Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.2021, Blaðsíða 11

verður að vera mun sveigjan-
legri en áður. Við höfum lagt
okkur öll fram til að veita
þessum hópi góða þjónustu.
Að fara í kynleiðréttingu er
flóknasta og erfiðasta breyt-
ing sem hægt er að gera á lífi
sínu. Það skiptir því miklu
máli að rétt sé staðið að mál-
um og greining og meðferð sé
alltaf í samræmi við alþjóð-
lega staðla. Samfélagið er
orðið mun opnara en áður og
fordómar minni samanborið
við mörg önnur lönd.“
Í miðju stormsins á netinu
Óttar þykir umdeildur fyrir
ýmis skrif sín og skoðanir.
Sjálfur segist hann ekkert
botna í því. „Mér er það al-
veg óskiljanlegt að ég sé um-
deildur. Ég er alltaf jafn hissa
þegar einhver móðgast. Við
lifum í samfélagi sem er ótrú-
lega viðkvæmt og margir eru
tilbúnir til að gagnrýna og rit-
skoða og gaumgæfa allt sem
sagt er. Síðan er það þessi
tilhneiging að móðgast fyrir
hönd annarra. Það fólk er allt-
af miklu meira móðgað en sá
sem hefði upphaflega átt að
vera móðgaður. Þetta opna að-
gengi fyrir alls konar tjáskipti
á netmiðlum hefur leyst úr
læðingi alls konar geðvonsku
og fúkyrði sem fólk hreytir úr
sér á netinu. Þetta stafar líka
af því að fólki leiðist og hefur
mun meiri tíma en áður til að
liggja í netmiðlunum og skrifa
athugasemdir.
Ég held að engan langi til að
standa í miðju stormsins á net-
inu. Ég man eftir að hafa farið
í viðtal sem var teygt og togað
á alla vegu og áður en ég vissi
af var ég orðinn hinn versti
maður. Meira að segja var ég
kærður til siðanefndar land-
læknis. Þetta var óskemmtileg
reynsla.“
Hann segist þó meðvitaður
um að allir greinahöfundar
þurfi að vera undir það búnir
að fá yfir sig skammir og leið-
indi.
„Það er liðið nokkuð síðan
ég hef fengið yfir mig hafsjó
af neikvæðum athugasemdum.
Ég hef kannski aðeins breytt
um tón í skrifum mínum. Það
er ekki hægt að skrifa enda-
laust um aumingjavæðingu
og fórnarlambsvæðingu sam-
félagsins. Það verður bara
þreytt,“ segir hann.
„Mér leiðast þessi píslar-
vottaviðtöl. Fjölmiðlum finnst
gaman að hafa viðtal við kon-
una sem kaupir sér þvottavél
sem étur þvottinn hennar,
skolar illa og er með bilaða
loku. Hún fær ekki leiðrétt-
ingu sinna mála en kallar til
blaðamenn sem birta af henni
myndir þar sem hún bendir
á þvottavélina með miklum
raunasvip. Hugtakið aumingi
vikunnar, sem ég hef skrifað
um, kemur frá Steinunni heit-
inni systur minni sem hringdi
alltaf í mig til að vekja athygli
á svona viðtölum.“
Lærdómur af
sjálfsvígshugsunum
Óttar hefur sjálfur fjallað
opinberlega um eigin andlega
erfiðleika í bókinni Þarf ég
að deyja ef ég vil ekki að lifa?
Þar skrifar hann fræðilega um
sjálfsvíg en rekur einnig atvik
þegar hann var sjálfur á hengi-
brúninni og skammt var milli
lífs og dauða.
„Þegar ég var ungur og hvat-
vís menntaskólanemi ákvað ég
eina nóttina eftir skrall á Hótel
Borg að það væri engin ástæða
til að lifa lengur. Ég var vel
drukkinn og gekk hröðum
skrefum út á Grandagarð til að
drekkja mér við vitann. Ég fór
út fyrir grindverkið, stóð þar
drykklanga stund og velti fyrir
mér hvort ég ætti að hoppa eða
ekki. Ég ákveð síðan að hoppa
ekki, klifra aftur yfir grind-
verkið og fer heim. Ég lærði
mjög mikið af þessu og bjó að
þessari reynslu þegar ég fór
að vinna með fólki í svipuðum
sporum.
Löngu seinna, þegar ég var
orðinn fullorðinn maður, upp-
lifði ég sjálfsvígshugsanir á
annan hátt. Þá var ég líka að
drekka og mun meiri ásetn-
ingur að baki. Ég skrifaði
kveðjubréf og safnaði lyfjum
og var búinn að ákveða að
nota þau til að yfirgefa þetta
jarðlíf. Sem betur fer hætti ég
við en var kominn ansi langt
í þessu sjálfsvígsferli, eins
og það er kallað. Sjálfsvíg
er sjaldnast skyndiákvörðun
heldur er einhver saga að baki,
saga um þunglyndi og van-
líðan sem veldur því að maður
fer að hugsa um dauðann sem
einhverja lausn. Þessu fylgja
þær ranghugmyndir að allir
verði mjög ánægðir þegar
maður deyr og maður sé að
gera börnunum sínum, maka
og foreldrum greiða með því
að svipta sig lífi.“
Hann segir marga sem
metnir eru í sjálfsvígshættu
vera í þessu ferli en að að-
eins lítill hluti svipti sig lífi.
„Meta þarf hvern og einn og
veita viðeigandi meðferð.
Áfengi er mikill áhættuþáttur
í þessu ferli. Það er fylgni á
milli þess að drekka og vera
þunglyndur og síðan fyrir-
fara sér. Tveir þriðju þeirra
sem fyrirfara sér eru ölvaðir
DV 26. FEBRÚAR 2021
Mér er það alveg
óskiljanlegt að ég
sé umdeildur.
FRÉTTIR 11