Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Page 23

hafði um 40° hita, og leið ílla af höfuðverk, ónotum fyrir hjarta og
svefnleysi. Þetta var 27. febrúar. 8. marz var ég sóttur á þenna sama
hæ til manns með lungnabólgu (pneum. croup.). Flestir höfðu þa feng-
ið veikina á þessum bæ, en hún verið væg og varað stutt, nema í þess-
um eina manni, 45 ára karlmanni; hann var illa haldinn af taki, hrák-
inn blóðlitaður, og hafði lítið eða ekkert sofið í tvo sólarhringa. Þessi
maður lá nokkuð lengi og var lengi að ná sér að íullu. Hörgslands-
hreppur hafði varizt að þessu, og menn gert sér far um að forðast sýkta
hæi. En nóttina áður en ég vitjaði lungnabólgusjúklingsins, gisti þar
á bænum maður úr Fljótshverfi, og lagðist hann þegar hcim kom,
og hafði 14. marz fengið öll einkenni taksóttar. Hann hafði á heiin-
leið fundið menn að máli á Brunasandi. Einn af þeim mönnum var
sendur til mín 14. marz vegna þessa veika manns. Eg var í læknis-
ferð, og beið sendimaður eftir mér á hæ, þar sem margt ungt fólk vax
saman komið, og var hann að syngja ineð fólkinu um kvöldið, en á
leiðinni austur um nóttina fór hann að kenna veikinnar, og var hann
talsvert lengi veikur. 17. marz voru flestir orðnir veikir þeirra, sem
með honum sungu þann 14. Þannig barst veikin a flesta bæi i Hörgs-
landshreppi frá þessum eina rnanni í Fljótshverfi. Sóttin lagðist
lang-þyngst á menn i Hörgslandshreppi. í Meðalland, Alftaver og
Skaftártungu var ég aldrei sóttur; veikin varð útbreidd í þeirn hrepp-
um en yfirleitt væg. Úr Kirkjubæjarhreppi var min vitjað í þau tvö
skipti, er ég áður hefi nefnt, i Landbrotið, og vissi ég ekki til, að þai
fengi nema einn maður lungnabólgu, en nokkrir bæir vörðust \eik-
inni í þeim hreppi og fengu hana ekki. I Hörgslandshreppi fengu 10
sjúklingar lungnabólgu, þar af 5 pneurn. croup. með taki og lilóð-
hráka. Þrír al' þeim, sem lungnabólgu fengu, hðfðu hita það lengi, að
ég var ekki grunlaus um berkla og rannsakaði hráka þeirra. hann
samt ekki berklabakt., en mikið af pneumococcum og hrúgur af
stöfum, sem ég þvkist áður hafa séð óvenju rnikið af í inflúensu-
hrakum. Börn fengu veikina vfirleitt væga, létt kvef, en oft haiðan
hósta. Gamalt fólk komst eiiinig létt úr úr henni. Inflúensa hafði
gengið hér seinustu 3 mánuði ársins 1928, en mikið farin að íéna í
desember, samt fengu nokkrir hana eftir rniðjan desember. Þeir, sem
t'engu hana það séint, virtust ekki vera móttækilegir fyrir þenna
faraldur. Þannig virtist 3ja mánaða immunitet hafa unnizt við fyrri
faraldurinn, en alls ekki lengra. En vægari virtist mér hún verða i
þeim, sem mest urðu veikir í fyrr skiftið, og einna þyngst á þeim.
sem ekki höfðu fengið hana þá. Þori reyndar að fullyrða, að það var
svo. Mér hefir oft fundizt ég verða þess var áður, en sannfærðist eink-
um um það i þetti skipti, að inflúensa er illkynjaðri, ef menn smitast
af þeim, sem eru þungt haldnir. Og líkt mun vera um aðrar farsóttii.
Ég tel nærri fullvist, að Fljótshverfismaðurinn hati smitazt at lungna-
hólgusjúklingnum í Landbrotinu, en hitt er áreiðanlegt, að flestir bæir
• Hörgslandshreppi, aðrir, fengu veikina, beint eða óbeint, frá þessum
eina Fljótshverfing; og það tel ég hafa valdið þvi, hvað veikin vax
þung á mönnunx í þessum hreppi. Sumir af þeirn, sem fengu lungna-
bólgu, voru menn á bezta aldri, sein alltaf hafa verið hraustir; margir
þeirra fóru reyndar heldur ógætilega með sig í byrjun. En auk þeirra.