sama
þurfa starfsmenn einkafyrirtækja að
gera.
„Faraldurinn er að komast á nýtt
stig þar sem við sjáum línulega aukn-
ingu smits,“ sagði heilbrigðisráðherr-
ann Magnus Heunicke á blaðamanna-
fundi sem boðaði enn harkalegri
aðgerðir ef aðstæður krefðu.
Á hádegi í gær höfðu 2.026 nýsmit
verið staðfest næstu 24 tímana þar á
undan. Komu þau í ljós við veirupróf-
anir á 78.000 manns. Af hinum sýktu
voru 328 lagðir inn á sjúkrahús til
meðferðar. Sagðist Heunicke allt eins
búast við því að innlögnum myndi
fjölga næstu daga í um 400 á sólar-
hring.
Merkel vill herða á lokunum
Angela Merkel kanslari Þýska-
lands hvatti í gær þýsku löndin þar
sem korónuveiran væri enn skæð til
að takmarka enn frekar samgang
fólks fyrir jól. Hefur Þjóðverjum
gengið hægt að bæla niður smit-
bylgju.
„Við erum áhyggjufull þessa dag-
ana,“ sagði Steffen Seibert, talsmað-
ur Merkel. Lauk hann lofsorði á yfir-
völd Bæjaralands sem á sunnudag
hertu á lokunum vegna aukins ný-
smits. Seibert sagði smit hafa aukist á
vissum svæðum Þýskalands en
minnkað á öðrum. „Því fer fjarri að
við séum að komast fyrir vind.“ Sax-
land í austurhluta landsins fór að for-
dæmi Bæjaralands og ákvað að herða
á lokunum.
Í gær greindust 12.332 nýsmit í
Þýskalandi og hefur innlögnum á
spítala fjölgað úr 360 á dag snemma í
október í rúmlega 4.000 síðustu daga.
Fyrsta bóluefnið gegn kórónu-
veirunni fer í dreifingu í Bretlandi í
dag.
Um er að ræða efni sem lyfja-
risarnir Pfizer og BioNTech fram-
leiddu og hafa fengið leyfi til að bólu-
setja með. Heilbrigðisráðherrann
Matt Hancock fær sprautu í beinni
sjónvarpsútsendingu. Sömuleiðis
gengur Elísabet drottning á undan
með góðu fordæmi fyrir þegna sína
og fær sprautu. Poppararnir Bob Gel-
dof, sem er 69 ára, og hinn 73 ára
gamli gítarleikari Ronnie Wood í
Rolling Stones hafa einnig sagst
munu fá sprautu í dag.
Í gær höfðu 1.535.987 manns látist
af völdum kórónuveirunnar, þar af
282.324 í Bandaríkjunum sem verst
hafa orðið úti vegna veirusmits. Í
öðru sæti er Brasilía með 176.941
dauðsfall, Indland með 140.573 í
þriðja sæti, Mexíkó með 109.717,
Bretland með 61.245 og Ítalía með
60.078.
Frakkar virðast fjarri því að ná
settu marki; að koma nýsmiti á sólar-
hring niður fyrir 5.000 manns fyrir
15. desember, sem var forsenda fyrir
því að aflétta lokunum vegna kórónu-
veirunnar. Í gær greindust 11.022 ný-
smit í Frakklandi á 24 tímum. Sem
stendur liggja 3.200 manns á gjör-
gæsludeildum spítala vegna veiru-
veikinnar.
Danir veita veirunni
enn meiri viðspyrnu
 Faraldurinn á nýtt stig, segir heilbrigðisráðherra Dana
AFP
Grímur Íbúar elliheimilis í úthverfi París tóku í gær þátt í áróðursherferð
fyrir notkun andlitsgrímu öllum stundum til að verjast kórónuveirunni.
Purpuraskin gæðir uppstaflaða ál-
kassa birtu þar sem hafin er ræktun
grænmetis í gróðurhúsum sem
teygja sig til lofts í einum af stærstu
„lóðréttu búgörðum“ Evrópu á iðn-
aðarsvæði í Tåstrup við Kaupmanna-
höfn.
Fjórtán lög af álkössum rísa til
lofts frá gólfi búgarðsins þar sem
danska frumkvöðulsfyrirtækið Nord-
ic Harvest ræktar salat, kryddjurtir
og garðkál í 7.000 fermetra risaskýli .
Uppskera fer fram 15 sinnum á ári
og það þrátt fyrir að jurtirnar sjái
aldrei dagsbirtuna eða jarðveg. Er
mannvirkið lýst upp af 20.000 sér-
hönnuðum díóðuljósaperum.
Á þessum framúrstefnulega bú-
garði flytja lítil vélmenni fræbakka
frá einum enda hússins til annars.
Stóru álbakkarnir eru að mestu tóm-
ir eins og er en salat mun senn vaxa í
þeim.
Áætlað er að uppskeran á fyrsta
fjórðungi næsta árs, 2021, verði tvö
hundruð tonn og tæplega eitt þúsund
tonn á ári þegar starfsemin er komin
á fullan skrið eftir um ár.
Bændur sem stunda hefðbundna
ræktun hafa gagnrýnt áform Nordic
Harvest og efast um að ræktunarver
inni við borg eins og þeirra geti
brauðfætt þjóðir heims. Gagnrýna
þeir einnig mikla rafmagnsnotkun
lóðréttu ræktunarinnar.
Stofnandi fyrirtækisins, Anders
Riemann, gefur lítið fyrir gagnrýnina
og bendir á að búgarður hans sé vist-
vænn og endurvinni allt vatn sem
notað er og næringu eða áburð. Þá sé
rafmagnið 100% grænt og vindmyll-
urnar kolefnajafni starfsemina, segir
Riemann, sem notar ekkert skor-
dýraeitur.
Lóðréttir búgarðar byrjuðu að
skjóta upp kollinum fyrir um áratug í
Asíu og Bandaríkjunum en þar er þá
stærstu að finna. Hugmyndin hefur
verið seintekin í Evrópu en nú eru
Danir að breyta því. agas@mbl.is
Lóðréttur búgarður
opnaður í Danmörku
 Uppskera fimm-
tán sinnum á ári
 Engin dagsbirta
AFP
Harðduglegt Vélmenni dreifir fræi
og fylgist með plöntunum meðan á
lóðréttu ræktuninni stendur.
Karítas Ríkharðsdóttir
karitas@mbl.is
Boris Johnson forsætisráðherra
Bretlands og Ursula von der Leyen,
forseti framkvæmdarstjórnar ESB,
hafa staðfest að þau muni hittast í
Brussel á næstu dögum og gera til-
raun til að losa um hnútinn sem Brex-
it-viðræðurnar eru í. Upp úr síðustu
samningalotum slitnaði í gær, án nið-
urstöðu. Rétt rúmar þrjár vikur eru
þar til aðlögunartímabili vegna út-
göngu Breta lýkur.
„Við vorum sammála um að skil-
yrðin fyrir fullkláruðum samningi
eru ekki til staðar vegna verulegra
útistandandi ágreiningsmála,“ segir í
sameiginlegri yfirlýsingu Johnson og
von der Leyen.
Í fjóra mánuði hafa viðræðurnar
strandað á sömu málunum; sjávarút-
vegsmálum, leikreglum á vinnumark-
aði og stjórnsýsluákvörðunum.
Evrópusambandið fer fram á
áframhaldandi nýtingarrétt á fiski-
miðum Breta. Bretar telja sig mega
forgangsraða sínum flota á fiskimið
sín, þar sem þeir eru sjálfstæð
strandþjóð. Mest af lönduðum sjáv-
arafla í Bretlandi er flutt til Evrópu-
ríkja á markað. Bretar þarfnast því
áframhaldandi aðgangs að sameigin-
legum evrópskum markaði. Fregnir
hafa borist af því að samninganefnd
Breta hafi lagt til að uppsjávarfiskur
verði tekinn út fyrir samninga og
Bretar semji sjálfir um deilistofna
við Rússa, Norðmenn og Íslendinga.
Enn greinir á um reglur á vinnu-
markaði. Evrópusambandið fer fram
á að Bretar fari eftir sama regluverki
þegar kemur að réttindum vinnandi
fólks og ríkisstuðningi við ákveðnar
atvinnugreinar. Bretar segja til-
ganginn með útgöngunni vera þann
að þeir geti sett eigin reglur.
Stjórnsýsla gagnvart ágreinings-
málum er enn óleyst. Bretar segja að
sem sjálfstætt fullvalda ríki geti þeir
ekki fellt sig undir dómstóla sam-
bandsins .
Tilkynningin um heimsókn John-
sons kom í lok erfiðs samningadags
sem þótti ekki gefa tilefni til bjart-
sýni. Michel Barnier, formaður
samninganefndar ESB, hélt sig við
að lokadagur fyrir samninga væri á
miðvikudaginn. Yfirlýsing þeirra
Johnsons og von der Leyen þykir
hins vegar blása von í brjóst þeirra
sem bíða eftir að samningar náist.
AFP
Lundúnir Sólin sest að baki þinghúsinu en eftir á að koma í ljós hvort samn-
inga um samskipti Bretlands og ESB frá næstu áramótum dagi uppi.
Johnson reynir
að höggva á
hnútinn í Brussel
 Upp úr samningaviðræðum slitnaði í gær