Bændablaðið - 25.03.2021, Blaðsíða 4

Bændablaðið | Fimmtudagur 25. mars 20214
Á nýliðnu Búnaðarþingi var
samþykkt nýtt félags kerfi
bænda þar sem búgreina félög
sameinast undir Bænda sam­
tökum Íslands og verða deildir
í stað sjálfstætt starfandi félaga.
Munu búgreinafélög taka
afstöðu til sameiningarinnar á
aðal fundum sínum og verður
málið lagt fyrir aðalfund Lands­
sambands kúabænda sem
verður haldinn 9.–10. apríl nk.
Stjórn LK hefur starfað náið
með stjórn BÍ við að móta nýtt
félagskerfi, enda viðamikið verk
að koma saman tillögu sem passar
ólíkum búgreinum svo allir séu
sáttir. Ekki var annað að sjá á
Búnaðarþingi en að það hafi
tekist. Vissulega eru einhverjir
þættir sem verða að fá að þróast
áfram en vegferðin liggur fyrir og
við bændur ætlum okkur að fara í
hana saman.
Aðalfundum aðildarfélaga
LK er nú lokið og mætti ég á
þá nokkra þar sem við ræddum
breytingar á félagskerfinu. Ekki
áttu allir heimangengt á fundina en
mikilvægt er að sem flestir átti sig á
hvernig nýtt félagskerfi lítur út. Ef
Landssamband kúabænda ákveður
að sameinast Bændasamtökunum
er eitt og annað sem breytist.
Helstu breytingar
• Núverandi starfsemi
Landssambands kúabænda
færist yfir í búgreinadeild
undir BÍ.
• Bændur verða beinir fulltrúar
að BÍ og félagsgjald til LK
fellur niður.
• Búgreinaþing kemur í stað
aðalfundar LK. Þar eru
málefni nautgriparæktarinnar
tekin fyrir.
• Yfir búgreinadeildinni er 5
manna stjórn, líkt og er í LK
í dag.
• Formaður búgreina deildar­
innar situr í búgreinaráði sem
er stjórn BÍ til ráðgjafar.
• Við verðum ekki með sér­
stakan starfsmann sem
sinnir kúabændum heldur
verðum við með aðgengi
að öllum starfsmönnum BÍ,
hver og einn með sérþekk­
ingu á sínu sviði. Þá verður
einnig ákveðinn starfsmaður
BÍ tengiliður búgreinarinnar
og fylgir málum greinarinnar
eftir.
• Núverandi aðildarfélög að
LK verða ekki aðildarfélög
að BÍ en verða áfram sjálf­
stæð félög um landið.
• Á búgreinaþingi munu sitja
kúabændur alls staðar að af
landinu og eru þeir fulltrúar
ákveðinna svæða, en ekki
aðildarfélaga líkt og er á
aðalfundi LK í dag.
• Kosnir eru fulltrúar
búgreinadeildar kúabænda
beinni kosningu af
félagsmönnum BÍ, sem
jafnframt eru kúabændur, á
hverju svæði fyrir sig.
Stjórn LK er hins vegar sammála
um það að við viljum ekki slíta
félaginu þó það verði óvirkt. Það
þýðir að kennitala LK verður enn
lifandi og sjóðir LK verði á þeirri
kennitölu, en samtökin eru ágæt­
lega fjárhagslega stödd. Þann
sjóð er hægt að nýta í hin ýmsu
framfaraverkefni fyrir greinina
og stjórn búgreinadeildarinnar
hefði umsjón og ábyrgð með
sjóðnum.
Mun aðalfundur LK taka
ákvörðun um næstu skref kúa­
bænda. Við munum kappkosta
að koma frekari upplýsingum til
okkar félaga fram að þeim tíma
svo allir séu vel upplýstir. Það er
von mín að við tökum heillaskref
eftir réttum vegi, sameinuð í
einum Bændasamtökum.
Herdís Magna Gunnarsdóttir,
Formaður Landssambands
kúabænda
FRÉTTIR
Afskornir túlípanar.
Gul blóm gleðja
á páskunum
Gul blóm hafa lengi verið
tengd páskum og flestum
þykir gaman að skreyta
heimilið með blómum
á þeim árstíma og flýta
þannig komu vorsins.
Fyrir nokkrum árum voru
afskornar páskaliljur
vinsælastar en í dag er
nóg að blómin séu gul til
að teljast páskablóm.
G a r ð y r k j u b æ n d u r
segja að Íslendingar séu
fastheldnir á liti þegar
kemur að blómum og
tengja gul blóm við páskana
og markaðurinn fyrir þau
því mestur í kringum
páskahátíðina
Afskornir gulir eða
gulleitir túlípanar seljast vel
og hefur sala þeirra farið vaxandi
milli ára. Forsytíugreinar seljast
einnig vel enda blómin á þeim gul
og tete páskaliljur, gulur ástareldur,
pottakrýsi og gular begóníur eru líka
vinsælar. /VH
Blómstrandi ástareldur.
Fuglaflensa:
Mast eykur viðbúnaðarstig
– Töluverðar líkur á að flensan berist til landsins með farfuglum
Viðbúnaðarstig vegna varna gegn
fuglaflensu hefur verið aukið.
Það þýðir að allir fuglar í haldi
þurfa tímabundið að vera hafðir
í yfirbyggðum gerðum þar sem
villtir fuglar komast ekki inn eða
í fuglaheldum húsum. Sóttvarnir
skulu viðhafðar til að hindra smit
frá villtum fuglum í alifugla.
Matvælastofnun hvetur alla sem
halda alifugla til að skrá fuglahald
sitt í gegnum þjónustugáttina á vef
stofnunarinnar.
Atvinnuvega­ og nýsköpun­
arráðuneytið hefur birt auglýsingu
um tímabundnar varnaraðgerðir til
að fyrirbyggja að fuglaflensa ber­
ist í alifugla og aðra fugla í haldi.
Var það gert á grundvelli tillögu
Matvælastofnunar til ráðuneytisins
vegna mikillar útbreiðslu fuglaflensu
í Evrópu í vetur. Alvarleg afbrigði
fuglaflensuveiru hafa m.a. greinst á
þeim slóðum sem íslenskir farfuglar
halda sig að vetri til.
Töluverðar líkur á að
flensan berist til landsins
Starfshópur, sem skipaður er
sérfræðingum Matvælastofnunar,
Háskóla Íslands og Tilraunastöðvar
HÍ að Keldum, hefur metið ástandið
og komist að þeirri niðurstöðu að
töluverðar líkur eru á að alvarleg
afbrigði fuglaflensuveirunnar berist
með farfuglunum sem nú eru farnir
að streyma til landsins. Í þeim
faraldri sem geisar í Evrópu nú eru
smit frá villtum fuglum talin vera
megin smitleiðin í alifugla. Það er
því hætta á að alifuglar hér á landi
smitist af þeim farfuglum sem koma
frá sýktum svæðum, sér í lagi þeir
sem haldnir eru utandyra og þar sem
smitvörnum er ábótavant.
Óvíst er hvenær hægt verður
að aflétta sóttvörnum
Afleiðingar sjúkdómsins eru
alvarlegar; stór hluti fuglanna getur
drepist, fyrirskipa þarf aflífun á
öllum fuglum á búi sem fuglaflensa
greinist á og leggja þarf ýmiss konar
takmarkanir á starfsemi á stóru svæði
umhverfis viðkomandi bú. Óvíst er
hvenær óhætt getur talist að aflétta
þessum auknu sóttvarnaráðstöfunum
en starfshópurinn endurmetur
smithættuna reglulega.
Ekki talin smithætta fyrir fólk
Ekki er talin vera mikil smithætta
fyrir fólk af þessum afbrigðum
fuglaflensuveirunnar og ekki stafar
smithætta af neyslu afurða alifugla.
/VH
– Sjá einnig erlendar fréttir af
fuglaflensunni á bls. 30
Allir fuglar í haldi þurfa tímabundið að vera í yfirbyggðum gerðum þar sem
villtir fuglar komast ekki inn eða í fuglaheldum húsum.
Einungis sjö mál til afgreiðslu
frá Búnaðarþingi 2021
Einungis sjö mál lágu fyrir
Búnaðarþingi að þessu sinni. Öll
voru þau samþykkt samhljóða í
Súlnasal síðastliðinn þriðjudag.
Veigamesta málið fjallaði um til­
lögu að nýju félagskerfi bænda,
með sameiningu Bændasamtaka
Íslands (BÍ) og búgreinafélag­
anna.

• Félagskerfi bænda
Í greinargerð er því beint til þeirra
búgreina, sem tryggja skulu land­
fræðilega dreifingu á búgreinaþingi,
að við kosningu fulltrúa á búgreina­
þing sé höfð til hliðsjónar svæðis­
skipting landsins eins og hún liggur
fyrir í gögnum.
Markmiðið með breytingunum
er að ná aukinni skilvirkni í félags­
kerfinu og eflingu hagsmuna gæslu
í landbúnaði.
Lagt fram um mitt ár 2021
Því er enn fremur beint til þeirra
aðildarfélaga, sem hyggjast sam­
ein ast Bændasamtökum Íslands,
að gera nauðsynlegar ráðstafanir
og breytingar á sínum samþykktum
svo sameiningin megi ganga í gegn
um mitt ár 2021. Stefnt er að því
að nýjar samþykktir BÍ, þingsköp
Búnaðarþings og búgreinaþings verði
lagt fyrir til samþykktar á aukabún­
aðarþingi 10. júní 2021.
• Rannsóknir á kolefnisspori í
íslenskum landbúnaði
Búnaðarþing 2021 telur brýnt að
auka þekkingu og skilning á kolefn­
isferlum í íslenskri landbúnaðar­
framleiðslu. Þar þurfa innlendar
vísindastofnanir að stíga fram með
haldbærri þekkingu og hagnýtum
lausnum. Búnaðarþing 2021 beinir
því til Alþingis að auka fjármagn til
rannsókna á kolefnisspori íslensks
landbúnaðar. Búnaðarþing 2021
beinir því til Landbúnaðarháskóla
Íslands (LbhÍ) að taka forystu í rann­
sóknum á losun og bindingu kolefnis
í landbúnaði á Íslandi. Búnaðarþing
2021 beinir því til LbhÍ að búrekstur
skólans verði fyrirmynd í lofts­
lagsvænum aðgerðum.
• Þróun vísindastarfs
í landbúnaði
Styrkja þarf samkeppnishæfni
íslensks landbúnaðar með
öflugra vísinda­, mennta­ og
rannsóknastarfi í greininni.
Stjórn BÍ er falið að kynna
sér þessi mál og leggja fram
greinargerð á Búnaðarþingi 2022.
• Afleysingaþjónusta fyrir
bændur
Búnaðarþing 2021 samþykkir að
koma á afleysingaþjónustu fyrir
bændur vegna veikinda eða slysa.
Lagt er til að gerður verði samn­
ingur milli Tryggingasjóðs sjálf­
stætt starfandi einstaklinga,
Vinnumálastofnunar og Bænda­
samtaka Íslands um fjárstuðning
vegna afleysinga ef upp koma veik­
indi, slys eða önnur óvænt áföll í
búrekstri, sem valda því að bændur
geti af þeim sökum ekki sinnt búum
sínum.
• Nýliðun í landbúnaði
Búnaðarþing 2021 ályktar að styðja
þurfi betur við nýliðun í landbún­
aði. Er stjórn BÍ falið að vinna að
málinu meðal annars í tengslum
við endurskoðun búvörusamninga.
Lagt er til að unnin verði úttekt á
því hvernig núverandi fyrirkomu­
lag hefur reynst í ljósi fjölda um­
sókna og þeirra fjármuna sem hafa
verið til úthlutunar. Niðurstöður
úttektarinnar verði nýttar í endur­
skoðun Rammasamnings í sam­
starfi við Samband ungra bænda og
Ráðgjafarmiðstöðvar í landbúnaðar.
• Aukin tryggingavernd
bænda

Búnaðarþing 2021 kallar eftir
heildstæðri endurskoðun á
tryggingamálum bænda, þar
með talið á lögum um Bjarg­
ráðasjóð. Markmiðið er að
auka tryggingavernd bænda,
fyrirsjáanleika og skilvirkni við
uppgjör á tjónum í landbúnaði.
Stjórn BÍ er falið að kalla eftir því
að skipaður verði starfshópur með
fulltrúum BÍ, tryggingafélaga,
Náttúruhamfaratrygginga Íslands
og ráðuneyta þar sem farið verði
heildstætt yfir tryggingamál
bænda.
• Sýklalyfjaónæmi
Búnaðarþing 2021 krefst þess
að íslensk stjórnvöld láti heil­
brigði landsmanna njóta vafans
umfram viðskiptahagsmuni inn­
flutningsaðila þegar kemur að
sjúkdómavörnum á Íslandi.
Í greinargerð kemur fram að
sýklalyfjaónæmi sé orðin ein
stærsta heilbrigðisógn í heimin­
um í dag. Því hvetji Búnaðarþing
stjórnvöld til þess að gæta hags­
muna bænda í þessu mikilvæga
máli og standa fast á réttinum til
þess að verjast sýklalyfjaónæmi
eins og kostur er.
/ smh
Kúabændur í nýju félagskerfi