Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Síða 46
44
sjúklingur. Um marga fyrstu sjúklingana í berklabókinni er ekki
getið um endanleg afdrif, en að likindum eru ýmsir þeirra dánir nú,
sumir farnir í önnur héruð og nokkrir albata. Aldur þessara 51 sjúkl-
inga, sem skráðir eru i bókina, er 5—60 ár, flestir eru frá 18—35.
S k ý r s 1 a u m k y n o g a f d r i f :
Albata Farnir Dauðir Ovissir Eftir
menn konur menn konur menn konur menn konur menn konur
9 10 2 2 5 6 6 8 0 3
Af þessum 14, seni taldir eru óvissir (hvað afdrif snertir), g'izka
ég á, að 6—7 hafi komizt til heilsu.
Eins og ég hefi áður tekið fram í skýrslum minum, þá virðist
berklaveiki ekki mjög umsvifamikil hér, og' ekki veit ég af neinu
verulegu berklabæli né neinni fjölskyldu, sem verði sérlega illa úti.
Sjúkdómurinn stingur sér niður hér og þar í héraðinu, og vanalega
eru sjúklingarnir fljótlega sendir á berklahæli; vonandi fer nú að
draga úr þessari plágu; stórbætt húsakynni, aukinn þrifnaður og
einangrun sjúkra ætti að stuðla að því, auk annarar bættrar aðstöðu.
Ólafsvíkur. Berklaveiki i héraðinu fer heldur í vöxt, þótt segja megi
að sá vöxtur sé hægfara. Á árinu voru skrásettir 11 nýir sjúklingar,
þar af einn utanhéraðs. Albata á árinu eru taldir 7 sjúklingar. Berkla-
veikir í árslok ern taldir 38. Reynslan hefir sýnt, að meiri hluti þeirra
sjúklinga, sem leita læknis á byrjunarstigi veikinnar, fær tiltölulega
fljótan og góðan bata í heimahúsuin. Ég hefi eggjað sjúklinga á að
nota sólböð, sérstaklega að sumrinu. Hafa þau mikið færst í vöxt
og gefizt vel.
Dala. Hvað viðvíkur uppruna berklaveikinnar í Dalasýslu, er erfitt
uin að segja. Um síðustu aldamót veit maður að veikin er í Ólafs-
dal, og þar veiktust og dóu 4 systkini úr berklum. Ber svo lítið á
veikinni í héraðinu fyr en um 1914, er hún gýs upp í Saurbæjarhreppi,
og breiddist þar mikið út á næstu árum. Sýktust marg'ir og dóu.
Fór veikin svo að réna í hreppnum 1926 og hefir smáminkað síð-
an, svo nú er ekki víst um nema 1—2 berklaheimili í hreppnum. í
hinum hreppum sýsjunnar hefir veikin stungið sér niður á einstöku
bæjum, 1—2 bæjum í hreppi, — ekki náð neinni verulegri útbreiðslu.
Á sumum þessara bæja hefir veikin verið lengi (t. d. Glerárskógum),
og þrátt fyrir góð húsakynni og varúðarreglur hefir ekki tekizt að
komast fyrir hana á bæjum þessum.
Tala berklaheimilanna í hverjum einstökum hreppi er þessi:
Hörðudalshreppi 1, Laxárdalshreppi 2. Hvammshreppi 2 og Saurbæj-
arhreppi 2.
Patreksfj. Um uppruna og útbreiðslu veikinnar er ekki hægt að fá
neinar áreiðanlegar upplýsingar; þó virðist hún helzt hafa byrjað í
þeim hreppum, sem liggja næst og hafa mestar samgöngur við Bíldu-
dalshérað.
Flateyrar. Um uppruna berklaveikinnar í Flateyrarhéraði get ég
ekkert sagt, en það eitt er víst, að hún hefir verið orðin all-útbreidd
hér fyrir 50—60 árum; dæmi ég þar eftir sögum greindra manna, og