Fréttablaðið - 06.02.2021, Blaðsíða 24

Ég mun aldrei taka frelsi mínu sem sjálfsögðum hlut. Ástæða þess að ég skil hvað felst í orðinu frelsi er sú að ég eyddi tólf árum af barnæsku
minni án þess,“ segir David Free­
man, 47 ára karlmaður sem fæddist
í Ástralíu en hefur búið á Íslandi í
um tvo áratugi.
Saga Davids er um margt óvenju­
leg enda ólst hann upp í alræmdum
sértrúarsöfnuði skammt frá borg­
inni Melbourne, söfnuði sem komst
í heimsfréttirnar árið 1987 þegar
lögreglumenn, gráir fyrir járnum,
ruddust til inngöngu og frelsuðu
börn sem höfðu mátt þola skelfi­
lega meðferð. David var eitt þess­
ara barna og hefur líf hans litast af
barnæskunni sem hann aldrei fékk
að njóta. David hefur aldrei tjáð sig
opinberlega um árin í sértrúarsöfn­
uðinum en segir að nú sé tíminn til
þess kominn. Líf hans hefur ekki
verið neinn dans á rósum á undan­
förnum árum og hefur hann glímt
við kvíða og þunglyndi sem hann
rekur til áranna í söfnuðinum.
Kynntist móður sinni aftur
Söfnuðurinn sem David tilheyrði frá
tveggja ára aldri þar til hann var 14
ára gekk undir nafninu Fjölskyldan
(e. The Family). Leiðtogi hans var
Anne Hamilton­Byrne sem sagðist
vera sjálfur frelsarinn, Jesús Kristur,
endurfæddur og börnin í söfnuð­
inum áttu að vera tilbúin til að taka
við völdum í heiminum vegna yfir­
vofandi dómsdags. Fyrrverandi
meðlimir í söfnuðinum hafa stigið
fram í bókum og heimildarmyndum
og lýst því of beldi sem tíðkaðist í
söfnuðinum. Börn voru svelt, barin,
lokuð inni dögum saman og eru
dæmi um að eldri börnum hafi verið
gefnir stórir skammtar af ofskynj­
unarlyfinu LSD.
Anne var jógakennari, gædd
miklum persónutöfrum og snemma
á sjöunda áratug síðustu aldar
var hún farin að kenna miðaldra
konum í úthverfi Melbourne. Anne
náði vel til margra þessara kvenna
og til að gera langa sögu stutta má
segja að upp frá þessu hafi sértrúar­
söfnuðurinn orðið til.
David er fæddur árið 1973 og var
hann tveggja ára þegar Anne ætt­
leiddi hann. Aðspurður segist hann
ekki vera með það á hreinu hvernig
hann komst í hendur hennar. „Ég er
löngu hættur að pæla í því hvort ég
hafi verið tekinn eða gefinn en það
eru meiri líkur á að fólkið í söfnuð­
inum hafi sannfært móður mína um
að láta mig af hendi,“ segir David á
nánast lýtalausri íslensku.
Tveimur árum eftir að hann var
frelsaður komst hann í kynni við
móður sína á nýjan leik og eru þau
í ágætum samskiptum í dag. „Hún
bað mig afsökunar á þessu. Hún
hefur aldrei þurft að segja neitt
meira og ég hef aldrei spurt hana
frekar því ég veit að þetta er líka
sárt fyrir hana. Þó að hún hafi látið
mig af hendi þá vil ég ekki að henni
líði illa yfir því. Hún er gömul kona
og á skilið að líða vel. Það eru góðar
líkur á að henni líði illa yfir þessu og
ég ætla ekki að bæta á það.“
Minningin er botnlaus sorg
Anne ættleiddi f jölda barna á
árunum 1968 til 1975 og voru sum
þeirra börn annarra meðlima í
söfnuðinum sem ýmist voru kall­
aðir frænkur eða frændur. Anne
taldi börnunum trú um að hún væri
líffræðileg móðir þeirra. David var
yngsti strákurinn í söfnuðinum og
næstyngsta barnið. Þegar hann er
spurður hver hans fyrsta minning
sé segir hann eftir smá umhugsun:
„Að gráta. Ég gerði ekkert annað.
Stundum grét maður svo mikið að
líkaminn var hættur að framleiða
tár. Samt hélt maður áfram og þá
leið manni eins og augun væru að
brenna. Minningin er botnlaus
sorg, ótti og vonleysi. Þetta voru 12
ár, sem er heil eilífð í lífi barns.“
Heimili sértrúarsafnaðarins var
kallað Kai Lama og var það stað­
sett við Eildon­vatn í Viktoríufylki.
Staðurinn var afskekktur og úr
alfaraleið og gátu safnaðarmeð­
limir því verið í friði fyrir utanað­
komandi áreiti. Anne Hamilton­
Byrne var ekki með fasta búsetu á
staðnum og því voru börnin höfð í
umsjón fylgjenda hennar.
Stal hundamat og kattamat
David rifjar upp að hann hafi þjáðst
af astma sem barn og fékk hann
enga meðhöndlun við honum fyrr
en hann var frelsaður árið 1987. „Á
næturnar kom það fyrir að ég stóð
á öndinni og ég man að eina nótt­
ina fór það mjög í taugarnar á einni
konunni sem átti að gæta okkar.
Hún reif mig upp, fór með mig út í
kofa sem notaður var til að geyma
garðverkfæri og sagði að ég þyrfti
að sofa þar. Kofinn var langt frá hús­
inu, myrkrið var algjört og ég man
hversu hræddur ég var. Ég skildi ekki
af hverju það var verið að refsa mér.
Þetta gerðist oftar en einu sinni.“
Börnin voru einnig svelt og rifjar
David upp að það eina sem var á
boðstólum öll þessi ár hafi verið
ávextir og grænmeti. „Ég neyddist
til að stela mat sem var ætlaður fyrir
gæludýrin. Kattamat, hundamat og
mygluðu brauði sem var ætlað fugl­
unum. Ég átti það til að gramsa í
ruslinu eftir einhverju ætilegu. Það
má segja að dýrin hafi fengið betri
meðferð en við börnin.“
Hann rifjar svo upp að eitt sinn
hafi hann verið læstur inni á bað­
herbergi í heila sex daga. Þetta var
ekki löngu áður en lögreglan réðist
til inngöngu. „Ég fékk ekki að borða
í þrjá daga. Það var mjög algeng refs­
ing að gefa okkur ekkert að borða.
Eftir kannski tvo daga var maður
orðinn svo slappur og orkulaus
að maður var farinn að æla maga­
sýrum.“
Vannæringin í barnæsku hafði
sín áhrif og þurftu David og yngsta
stúlkan á staðnum að fara í með­
ferð á sjúkrahúsi þar sem þau fengu
Var sviptur bernskunni í söfnuði
David Freeman ólst upp í sértrúarsöfnuði í Ástralíu en hóf nýtt líf á Íslandi fyrir rúmum tuttugu árum. Börnin í
söfnuðinum voru svelt, barin og lokuð inni. Föstudaginn 14. ágúst 1987 ruddist lögreglan inn og frelsaði börnin.
David Freeman var gefinn í hinn alræmda sértrúarsöfnuð The Family, þegar hann var aðeins tveggja ára gamall. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Hér sést David með móður sinni skömmu áður en hann var látinn í hendur
sértrúarsafnaðarins. David segist ekki bera kala til móður sinnar.
Einar Þór Sigurðsson
einarthor@frettabladid.is
6 . F E B R Ú A R 2 0 2 1 L A U G A R D A G U R22 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð