Rit Mógilsár - 2019, Blaðsíða 14

14 | F a g r á ð s t e f n a 2 0 1 9

Þurrlendi – möguleikar, úttekt, vottun
Jóhann Þórsson
Landgræðslan
johann.thorsson@land.is
Útdráttur
Aðgerðasvæði landgræðslu teljast vera tæplega 127 þúsund hektarar og eru rúmlega
96% þessara svæða frá því eftir 1990. Frá árinu 2007 hefur Landgræðslan vaktað öll
þessi svæði með tilliti til magns kolefnis og niturs í jarðvegi og gróðri, ásamt því að
meta heildarþekju gróðurs auk þekju einstakra tegunda. Nú stendur önnur lands-
yfirferð þessarar vöktunar yfir.
Landgræðsla er safnheiti allra þeirra aðgerða sem beinast að uppgræðslu. Þær geta
falist í einfaldri friðun upp í umfangsmikil inngrip með sáningu og áburðargjöf, allt
eftir eðli þeirra svæða sem unnið er á. Nú beinist áherslan í síauknum mæli að styrk-
ingu staðargróðurs í hnignuðu landi sem og eflingu vistkerfa. Slíkar vistheimtar-
aðgerðir felast yfirleitt í friðun og áburðargjöf.
Tilgangur landgræðslu er að endurheimta og auka landgæði. Ein jákvæðasta afleiðing
þess starfs er að í kjölfarið eykst myndunarhraði jarðvegs og uppsöfnun lífrænna
jarðvegsefna, sem við vísum gjarna til sem kolefnisbindingar í jarðvegi. Vegna eigin-
leika íslenska eldfjallajarðvegsins eru kolefnisbindingarmöguleikar í honum umtals-
verðir, auk þess sem það eykur um leið frjósemi hans. Hraði þessara ferla er hins vegar
afar mismunandi eftir eðli landsins sem verið er að vinna á, staðsetningu og einnig
eftir þeim landgræðsluaðgerðum sem beitt er.