Fréttablaðið - 02.02.2021, Blaðsíða 44

REAGAN VAR
NÝORÐINN
FORSETI OG
ÞAÐ MÁ EKKI
GLEYMA ÞVÍ
AÐ ÞARNA
VORUM VIÐ
ALLTAF
KORTERI FRÁ
TORTÍMINGU Í
KJARNORKU-
STYRJÖLD.
Hvað sem fólki kann að f i n na st u m bresku hljómsveit-ina Duran Duran er hún óumdeilt ein áhrifaríkasta,
vinsælasta og lífseigasta hljómsveit
þess mjög svo mótsagnakennda,
hárblásna og stífmálaða áratugar
sem kenndur er við áttuna eða
„eitís ið“.
Duran Duran kvaddi sér fyrst
hljóðs fyrir alvöru 2. febrúar 1981,
fyrir nákvæmlega 40 árum, þegar
fyrsta smáskífa hljómsveitarinnar,
Planet Earth, kom út og tók af öll
tvímæli um að klúbbastemningin
í Birmingham og London var það
sem koma skyldi næstu árin.
„Ég heyrði þetta lag fyrst um leið
og ég sá það. Skonrokk 1981 og það
var nánast trúarleg upplifun,“ segir
Friðrik Jónsson, forsöngvari, for-
maður og forstöðumaður, sem var
á besta með sítt að aftan aldri fyrir
40 árum.
Tilvistarheimspeki táningsins
„Í lagi og myndbandi var rúllað
saman alls kyns existensíal-dóti
sem var að rugla í hausnum á að
verða 14 ára unglingi,“ heldur Frið-
rik áfram og minnir á að þrátt fyrir
glimmerið og glamúrinn hafi lita-
gleði tímabilsins verið óttablandin.
„Reagan var nýorðinn forseti og það
má ekki gleyma því að þarna vorum
við alltaf korteri frá tortímingu í
kjarnorkustyrjöld.“
Friðrik bætir síðan við að Planet
Earth-myndbandið hafi verið fullt
af vísunum í allar áttir og alls kyns
bíómyndir þessa tíma. Þannig gæti
sviðið sem hljómsveitin syngur og
dansar á í vídeóinu allt eins verið
stolið úr klakavirki Súpermanns úr
fyrstu myndinni um hann frá 1978.
Þá er rétt að halda því til haga
að kvikmyndaleikstjórinn Russell
Mulcahy gerði þetta og f leiri tón-
listarmyndbönd fyrir hljómsveitina
en áhrif hans á myndbandabyltingu
80’s-ins verða seint ofmetin en hann
vann til dæmis einnig með Spand-
au Ballet, Ultravox, The Strang-
lers, Elton John, Fleetwood Mac og
Bonn ie Tyler.
Að Queen ógleymdri en sem
kvikmyndaleikstjóri er hann ein-
mitt þekktastur fyrir költ klassík-
ina Highlander frá 1986 sem er
öðrum þræði eins og eitt stórt tón-
listarmyndband með Queen.
Straumhvörf
„Svo má ekki gleyma því að Planet
Earth var fylgt eftir með Careless
Memories og Girls on Film,“ heldur
Friðrik áfram en síðarnefnda mynd-
bandið þótti sérlega ögrandi á
sínum tíma.
„Þar með breyttist mannkyns-
sagan,“ segir Friðrik glottandi og
áréttar að Planet Earth hafi ekki
verið nein tilviljun og að með laginu
og myndbandi hafi orðið straum-
hvörf á níunda áratugnum. „Þarna
breyttist þessi áratugur í það sem
hann svo varð.“
Planet Earth sló strax í gegn í
Bretlandi og þann 21. febrúar topp-
aði það í 12. sæti breska smáskífu-
listans. Síðar náði það svo inn á
lista tímaritsins Rolling Stone yfir
100 bestu smáskífufrumraunir allra
tíma.
Laginu vegnaði enn betur í Ástr-
alíu þar sem það komst í 8. sæti og
varð þar með fyrsta topp 10 lag
40 ára nýrómantískt byltingartjútt
Lagið Planet Earth með Duran Duran kom út fyrir 40 árum og hinn tæri nýrómantíski tónn var gefinn. „Nánast
trúarleg upplifun,“ segir Friðrik Jónsson sem sá fyrst hljóð og mynd fara fullkomlega saman í Skonrokki 1981.
„Can you hear me now? This is planet earth...“ Simon Le Bon kyrjar Planet Earth með
John Taylor að baki sér á bassanum í Laugardalshöll 2019. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Svona litu þeir út, strákarnir í Duran Duran, og voru með allt á hreinu í
klæðskerasaumaðri nýrómantíkinni þegar Planet Earth kom út.
Duran Duran
kom fyrst til
landsins 2005.
FRÉTTABLAÐIÐ/
STEFÁN
Planet Earth er á fyrstu fyrstu breið-
skífu Duran Duran sem var einfald-
lega nefnd eftir hljómsveitinni.
Friðrik Jónsson var á besta
aldri í 80’s-inu og varðveitir
sem sannur eilífðarpoppari sítt
að aftan andann í hjarta sínu.
sveitarinnar á heimsvísu. Vinsældir
lagsins heima fyrir komu sveitinni
í tónlistarþáttinn Top of the Pops
á BBC sem var algert lykilatriði í
frægðarharki þessa tíma.
Fönkí pönk
Lagið byrjar bratt með þéttum
trommutakti og hröðu bassa plokki
sem blandast gítarzikkzakki og
sanseruðu svuntuþeysi sem með
tilheyrandi handaklappi, söng
og texta Simons Le Bon verður að
„eitísi“ í sinni tærustu frummynd.
„Þarna kom saman hlaupandi og
mjög afgerandi bassalína með yfir-
liggjandi gítar og synthalínum sem
var eitthvað allt annað en maður
hafði áður heyrt,“ segir Friðrik. „Og
bítið maður. Venjulegar trommur
með rafmagnstrommum í takti sem
tryllti á manni tærnar. Axlakippir
og Duran-danshopp varð go-to
sveiflan í framhaldinu.“
Bassaleikarinn John Taylor hefur
löngum skilgreint sig sem pönk-
rokkara og í viðtali við Complex
2012 talaði hann um Planet Earth
sem „funky punk“ og sagði að fyrir
sig sem bassaleikara væri lagið til-
raun hans til þess að fá útrás fyrir
pönkþrá sína með dansvænu diskó-
ívafi.
Hvað sem öllum merkimiðum
líður þá stendur fertugt lagið
enn fullkomlega fyrir sínu. Í það
minnsta þegar það hljómar í réttum
eyrum.
„Já, 40 árum síðar, þegar ég er
einn í bílnum, hækka ég allt í botn
þegar Planet Earth poppar upp í
útvarpinu eða á einhverjum eitís
playlistanum. Ég er löngu hættur
að skammast mín þegar fólk í næstu
bílum spottar mann syngjandi
hástöfum með,“ segir Friðrik.
Klassískur kristall
Planet Earth var síðan að sjálfsögðu á
fyrstu breiðskífu sveitarinnar, nánar
tiltekið númer 2 á hlið A á eftir Girls
on Film. Platan var einfaldlega nafn
sveitarinnar og kom út í júní 1981.
„Ég er ánægður með fyrstu plöt-
una en óánægður með umslagið
vegna þess að ég er aftastur á
myndinni. En ég er mjög, mjög
ánægður með tónlistina á henni,“
sagði bassaleikarinn John Taylor
um þessa fyrstu plötu sveitarinnar
í viðtali við Fréttablaðið fyrir tón-
leika sveitarinnar í Laugardalshöll-
inni fyrir tveimur árum.
Ný plata er væntanleg á þessu ári
og aðdáendurnir halda enn tryggð
við Duran Duran og mæta enn á tón-
leika þótt margt hafi breyst á síðustu
40 árum, sveitin hafi farið í gegnum
ýmsar breytingar og óhikað fetað
nýjar brautir.
Líklega vegna þess að bæði bandið
og gömlu lögin virka enn þá og
þannig er Planet Earth að sjálfsögðu
enn tekið á tónleikum. „Það eru
nokkur lög sem ég get ekki ímyndað
mér að spila ekki þegar ég stíg á svið.
Bara vegna þess að í þeim kristallast
það besta sem við höfum verið að
reyna að gera í gegnum allan okkar
feril,“ sagði John við Fréttablaðið
2019.
„Þegar manni tekst að gera lag
sem virkilega talar til fólks á ein-
hvern klikkaðan hátt er takmarki
okkar náð og öll okkar vinna snýst
um þetta og við spilum þessi lög
náttúrlega.“
Planet Earth er einmitt þannig lag.
toti@frettabladid.is
2 . F E B R Ú A R 2 0 2 1 Þ R I Ð J U D A G U R20 L Í F I Ð ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
LÍFIÐ