Stefnir - 01.12.1981, Blaðsíða 68

Bókarkaflt Slefnis
breytist í þá átt, að þar ríki hvorki skelfing né ótti, að þar sé alls
ekki svo slæmt að búa, að frelsi sér þar tiltölulega mikið og
mönnum sé tiltölulega frjálst að hugsa og skrifa. Önnur
ástæða gæti verið sú, að tímaritið veitir upplýsingar um nöfn,
skoðanir og viðleitni andófsmanna, og því sé það látið óáreitt.
Allar einræðisstjórnir safna gögnum, áður en þær leggja til
atlögu, og allir reyndir einræðisherrar leggja ekki til atlögu,
fyrr en það er nauðsynlegt. E.t.v. álítur flokkurinn, að rétti
tíminn sé ekki enn kominn til að leggja til atlögu gegn Ann-
álnum. Eða er forystan ósammála um hvernig eigi að bregðast
við samisdat fyrirbrigðinu, sem hefur fengið að þróast og
blómgast svo lengi, að ekki er mögulegt að eyðileggja það
nema með stórátaki, er gæti minnt á ógnartíma Stalíns?
Spyrja má enn einnar spurningar. Hvað er Ánnalinn? Er
hann málgagn skipulegs hóps andófsmanna? Það þykir heldur
sennilegt, því að ekki er kunnugt um neinn skipulagðan hóp
slíkra manna. Að vísu eru til einskonar samtök skoðana-
bræðra er nefnast „lýðræðishreyfing” Um hana skrifaði
Amalrik í riti sínu, Mimu Sovétríkin lifa fram til 1984? eftir
farandi: Fjöldi áhangenda hennar er eins óljós og markmið
hennar. Hreyfingin er óskipulögð, enda þótt um sé að ræða
leiðtoga, virka þátttakendur, óbreytta liðsmenn og menn, sem
hafa samúð með henni. Hreyfingin er óskipulagsbundin og
„félagarnir” eru fulltrúar ýmissa stjórnmálaskoðana og
stefnumiða. Það eina, sem þeir eigasameiginlegt, er vilji til að
stuðla að því að mannréttindum verði komið á í Sovétríkjunum.
Haustið 1969 birtist stefnuskrá „lýðræðis-hreyfingarinnar” í
einu samisdati. Annáilin gat hennar á jafn hlutlausan hátt og
■ •*- '__________________ ■ ---------------------------------
hann veitir upplýsingar um önnur samisdat hefti. Jafnvel þótt
einhver tengsl séu á milli Annálsins og „lýðræðishreyfingar-
innar,” sem er sennilegt, gætti Annálinn þess vandlega að
koma ekki fram sem málgagn hreyfingarinnar.
Einnig er mjög lítið vitað um fjölda og félagslega stöðu
þeirra, er lesa samisdat. Omögulegt er að komast að upplagi
rita, sem dreift er eins og keðjubrefum. Stundum er upplag
einstakra rita nokkrar tylftir og stundum getur það náð fá-
einum hunduðum. Haldið er fram, að upplag nokkurra
samisdat skipti þúsundum. Stór hluti lesenda virðist vera fólk,
sem fengið hefur háskólamenntun, en verkamenn eru einnig á
meðal þeirra.
Sídasta hefti Annálsins kom út í nóvember 1972. Öryggislögreglan hótadi þá fjöldahandtökum í hverl
sinn.sem nýtt hefti kæmi út. Sjágrein í Timanum 23. septembcr 1973. - þýö.
Heimildir:
1) Journalist, nóvember 1969.
2) Sovjetskaja Rossija, 24. janúar 1969.
3) Pravda, 5. maí 1969.
4) Le Monde, 28/29. apríl 1968.
5) Pravda, 9. ágúst 1970, Isvestija, 10. ágúst
1970.
6) Pravda, 27. júní 1969.
7) Pravda, 20. og22. september 1969.
8) Pravda, 22. ágúst 1968.
9) Pravda, 13. október 1969.
10) Isvestija, 3. september 1968.
11) Krossnaja Svesda, 31. ágúst 1968.
12) Literatumaja Gazeta,4. febrúar 1970.
Fjöltækni sf.
Eyjargötu 9 Sími 27580
Lofttjakkar
Háþrýsti tengi
Rakasíur, þrýstijafnarar og smurglös
Loftventlar
Rafstýrðir
Handstýrðir
Fótstignir
Membra ventiar
Lofttakkar
Ryðfríir tjakkar
Loftverkfæri
Nylonleiðslur
Leiðslutengi
ACompflir
fTlaiam
68