Rit Mógilsár - 2019, Blaðsíða 31

R i t M ó g i l s á r | 31

einhverju leyti bælt stóran hluta ársins. Þetta er reyndar nokkuð sem bændur á
Suðurlandi kannast vel við, en oft eru framræst tún of blaut þar snemma á vorin eða
síðla hausts til að hægt sé að aka þungum vinnuvélum um þau.

5. mynd. Kolefnis- og vatnshringrás í Sandlækjarmýri. Einingin í kolefnishringrásinni (hægra megin á mynd-
inni) er í g C m-2 ár-1 og í vatnshringrásinni (vinstra megin á myndinni) í mm ár-1. E runoff stendur fyrir „Estimated
runoff“ eða áætlað afrennsli en M runoff stendur fyrir „Measured runoff“ eða mælt afrennsli.

Mælingar á lífrænu efni sem yfirgaf vistkerfið með afrennslisvatni hafa almennt ekki
verið gerðar á framræstum mýrum sem ræktaðar hafa verið skógi þar sem kolefnis-
jöfnuður hefur verið mældur með iðufylgniaðferð. Í yfirlitsgrein sem er að koma út, er
sérstaklega kallað eftir að fleiri slíkar mælingar verði gerðar (Jauhiainen, 2019).
Rannsókn okkar bendir hins vegar ekki til að þetta kolefnisflæði sé mikilvægt en það
reyndist einungis nema um 0,5% af heildarkolefnisjöfnuði alls vistkerfisins.
Hvað varðar vatnshringrásina þá eru hér birtar fyrstu heilsársmælingar á útgufun í ís-
lenskum skógi, en árs vatnsbalans hefur einu sinni áður verið metinn fyrir íslenskan
skóg án þess að hafa samfelldar vetrarmælingar (Sigurðsson o.fl., 2004). Sú rannsókn
fór fram í nýgróðursettum asparskógi í Gunnarsholti á Rangárvöllum og þar hurfu
einungis um 30% ársúrkomunnar út úr vistkerfinu með raungufun, en um 70% urðu
eftir í jarðvegi og urðu aðgengileg til afrennslis. Skógurinn í Sandlækjarmýri er með
margfalt meira laufflatarmál og hlutfallslega raungufunin frá honum því ríflega
helmingi meiri. Niðurstöðurnar eru í nokkuð góðu samræmi við sambærilegar rann-
sóknir erlendis, sem hafa sýnt að allt upp í 90% af úrkomu setjist á eða séu tekin upp
af trjám í þéttum skógum og yfirgefi vistkerfið sem raungufun (Sun et al., 2008).