Stefnir - 01.03.1951, Síða 72
70
STEFNIR
vann Cosimo sér fyrir lífsviðurværi í grjótnámunni, með því að
höggva steina til að þekja vegina, og á sunnudagskvöldum vann
hann, í stað þess að hvílast, með Katrínu og syni hennar, við að
endurbyggja húsið þeirra.
Þetta var lítið, klunnalegt liús, með smá gripastíu fyrir asnann,
kjallara og tveim herbergjum og eldhúsi. Innst í dalnum, rétt hjá
ánni, átti Katrín smá landskika, þar sem hún ræktaði matjurtir; og
þegar hún var ekki heima eða í kirkju var öruggt, að hægt var að
finna hana í þessum matjurtagarði, við að reyta burt illgresi. Hún
hélt áfram að lifa þessu amstursama lífi, jafnvel á gamalsaldri,
þegar sonur hennar var orðinn fullorðinn og hafði fetað í spor föður
síns og gerzt steinhöggvari. Þegar allir meðlimir fjölskyldunnar hafa
nóg að starfa, getur fjölskyldan talið sig hólpna, án tillits til þess
hve erfitt starfið kann að vera eða afraksturinn rýr. Og þrátt fyrir
aldur sinn heppnaðist Katrínu og Cosimo að afla nægs viðurværis
fyrir fjöllskylduna, þannig að sonurinn gat sparað saman sín litlu
steinhöggvaralaun til þess dags, ef Guð lofaði, er hann setti upp
sitt eigið heimili.
En kvöld nokkurt, þegar fólk bjóst sízt við, sendu örlaganornirnar
út sendiboða til að tilkynna, að ný styrjöld væri skollin á, og kalla
unga menn til herþjónustu. Fyrir fátæklingana er styrjöld líkt og
jarðskjálfti. Enginn veit hvenær eða hvernig þær muni geisa; og
þar sem forlögin ráða þeim, þýðir ekki að andmæla. Það var útilok-
að fyrir Katrínu gömlu að taka stöðu sonar síns við steinhöggið,
slíkt hefur aldrei verið kvenmannsverk. Samt sem áður gat hún ekki
hugsað sér, að hætt væri að spara saman fyrir giftingu sonar síns;
og þangað til gekk hún eftir bróður sínum, að hann fékk henni í
bendur það þreytandi verk, að teyma asna, hlaðinn höggnum stein-
um, frá grjótnámunni innst inn í dalinn, svo langt sem vegurinn
náði, uppundir miðja fjallshlíðina. Stígurinn lá gegnum eikarskóg.
Mikinn hluta leiðarinnar var hann brattur og grýttur, og þarna upp
varð Katrín að klifra oft á dag.
Til viðbótar varð hún svo auðvitað stöðugt að vinna í garðinum
sínum; vegna þess að ræktun matjurta krefst, eins og sveitamenn-
irnir okkar segja „dauðs manns“ l’uomo morto; hún krefst stöðugr-
ar umhyggjusemi.