Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Side 44

42
stöður úr svörum þeim, sem borizt hafa \ið fyrirspurnum landlæknis,
þeim, sem að framan eru greindar:
Rvík. Á árinu eru tilgreindir á vikuskrám lækna 197 sjúklingar
með lungnaberkla, 246 með berklaveiki í öðrum líffærum, 14 með
meningit. tuberc. Á ái'inu dóu (eða voru greftraðir) 40 úr lungna-
berkium, 17 úr meningit. tbe. og 8 með berklaveiki annars staðar
Nú eru allmargir sjúkling'ar, sem dáið hafa á Vífilsstaðahæli annars
staðar frá, greftraðir hér, og koma því í dánartölu Reykjavíkur, en
dánartala af berklaveikinni verður, ef þessar tölur eru lagðar til
grundvallar, ‘2,5%c. Við dánartölu af mening'. tbc., sem er mjög há
og hryggileg, er það að athuga, að fleiri hafa dáið úr meningit. en
skráðir eru, og sýnir það slæmt framtal hjá læknum, eða þá hitt, að
sjúklingar með berklaveiki annars staðar hafa fengið meningit.
síðast, og hún þá talin aðaldauðameinið. Við þessar tölur berkla-
veikra, sem eru vissulega ónákvæmar, en þær einu, sem fáanleg-
ar eru, er það að athuga, að sjúkdómstilfelli skráð eru nú i fyrsta
sinn færri af lungnaberklum en árin áður (í fyrra skráð 17 börn á
aldrinum 1—15, nú 17, karlar og konur í fyrra 103 og 158, nú 62
og 105). En óvarlegt er þó að álykia mikið af þessu. Aftur á móti er
skráð af tuberc. aliis locis alisvipuð tala og síðasta ár, 230 i fyrra,
250 í ár. Sennilegast er, að veikin standi nú i stað, ágerist ekki veru-
lega. Sótthreinsanir fara fram við flutning á sjúklingum í spítala eða
í nýja bústaði. Reynt er af fremsta megni að koma einstökum sjúkl-
ingum á sjúkrahús eða hæli, en tekst illa og dregst oft lengi vegna
plássleysis. Berklastöð Líknar hefir starfað allt árið, líkt og að und-
anförnu og gerir áreiðanlega mjög mikið gagn. Oddfellowar hafa á ár-
inu byg'gt myndarlegt sumarskýli fyrir kirtla- og berklaveik börn.
Sól- og ljósböð eru mjög notuð gegn sjúkdóminum, og eru slíkar
stofnanir 2 hér í bæ: Geislalækningar ríkisins í sambandi við Rönt-
genstofuna. Veitir dr. med. Gunnl. Claessen henni forstöðu, og gefur
vafalaust sérstaka skýrslu um reksturinn. Prakt. læknir Katrín Thor-
oddsen rekur hina, sem er á Lveg 11
Skipaskaya. í ársbyrjun var hér einn sjúklingur, og dó hann á
þessu ári. í árslok er enginn sjúklingur, sem læknar vita af.
Um uppruna berklaveikinnar í héraðinu verður ekki með vissu
fullyrt. Eg varð fyrst var við hana fyrir 33 árum á unglingsstúlku,
sem verið hafði til dvalar í Reykjavík. Smitaði hún systur sína; dóu
þær báðar á sama ári. Síðan ber ekkert á veikinni fyr en 1903; þá
fluttist hingað sjómaður sunnan af Álftanesi; mun hann hafa haft
veikina þegar hann kom, en leitaði sér engra lækninga framan af,
þar til árið eftir, að hann var orðinn aðfram kominn af veikinni.
Fluttist hann þá úr héraðinu. Síðan hefir hún árlega gert vart við sig
að einhverju leyti, nema árið 1914. Útbreiðsla veikinnar getur ekki
talizt mikil, miðuð við fólksfjölda. Það er fyrst eftir spönsku veik-
ina 1918, að hún eykst nokkuð í bili. Veikin hefir gengið mjög hæg-
fara yfir, rénað á köflum, og helzt orðið vart við hana eftir að ein-
hver farsótt hefir gengið vfir. Á þetta bendir meðal annars meðfylgj-
andi vfirlit vfir veikina 5 siðustu árin: