Rit Mógilsár - 2019, Blaðsíða 29

R i t M ó g i l s á r | 29

Niðurstöður
Mælingar á lofthita, úrkomu og vatnsstöðu á tveggja ára tímabili eru sýndar á 2. mynd.
Meðallofthiti hvers dags sveiflaðist frá ca. -12°C að vetri og yfir í 16°C-17°C að sumri.
Úrkoman var mikil, eða u.þ.b. 1.300 mm á ári, sem olli því að vatnsstaðan á svæðinu
var nálægt yfirborði stóran hluta vetrarins þrátt fyrir framræsluna, þó hún lækkaði
vissulega niður á um 70 cm dýpi yfir hásumarið.
Mældur kolefnisjöfnuður tveggja ára er sýndur á 3. mynd. Þar sést að losunin frá vist-
kerfinu (Reco), sem samanstendur bæði af öndun plantna og niðurbroti jarðvegs, var
fremur lág yfir vetrartímann þegar vatnsstaðan var há, en jókst svo yfir sumarið á
svipuðum tíma og vatnsstaðan lækkaði og hiti hækkaði. Kolefnisupptakan eða bind-
ingin í vistkerfinu (GPP; hér sýnt sem mínusgildi = upptaka úr andrúmslofti) byrjaði í
apríl og mælist mikil yfir sumartímann og alveg fram í septemberlok. Kolefnisjöfn-
uðurinn (NEE) sýndi að í heild batt þetta vistkerfi umtalsvert meira en það losaði þessi
tvö ár eða 2.253 g CO2 m-2 fyrra árið og 2.987 g CO2 m-2 seinna árið. Ef við breytum
þessum tölum í hreint kolefni (C) þá nam bindingin að meðaltali 714 g C m-2 ári-1.

3. mynd. Kolefnisflæði í Sandlækjarmýri frá október 2014 fram í október 2016. Reco (blá lína) táknar losun frá
vistkerfinu, GPP (græn lína) táknar upptöku í vistkerfinu og NEE (rauð lína) er kolefnisjöfnuðurinn milli losunar
og upptöku.

Mælingar á lífrænu efni sem yfirgaf vistkerfið með afrennslisvatni eru sýndar á 4.
mynd. Þessu lífræna efni var skipt upp í annars vegar uppleyst efni („Dissolved Organic
Carbon“; DOC) og hins vegar agnir („Particulated Organic Carbon“; POC). Flutningur á
DOC var á bilinu 63-4.130 g dag-1 og var mestur að vori og fyrri hluta sumars. POC-
flutningurinn var á bilinu 24-2.216 g C dag-1, með skýrum toppum að vetri og vori, þegar
snjór og klaki var að þiðna. Heildarmagn af DOC og POC sem barst út úr vistkerfinu var
316 og 94 kg C ári-1, eða 410 kg C á ári, samtals, af öllu vatnasviðinu (1. mynd).