Lögmannablaðið - 2020, Síða 15

LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 04/20 15
lengi og að færslur geti verið túlkaðar á annan hátt síðar.
Einnig er bent á að það sem lögmenn setja á samfélagsmiðla
geti verið túlkað sem lögfræðilegar ráðleggingar.
4. Trúnaður
Mikilvægt er að lögmenn gæti trúnaðar um upplýsingar
sem þeir fá í starfi sínu. Þurfa lögmenn að gæta þess
sérstaklega við notkun samfélagsmiðla að þeir miðli ekki
trúnaðarupplýsingum um umbjóðendur sína, t.d. getur
færsla um það hvar lögmaður er staddur gefið í skyn
tengsl hans við umbjóðanda sem vill ekki að aðrir viti að
viðkomandi er að leita lögmannsaðstoðar. Þá ættu lögmenn
að gæta þess að myndir sem þeir setja á samfélagsmiðla
brjóti ekki trúnað gegn umbjóðendum þeirra.
5. Traust
Lögmenn eru hvattir til að nota sömu viðmið fyrir hegðun
á samfélagsmiðlum og annars staðar og að hafa í huga
að óábyrg hegðun á samfélagsmiðlum getur dregið mjög
úr trausti á viðkomandi sem lögmanni. Er sérstaklega
bent á að erfitt getur verið að greina á milli þess hvort að
viðkomandi er að tjá sig á samfélagsmiðlum sem einkaaðili
eða lögmaður.
6. Stefna
Þegar lögmannsstofur nota samfélagsmiðla þá er mikilvægt
að starfsmenn fái skýrar leiðbeiningar um hver stefna
stofunnar sé varðandi notkun og að starfsmenn geri skýran
mun á því hvort að þeir séu að nota samfélagsmiðla í nafni
stofunnar eða persónulega.
Er þörf á sérstökum reglum um hegðun lögmanna á
samfélagsmiðlum?
Undanfarin ár hefur verið mikil umræða á Norðurlöndunum
um hegðun lögmanna á samfélagsmiðlum. Þannig setti
sænska lögmannafélagið sérstakar reglur um hegðun
lögmanna á slíkum miðlum árið 2015 og í desember
2019 setti félagið reglur um markaðssetningu lögmanna
á samfélagsmiðlum. Norska lögmannafélagið hefur nú
tekið ákvörðun um að setja sérstakar reglur um hegðun á
samfélagsmiðlum og lagði siðanefnd félagsins fram tillögur
að þeim í október síðastliðnum. Bæði sænsku og norsku
reglurnar taka mið af viðmiðunarreglum International
Bar Association.
Þá kemur spurningin: Er þörf á að setja sérstakar reglur
um hegðun lögmanna á samfélagsmiðlum á Íslandi?
Lögmenn hafa ólíkar skoðanir á því og margir telja að
ákvæði siðareglna lögmanna dugi sem leiðbeiningar til
lögmanna. Rökin fyrir því að setja sérstakar reglur um
efnið snúa yfirleitt að því að nauðsynlegt sé að vekja athygli
lögmanna á því að mörkin á milli þess sem þeir setja fram
sem einstaklingar og þess sem þeir setja fram sem lögmenn
á samfélagsmiðlum séu óskýr og að það geti verið erfitt fyrir
almenning að gera greinarmun á því.
Fjölmörg mál vegna notkunar lögmanna á samfélagsmiðlum
hafa verið til meðferðar hjá úrskurðarnefndum lögmanna
og dómstólum í nágrannalöndum okkar. Þegar málin eru
skoðuð virðist rauði þráðurinn vera að erfitt er greina hvort
að viðkomandi er að tjá sig sem lögmaður eða einstaklingur
og eru fjölmörg dæmi um að lögmenn hafi verið beittir
viðurlögum fyrir að tjá sig á sínum persónulegu síðum á
samfélagsmiðlum.
Niðurstöður í nokkrum norrænum málum
Engin íslensk dæmi eru um að viðurlögum hafi verið beitt
vegna hegðunar lögmanna á samfélagsmiðlum. Hins vegar
liggja fyrir þó nokkur mál frá nágrannalöndum okkar
sem gefa hugmynd um hvar línan liggur – hvað er í lagi
og hvað ekki.
I
Í ákvörðun í sænsku máli frá því í september 2019 var fjallað
um færslur kvenlögmanns á Instagram. Um var að ræða
reikning á samfélagsmiðlinum sem bar nafn viðkomandi