Stefnir - 01.03.1951, Side 42
40
STEFNIK
deildum zarsins sigldi, á leið til
Japan, yfir Doggerfiskimiðin í
Norðursjó. (Flotinn, sem Rojevn-
sky stjórnaði var síðar eyðilagð-
ur við Tsushima). Vaktin um
horð kom allt í einu auga á skip,
sem þeir álitu að væru japönsk.
Hvorki yfirmenn né undirmenn
voru í nokkrum vafa, þegar skotið
var á hin friðsömu fiskiskip, sem
voru að draga línur sínar, og þeim
sökkt. Enginn lét sér detta í hug,
að svo litlir bátar hefðu aldrei
getað siglt alla leið frá Japan.
Við Mons, 1914, urðu Bretar
að láta undan síga fyrir ofurefli
óvinaliðsins. En allt í einu hættu
þeir eftirförinni og Englending-
um tókst að gera vel heppnað
gagnáhlaup. Hindenburg sagði
svo frá síðar, að njósnarar hans
hefðu séð brezkar varaliðssveitir,
sem voru að nálgast, og til þess
að þeir yrðu ekki umkringdir
hefði hann gefið skipun um að
láta undan síga. Varaliðssveitirn-
ar komu @kki fyrr en fjórum
dögum síðar.
Hvernig hœgt er að hafa áhrif
á fólksfjölda.
Stórfelldar stjórnmálalegar
breytingar, fylgisaukningar,
fjöldamorð og hinar sterku og
snöggu þarfir til þjóðfélagslegra
breytinga, og allt hið venjulega
fylgi og mótstaða, leggur grund-
völlinn fyrir múgsefjun. Nú á
tímum eru það einkum einstak-
lingar sem sjá slíkar sjónblekk-
ingar. í gamla daga voru þær
bundnar hugmyndunum um
himnaríki og djöfulinn. Á fimmt-
ándu eða sautjándu öld voru það
ekki aðeins fáeinir menn, sem
sáu sýnir, heldur hundruð og
þúsund og sýnirnar vöruðu tím-
um og dögum saman.
1459 voru {)að nokkrir íbúar í
Arraras, sem fullyrtu, að þeir
hefðu um nóttina verið leiddir
út í skóginn eða sveitina fyrir ut-
an bæinn. Þar hefði djöfullinn,
umkringdur fjölda kvenna og
karla, neytt þá til að svívirða
Guð, og síðan launað þeim með
gnægðum af kjöti og víni; en
allt í einu voru svo hinir góðu
borgarar komnir heim til sín aftur.
1627 voru eitt hundrað og fimm-
tíu konur í Navarra, dæmdar í ævi-
langt fangelsi, fyrir að hafa séð
djöfulinn í líki svarts geithaf-
urs. Hann talaði til þeirra með
þrumuraust og neyddi þær til að
ganga til altaris og meðtaka þar
svartar oblátur.
Fjögur hundruð bændur í
Haut-Languedoc og níu hundr-
uð í Avignon, voru brenndir lif-
andi fyrir að sjá djöfulinn og
hlýða skipunum hans.