Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Page 56

54
flutning og Norðfjörður. Ég hefi borið saman tölu þeirra skráðra
berklasjúkl. 1913—29, sem eru innfæddir Norðfirðingar eða afkom-
endur þeirra, við tölu þeirra, sem fluttir eru að e'ða afkomendur
þeirra. Taflan er svona:
Innfœddir
Nes . ......................... 57
Norðfjarðarbreppur ............ 23
Mjóafjarðarhreppur ............. 8
Tölurnar virðast benda til þess, að aðstreymi fólksins hafi haft til-
tölulega lítil áhrif á útbreiðsluna.
Útbreiðslaberklanú. Ef miðað er við tölu þeirra heimila,
sem kunnugt er um að berklasjúkl. hafi komið frá, þá teljast mér þau
í Neskaupstað 65, í Norðfjarðarhr. 12 og í Mjóafjarðarhr. 4, alls 81.
Sé aftur á móti miðað við það, frá hve mörgum heimilum þeir sjúkl.
eru, sem nú er vitanlegt um, að eru veikir, hvort sem þeir eru heima
eða heiman, þá verða heimilin 16 (12 í Neskaupstað, 4 í Norðfj.hr.).
Fáskrúðsfj. í ársbyrjun var, að því er læknir frekast vissi, enginn
berklaveikissjúklingur í héraðinu, og á þessu ári, 1929, hefir enginn
verið skráður með þá veiki.
Berufj. Læknir getur þess, að hann hafi sent nákvæma skýrslu um
berklaveikina, til.svars skeyti landlæknis, en hún hefir ekki komið
til skila.
Mýrdals. Eiginleg berklaheimili, þ. e. a. s. heimili, þar sein berkla-
veiki hefir legið í landi, eru aðeins 2 í héraðinu. A öðru þeirra var
fyrsti sjúklingurinn skráður 1920. Hann stundaði sjóróðra þann vetur
i Vestmannaeyjum, svaf þar hjá manni, sein þá um veturinn veiktist
og dó úr berklaveiki. Sjálfur veiktist hann um sumarið og dó eftir
ca. 1 ár. Unnusta hans, sem þar var til heimilis, er skráð
1923 og dó sama ár, systir hans er skráð 1927, dó eftir 2 ár, og 2
stúlkur, sem þar áttu heima, 1920, en fluttar eru úr héraðinu fyrir
nokkrum árum, hefi ég heyrt að væru nú á Vífilsstöðum berklaveikar.
Af hinu heimilinu er svipaða sögu að segja. Drengur flyzt þangað,
veiktist af berldaveiki 1927 og deyr. 2 önnur tilfelli siðan á heimilinu.
Önnur berklatilfelli hafa komið fyrir dreifð, eitt á hverju heimili,
og hefi ég ekki getað rakið upprnna þeirra.
Vestmannaeyja. Berklaveikin gerir vart við' sig hér fyrst, að því
er heimildir telja, upp úr miðri s. I. öld, en breiðist litið út fram
undir aldamótin.
Eldri heimildarmönnum mínum keinur saman um, að héraðs-
læknir Magnús Stephensen, skipaður læknir í Vestmannaeyjahéraði
11. okt. 1863, dáinn 12. febr. 1865, hafi dáið úr brjósttæringu. Hann
þjáðist þann tíma sem hann dvaldi hér af hósta, mæði og brjóst-
þyngslum og megraðist rnjög, varð náfölur í audliti undir það síð-
asta. Mér er sagt, að hann liafi sjálfur sag't, að lungun væri upptærð
og að hann mundi eiga skammt eftir ólifað, enda dó hann skömmu
síðar, 29 ára gamall.
Upp úr aldamótum fær veikin byr í seglin, breiðist ört út, er þung
Aðfluttir
23