Víðförli - 15.12.1989, Síða 27

Frá kirkjuþingi 1989
við samtök og hópa, sem vinna að
þessu málefni“.
V. flokkur
5. Mál. Réttarstaða presta.
Hér er aðallega um að ræða presta,
sem stofnanir eða félagssamtök ráða
til sérstakra prestsstarfa. Snertir
þetta frumvarpið um skipan presta-
kalla og prófastsdæma og um starfs'-
menn þjóðkirkju Islands, sem
kirkjumálaráðherra mun brátt
kynna samráðherrum sínum i ríkis-
stjórn. Kirkjuþing telur, að það
vanti skýrari reglur, þegar slíkir
prestar eru ráðnir til starfa. Enn-
fremur að athugað verði nánar verk-
svið og réttarstaða þessara presta, en
hún virðist nokkuð óljós og jafnvel
handahófskennd.
VI. flokkur
23. Mál. Þorgeirskirkja.
Kirkjuþing ályktaði „að bygging
kirkju á Ljósavatni í Þingeyjarpró-
fastsdæmi skuli vera eitt af verkefn-
unum í undirbúningi fyrir kristni-
tökuafmælið árið 2000.“ Þá beinir
Kirkjuþing því til safnaðar Ljósa-
vatnssóknar, að kirkjan verði nefnd
Ljósavatnskirkja og verði hún reist
til minningar um Þorgeir Ljósvetn-
ingagoða. Viðbótartillaga um að
reisa minningarkapellu eða kirkju
um Síðu-Hall var vísað til Kirkju-
ráðs.
33. Mál. Stuðningur við málræktar-
átak.
Eftirfarandi var samþykkt:
20. Kirkjuþing 1989 fagnar því mál-
ræktarátaki sem nú fer fram á vegum
Menntamálaráðuneytisins og hvetur
eldri sem yngri til að taka höndum
saman um að varðveita og rækta
móðurmálið.
Hér hafa nokkur mál verið nefnd,
eitthvað úr hverjum málaflokki. En
mér er fyllilega ljóst, að ávallt verður
álitamál, hvað taka skal og hverju
skal sleppa, enda hefur hér ekki ver-
ið lagður nokkur mælikvarði á mik-
ilvægi mála.
Þeim, sem vilja fræðast frekar um
nýafstaðið Kirkjuþing og þau mál,
sem þar voru rædd vil ég benda á
Gerðir Kirkjuþings, 1989 sem nú er
unnið að.
Magnús Guðjónsson,
ritari Kirkjuþings.
Meginmál Kirkjuþingsins að
þessu sinni var safnaðaruppbygging
næsta áratuginn.
Málið var mikið rætt og fór í raun-
inni til tveggja nefnda. Ég tel, að
skynsamleg niðurstaða hafi fengist í
málinu og nú er að láta hendur
standa fram úr ermum. Kjarni máls-
ins er þessi:
Fimm manna nefnd skipuð af
biskupi og Kirkjuráði móti heildar-
stefnu í safnaðaruppbyggingu, geri
áætlanir um helgihald, útvegi og út-
búi nauðsynlegt efni, geri tillögur
um fræðslu og menntun safnaðar-
starfsmanna o.m.fl.
Nú ríður á að skipuleggja hlutina
vel og virkja jákvætt fólk til átaka.
Hér er um að ræða eins konar yfir-
skrift alls starfs þjóðkirkjunnar til-
einkað 1000 ára afmæli kristnitök-
unnar.
Það er eigi auðvelt að gera málum
Kirkjuþingsins skil í örstuttri grein,
enda voru þau 34 skv. málaskrá.
Eins og á fyrri þingum var rætt um
hjónabandið. Ýmsir álíta, að orsaka
hjónaskilnaða sé m.a. að leita í
margs konar ytri aðstæðum og órétt-
læti í þjóðfélaginu. Má þar nefna
skattamál, lán til íbúðakaupa og
náms, barnabætur og möguleika til
dagvistunar barna.
Alltof margir átta sig ekki á hinu
flókna þjóðfélagi samtímans. Af-
kimar þess eru margir og oft vand-
ratað um þá og hið margslungna og
oft á tíðum ómennska „kerfi“ verð-
ur að lokum að eins konar ófreskju,
sem enginn ræður við.
Fólk gefst hreinlega upp. Og af-
leiðingin nöpur og köld blasir við:
Upplausn fjölskyldunnar, sem oft
bitnar harðast á þeim sem sist skyldi,
þ.e. börnunum.
Það er af framangreindum ástæð-
um, sem Kirkjuþing hefur oft fjallað
um þessi mál og telur, að þau eigi að
vera í stöðugri athugun.
Þingið fól Kirkjuráði að skipa
þriggja manna nefnd til að kanna
þessi mál og gera „tillögur um hvern-
ig styrkja megi hjónabandið með
löggjöf og öðrum stjórnvaldsað-
gerðum“ eins og flutningsmenn
komast að orði í lok tillögu sinnar.
Kirkjan eins og aðrar stofnanir
þarf oft að boða til fræðslufunda og
efna til námskeiða. En það hefur
kostnað í för með sér, sem oft hefur
komið óréttlátlega niður á þátttak-
endum.
Mál þessi voru rædd á þinginu og
að tilhlutan fulltrúa Austfirðinga
var eftirfarandi tillaga frá fjárhags-
nefnd þingsins samþykkt sam-
hljóða:
„20. Kirkjuþing 1989 telur rétt, að
allur kostnaður við námskeið og
fundi á vegum þjóðkirkjunnar verði
jafnaður þannig að honum verði
dreift jafnt niður á þátttakendur,
enda verði gætt fyllsiu hagkvæmni í
vali á fundarstað hverju sinni.“
Hér gefst ekki kostur á að ræða
fleiri mál, þótt freistandi sé. Má þar
til nefna söngmál þjóðkirkjunnar,
þjóðmálanefnd, kristnidóms-
fræðslu í grunnskólum, samstarf fá-
mennra sókna o.m.fl.
Eftir fjögra ára setu á Kirkjuþingi
vakna ýmsar spurningar.
Vissulega hefur verið lærdómsríkt
að vera þar og taka þátt í umræðum,
sem yfirleitt hafa einkennst af ein-
lægni og heiðarleika.
En stundum finnst mér mörg góð
mál ganga seint fyrir sig bæði á þing-
inu sjálfu og í Kirkjuráði milli þinga.
Spyrja má, hvort mál ættu að vera
færri og fá meiri og vandaðri um-
fjöllun en oft vill verða. Á það bæði
við Kirkjuþing og Kirkjuráð, sem
fær fjölmörg mál til athugunar og
afgreiðslu, en hefur ekki fram að
þessu búið við alltof góðar aðstæð-
ur.
Mér fyndist það vel viðeigandi að
Kirkjuráð og næsta Kirkjuþing
tækju þessi mál til opinnar og gagn-
rýninnar umræðu með heill og heið-
ur þjóðkirkjunnar að leiðarljósi.
Guðmundur Magnússon
VÍÐFÖRLI — 27