Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1929, Síða 89

87
1 jóst. Skólaskoðanir í samræmi við skýrsluformin verða raunar ekki
framkvæmdar svo að í lagi fari nema af læknum, sem sérstaklega hafa
til l>ess lært. Og þarf að vinna að því, að sérstakir skólalæknar verði
sem fyrst fengnir að stærstu kaupstaðarskólunum, að tannlæknum
ógleymdum. Læknar eru nú að verða of margir í landinu, og geta ungu
læknarnir gei t margt óskynsamlegra en að leggja nokkra stund á
skólalækningar áður en þeir setjast að í bæjunum, sem praktiserandi
læknar. Er ekkert líklegra en að þeir gætu haft af því nokkurn
stuðning.
Af sérstökum skólalæknum má heimta hinar fullkomnustu skýrsl-
ur, þó að það lofi ekki g'óðu, að úr Rvík, þar sem starfar sérstakur
skólalæknir, sennilega sæmilega til þess lærður, berst ekki nokkur
stal'ur. Og er engu líkara en að það séu álög á Rvík, að þar geti engin
heilbrigðisskýrslugerð verið i Iagi. Af héraðslæknum almennt, verður
hins vegar varla annars krafizt í skólaslcoðunarmálunum en þess, að
þeir hafi sem fyllst eftirlit með því, að börnunum stafi ekki bein hætta
og heilsuspillir af skólaverunni. Þeir verða að vera vendir á skóla-
nefndir og hreppsnefndir, að skólastaðir séu sem bezt valdir, húsa-
kynni séu sæmileg og umgengni góð. Þeir verða að hafa vakandi auga
á að börn séu ekki i herklasmitunarhættu í skólunum, enda var það
fyrsti tilgangurinn með skólaskoðuninni. Eitt mætti einnig af þeim
heimta, sein hvorki er vandasamt né mjög tímafrekt, en gæti haft
mikla þýðingu í þessu berklalandi, og það er, að þeir með aðstoð kenn-
aranna gerðu árlega Pirquet rannsókn á öllum skólabörnum. Skvn-
sömuin kennurum má kenna að þekkja hvort út kemur eða ekki, og
bókfærsluna geta þeir haft á hendi undir eftirliti. Kennurum yfirieitt
mundi þykja þetta mikið „sport“ og gætu á þenna hátt ef til vill veitt
lækninum talsverða aðstoð við að átta sig á gangi herklaveikinnar í
héraðinu.
Um skólaskoðunina láta læknar þessa getið:
Skipaskaga. Skólahúsið á Akranesi er orðið of lítið; uin 20 hörn-
um fleira en mega vera. Börn vegin nakin í kauptúninu; annars stað-
ar aðeins mæld, en ekki vegin. Skólastaðir víðasthvar sæmilegir. Hér-
aðslæknir kvartar einkuin uin einn kennslustaðinn; þar kennt i
baðstofu.
Borgarfj. Skoðuð 94 börn á 10 stöðum. Lús höfðu 2, nit 4, tann-
skemmdir 65 (ca. 70%).
Borgarness. Öll skólabörn skoðuð. Börnin yfirleitt hraust.
Ólafsvikur. Læknisskoðun fór fram á öllum skólabörnum. Sveita-
hörnin virtust yfirleitt hraustari en kaupstaðabörnin.
Dnla. Nemendur alls 93. Tannskemmdir meiri og minni í ölliim börn-
um að 7 undanskildum. Nit í 12.
Beykhóla. Ekkert skólahús er til í héraðinu og vandræði mikil að
fá viðunandi húsakynni fyrir skólana.
Dingeyrar. Skólaskoðun fór fram í öllum barnaskóluin héraðsins í
byrjun skólatimans. Alls staðar eru sérstök skólahús. Skólastofur eru
allar rúmgóðar. Með hverju ári fækkar þeim börnum, sem hafa lús og
nit. Er það nú undantekning ef hún sést.
ísafj. Skoðuð 459 hörn alls. Héraðslæknir kvartar — eins og fleiri