Dagblaðið Vísir - DV - 05.03.2021, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIR
þá skil ég alveg þessa kröfu,
að fólk vilji hafa meiri áhrif
á hvaða fólk velst á þing. Ég
hefði áhuga á að ræða þessi
mál á næsta kjörtímabili ef
við höldum áfram vinnu við
stjórnarskrárbreytingar og
að auka vægi persónukjörs.“
Í umræðuþætti á Stöð 2
með öllum formönnum flokk-
anna sagðir þú að allt fólkið
sem þar stæði væri gott fólk.
Þarna var mjög ólíkt fólk sem
þú hefur unnið með og ýmis-
legt hefur gengið á í sam-
starfinu og án efa oft verið
erfitt. Það er dáldið óvenju-
legt að segja svona. Þér
finnst það?
„Já, en svo spyr maður sig.
Hefur maður hitt vont fólk?
Kannski einhvern tímann en
ég er alin upp í því að það sé
gott í öllum. En reynsla mín af
þessu fólki sem ég er að vinna
með í þinginu hefur verið sú
að þó að mér geti fundist það
hundleiðinlegt á köflum og
jafnvel ekki alltaf málefnalegt
þá eiga þau öll sínar ofboðs-
legu góðu hliðar sem manni
þykir mjög vænt um. Þetta er
kannski kostur minn og löstur;
ég á erfitt með að dæma fólk
og afskrifa það.“
Hvar er forsætisráðherra?
Spurð um jafnréttismál í ís-
lenskum stjórnmálum og hvar
við stöndum svarar Katrín:
„Við erum ennþá að berjast á
svo mörgum sviðum og þrátt
fyrir að við séum efst á ein-
hverjum listum þá erum við
með sögur af kynbundnu of-
beldi og áreitni í stjórnmálum
alveg eins og annars staðar.
Einnig varð ákveðið bakslag
í jafnrétti á þinginu í kosn-
ingunum 2017 þegar hlutfall
kvenna á Alþingi fór niður
fyrir 40% en það hafði verið
mun hærra í kosningunum
2016. Við erum því enn að
berjast fyrir jafnrétti í stjórn-
málum eins og annars staðar.“
Hefur þú upplifað að er-
lendir kollegar þínir taki ekki
mark á þér því þú ert kona –
og oft þeim yngri?
„Ekki kollegarnir en ég
lendi iðulega í því að vera
spurð hvar forsætisráðherra
sé. Ég hef lent í alls konar
slíku og það eru þá jafnt kon-
ur og menn sem spyrja mig
hvar ég sé og fara svo alveg í
kjallarann þegar ég segi þeim
að ég sé forsætisráðherrann.
Það hafa komið mörg furðu-
leg augnablik. Ég fór einu
sinni í viðtal við indverska
sjónvarpið. Ég heilsa spyrl-
inum og hann skilur mig eitt-
hvað illa. Svo spyr ég: „Á ég
að setjast hérna?“ Og sest
og hann stekkur upp: „Nei,
nei, stattu upp, stattu upp.
Forsætisráðherra á að sitja
þarna.“ Í kjölfarið kom svo
langur misskilningur eins og í
gamanmynd og hann var í svo
ægilegum mínus, aumingjans
maðurinn.“
Katrín segir kynbundnar at-
hugasemdir einnig gera reglu-
lega vart við sig.
„Ég ákvað það í hlaupatúr
að ég ætlaði aldrei að vera
meðvirk með kynbundnum
kommentum. Þegar mér er
sagt til dæmis: „Það væri nú
gaman ef þú gætir mætt með
þitt fallega bros,“ þá segi ég
eitthvað sem dregur athygli
að því eins og: „Já, þá sendi
ég manninn minn.“ Ég nenni
þessum athugasemdum ekki
lengur, og þó að þetta sé ekki
það skemmtilegasta, að vera
að þusa yfir einhverju svona,
er ágætt að ég geri það.“
Hvað gerðist í þessum
hlaupa túr?
„Þetta var snemma árs 2017,
eftir kosningar haustið 2016
og strembnar stjórnarmynd-
unarviðræður og ég var hætt
að borða og sofa og var ein-
hvern veginn alveg með heim-
inn á herðum mér. Ég er þá 41
árs og finn að ég þarf að gera
eitthvað til að losa streitu og
fer að hlaupa og fæ þá góðan
tíma til að hugsa. Ég er þarna
búin að vera lengi á þingi og
það voru alltaf að koma ein-
hver komment og ég hugsa
bara þarna: „Ég er hætt. Nú
bendi ég fólki á þetta.“ Karl-
remban er svo víða, líka hjá
mjög almennilegum mönnum.
Ég á þrjá drengi og það skiptir
máli að skila þessu áfram.“
Frelsið í æðruleysinu
Katrín segir óvæntar kosn-
ingar árið 2016 og stjórnar-
myndunarviðræður í kjölfarið
hafa verið þær erfiðustu sem
hún hefur upplifað. „Ég var
á þingi í hruninu, ráðherra í
vinstristjórninni þar sem gekk
á ýmsu og við misstum fimm
þingmenn og svo er ég búin að
vera í þessari ríkisstjórn með
stöðugar hamfarir, en það var
þarna sem ég var alveg búin.
Það gekk á með svo mikilli
dramatík. Þarna ákvað ég líka
að hætta að reyna að láta öllum
líka við mig. Það er ókleifur
hamar. Það er hluti af æðru-
leysinu að átta sig á því að það
er ekki hægt og að það er ekk-
ert sérstakt markmið. Þá upp-
lifir maður frelsi. Það er eins
og að kasta af sér brynju.
Það er svo ríkt í manni að
maður vilji að fólki líki við
sig. Ég tók það lengi vel nærri
mér, sérstaklega eftir hrunið,
þegar fólk tók mann fyrir og
öskraði á mann úti á götu og
í búðinni. Ég varð algerlega
miður mín, en fólk var í upp-
námi og ég skil það.“
Katrín segist hafa lært með
árunum hvaða bjargráð virki
til að halda andanum sterkum.
„Mamma mín var sálfræð-
ingur sem vann með börnum
og ég hef leitað til sálfræðings
fyrir þó nokkru síðan og það
var mjög gagnlegt. Það þarf
að ganga í gegnum þetta ferli
að sætta sig við að stundum
er eitthvað sem maður ræður
ekki við. Svo á ég vini úr ólík-
um flokkum sem hafa veitt
mér mikinn stuðning og bara
sagt: „Hættu þessari vitleysu,
Katrín Jakobsdóttir.“ Og síð-
ast en ekki síst þá fékk ég gott
ráð frá vinkonu minni sem var
í pólitík. Hún sagði: „Mundu
eftir að halda í vini þína sem
eru ekki í pólitík. Því annars
geturðu orðið alveg ein þegar
þú hættir.““
Tekur mestu orkuna
Katrín líkt og aðrir stjórn-
málamenn fær gagnrýni á
sitt borð í ýmsum myndum. Í
síðustu viku fékk hún bréf frá
hópi grunnskólabarna sem
kallaði eftir svörum um hvers
vegna verið sé að vísa erlend-
um börnum úr landi sem sóst
hafa eftir hæli hérlendis.
Lastu bréfið?
„Já, það er ótrúlega mikil-
vægt að heyra frá fólki, bæði
ungu og gömlu, í samfélag-
inu og ég er að íhuga hvort
ég svari þessum ungmennum
eða bjóði þeim á fund til mín
og ræði þessi mál. Mér finnst
jákvætt að fólk tjái sig við
stjórnmálamenn. Mér finnst
gott að fólk hafi samband og
sendi manni bréf. Það þýðir
ekki að maður sé sammála
öllu sem maður fær héðan og
þaðan, en það skiptir máli að
missa ekki mennskuna í þessu
starfi og hætti að hlusta. Ég
reyni að miða við það að á
meðan ég er með kveikt á
hlustuninni og brenn fyrir
því að mæta í vinnuna þá ætla
ég að halda áfram í þessu.
Stundum les ég bréf frá ein-
staklingum og hugsa: „Ég verð
að gera eitthvað í þessu.“ Auð-
vitað þarf að sortera, stundum
er fólk að tala í reiði en það
þarf að hlusta á þá sem hafa
eitthvað að segja. Það er lík-
lega þetta sem tekur mestu
orkuna. Að gera greinarmun
þarna á og hlusta.“
Katrín leitar mikið í náttúruna til að losa um streitu og hreinsa hugann. MYND/ANTON BRINK
Ég lendi iðulega í því að vera
spurð hvar forsætisráðherra sé.
5. MARS 2021 DV