Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.2021, Blaðsíða 18

Dagblaðið Vísir - DV - 26.02.2021, Blaðsíða 18
18 EYJAN C lemente Mastella, borg­arstjóri Benevento á Ít­alíu, hefur átt litríkan feril í stjórnmálum. Hann var ráðherra í ríkisstjórnum Romano Prodi og Silvio Berl­ usconi og sat á ítalska þing­ inu fyrir fjóra flokka. Raunar hefur Mastella verið félagi í alls níu stjórnmálaflokkum frá því að hann hóf afskipti af pólitík árið 1976. Einhverju sinni þegar hann var inntur álits á því hvers vegna hann færi svo gjarnan milli flokka vitnaði hann í ljóð chileska Nóbelskáldsins Pablo Neruda þar sem lýst er þörfinni fyrir endurnýjun – skoðanir breyt­ ist og þurfi að fá að breytast. Notað til háðungar Ef við hverfum hingað heim þá verður þess ekki mikið vart að íslenskir stjórnmála­ menn vitni í heimsbókmennt­ irnar og flokkaflakk hefur fremur verið notað þeim til háðungar er það iðka. Þegar Ágúst Einarsson yfirgaf Þjóð­ vaka og skráði sig aftur í Al­ þýðuflokkinn 1997 var hent gaman að því að hann hefði nokkrum dögum áður lýst ævarandi andstyggð sinni á gömlu flokkunum – en Alþýðu­ flokkurinn sálugi var þeirra elstur, þá áttræður. Seinna átti Ágúst eftir að verða þingmað­ ur Samfylkingar, líkt og sonur hans, Ágúst Ólafur, sem ekki verður í kjöri fyrir þann flokk í kosningunum næsta haust. Hver veit nema kraftar hans kunni að nýtast annars staðar á hinum pólitíska vettvangi. Skortir á hugmynda­ fræðilega festu Mjög hefur dregið úr flokks­ hollustu undanfarna áratugi og líklega einna hraðast á ár­ unum sem liðin eru frá hruni bankanna. Flokkum hefur snarfjölgað og liðsmenn þeirra hafa æ oftar vistaskipti og það er fráleitt sanngjarnt að kalla það allt flokkaflakk. Sá sem hér heldur á penna sat um skeið á síðasta kjör­ tímabili sem varamaður í borgarstjórn. Nokkru eftir klofning Framsóknarflokks hitti ég fulltrúa þess flokks að máli fyrir fund í einni af nefndum borgarinnar og þar sem við stóðum í röð við kaffi­ brúsann varð mér á að spyrja viðkomandi hvort hann væri ef til vill orðinn Miðflokks­ maður. Svarið kom mér á óvart en Framsóknarmaðurinn svar­ aði: „Tja, ég virðist ekki ætla að fá það brautargengi sem ég ætlaðist til innan Framsóknar svo ég gæti allt eins skipt yfir í Miðflokkinn …“ Ekki mikil flokkshollusta þar og kannski bara tímanna tákn enda sáralítil hugmynda­ fræðileg festa í íslenskum stjórnmálum. Langflestir starfandi stjórnmálamenn gætu líka hæglega valið úr nokkrum flokkum til að starfa með án þess að teljandi mál­ efnalegur ágreiningur yrði þeim til trafala. Og milli sumra flokka liggja afar greið­ færar brautir. Vistaskipti á vinstri vængnum Hér í þessum pistlum hafði því verið spáð í fyrrasumar að Rósa Björk Brynjólfsdóttir yrði komin í framboð fyrir Samfylkinguna áður en yfir lyki, en hún var áður þingmað­ ur VG. Hinn pólitíski flótta­ maðurinn úr þingflokki VG, Andrés Ingi Jónsson, ætlar að gefa kost á sér fyrir systur­ flokk Samfylkingar, Pírata. Þessi tveir flokkar hafa ræki­ lega ruglað saman reytum en meðal nýrra frambjóðenda Samfylkingar er Ásta Guðrún Helgadóttir, fyrrverandi þing­ maður Pírata. Ekki liggja þó leiðir allra af vinstri vængnum yfir til Samfylkingar og Pírata því Róbert Marshall, upplýsinga­ fulltrúi ríkisstjórnarinnar, sækist eftir oddvitasæti á lista VG í Suðurkjördæmi. Róbert var á sínum tíma formaður Verðandi, landssamtaka ungra Alþýðubandalagsmanna, og sat á þingi 2009­2016, fyrst fyrir Samfylkinguna, þá var hann utan flokka um tíma og var loks kjörinn á þing fyrir Bjarta framtíð sálugu. Löngum hefur lítið farið fyrir landamæravörslu milli flokkanna vinstra megin við miðju. Finna réttu framabrautina Ekki hefur málefnalegt upp­ gjör rekið alla af stað í þessum efnum. Ólafur Ragnar Gríms­ son barðist af hörku fyrir mál­ stað þriggja stjórnmálaflokka sem á endanum skilaði honum formennsku og ráðherraemb­ ætti – já og greiddi leið hans að sjálfu forsetaembættinu sem hann gegndi lengur en nokkur annar. Ólafur Ragnar sat í miðstjórn Framsóknar­ flokksins 1967­1974 en í al­ þingiskosningum 1974 var hann í framboði fyrir Frjáls­ lynda og vinstrimenn í Aust­ urlandskjördæmi. Hann var síðan kjörinn á þing fyrir Al­ þýðubandalagið 1978 og aftur 1987 og sat eftir það óslitið á þingi þar til hann var kjörinn forseti 1996. Annar forseti lýðveldisins, Ásgeir Ásgeirsson, var þing­ maður Framsóknarflokks í ellefu ár, eða til ársins 1932, og utan flokka eftir það til 1937 þegar hann fór í framboð fyrir Alþýðuflokkinn og sat á þingi fyrir flokkinn allt þar til hann var kosinn forseti 1952. Tímanna tákn Mörg fleiri dæmi má nefna bæði fyrr og nú og í nýjum veruleika stjórnmálanna, hverfandi flokkshollustu, lítilli hugmyndafræðilegri festu og sífellt fleiri flokkum má telja næsta víst að æ fleiri hugsi sér til hreyfings hvort sem skoðanir breytist eða viðkomandi telji frama sínum einfaldlega betur borgið undir nýjum gunnfána. Svo er líka gott að geta viðurkennt fyrir guði og mönnum breytta af­ stöðu til grundvallarmálefna og óþarft að kenna alla skrán­ ingu nýs pólitísks heimilis­ fangs við vingulshátt. n Á ÞINGPÖLLUM Björn Jón Bragason eyjan@eyjan.is SKOÐANAPISTILL FLOKKAFLAKK FYRR OG NÚ Stjórnmálaleg vistaskipti verða æ algengari. Hugmyndafræðileg festa fer þverrandi og sífellt koma fram nýir flokkar. Milli flokka á vinstri vængnum hafa löngum legið greiðfærir vegir. Flakk verið notað mönnum til háðungar. 26. FEBRÚAR 2021 DV Ólafur Ragnar Grímsson var í Framsóknarflokki og Samtökum frjálslyndra og vinstrimanna áður en hann gekk í Alþýðubandalagið. MYND/GVA Ekki hefur mál- efnalegt uppgjör rekið alla af stað í þessum efnum. Ólafur Ragnar Grímsson barðist af hörku fyrir mál- stað þriggja stjórn- málaflokka.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.