Bændablaðið - 25.03.2021, Blaðsíða 14

Bændablaðið | Fimmtudagur 25. mars 202114
Á síðasta fundi sveitarstjórnar
Bláskógabyggðar var samþykkt
samhljóða eftirfarandi ályktun um
stöðu garðyrkjunáms í landinu:
„Sveitarstjórn Bláskógabyggðar
skorar á stjórnvöld að tryggja
framtíð starfsmenntanáms
garðyrkjunnar á Íslandi. Á tímum
þar sem áhersla er lögð á að
hefja iðn- og starfsmenntanám til
vegs og virðingar, áhersla lögð á
fæðuöryggi þjóðarinnar, aðgerðir
í loftslagsmálum og byggðaþróun
verður ekki við það unað að staða
starfsmenntanáms garðyrkjunnar sé í
þeirri óvissu stöðu sem nú er raunin.
Sveitarstjórn telur rétt að aðskilja
námið frá Landbúnaðarháskóla
Íslands og tryggja framtíð þess á
öðrum forsendum, svo sem með
tengslum við Fjölbrautaskóla
Suðurlands. Mikilvægt er að
starfsmenntanáminu sé tryggð
örugg aðstaða í húseignum á
Reykjum, enda verður ekki hægt
að kenna garðyrkju nema hafa
húsakost og svæði til ræktunar.
Jafnframt þarf að tryggja að námið
verði áfram aðgengilegt fyrir
nemendur á ólíkum aldri, en algengt
hefur verið að fólk sé komið af
hefðbundnum framhaldsskólaaldri
þegar það sækir sér menntun á
þessu sviði.
Sveitarstjórn Bláskógabyggðar
telur jákvætt að jafnframt verði lögð
stund á nýsköpun og rannsóknir í
garðyrkju á Reykjum, eftir því
sem húsrúm og aðstaða leyfir.
Það, sem slíkt nýsköpunarstarf
leiðir fram, þarf þó á því að halda
að fólk með menntun og þekkingu
á sviði garðyrkju verði til staðar
til að vinna með niðurstöður.
Grundvallaratriði er að kippa ekki
fótunum undan starfsmenntanáminu
og þarf það að hafa tryggan forgang
að því húsnæði sem nauðsynlegt er
skv. þarfagreiningu, en aðra hluta
húsnæðisins væri hægt að nýta fyrir
aðstöðu til rannsókna á Reykjum.
Um er að ræða menntun sex
atvinnugreina sem allar eru
mikilvægar. Í Bláskógabyggð hefur
átt sér stað mikil uppbygging á sviði
garðyrkju, m.a. 9.000 fermetrar
gróðurhúsa reistir á síðasta ári. Þá
eru margar eldri garðyrkjustöðvar
að ganga í gegnum endurnýjun og
unnið er að ýmiskonar nýsköpun.
Rímar þetta vel við stefnu
stjórnvalda um að auka framleiðslu
á íslensku grænmeti um 25% árið
2023 til að auka markaðshlutdeild
innlendrar framleiðslu. Öll þessi
starfsemi þarf á að halda starfsfólki
sem kann til verka og er nauðsynlegt
að viðhalda fagmennsku í þessum
greinum. Því er brýnt að tryggja
það að áfram verði boðið upp
á metnaðarfullt garðyrkjunám,
jafnframt því sem unnið er að
nýsköpun í greininni.“ /MHH
FRÉTTIR
Sveitarstjórn Bláskógabyggðar ályktar um garðyrkjunám:
Vill að námið verði aðskilið
frá LbhÍ og flutt á Selfoss
„Gömul“ og góð ljósmynd frá opnu húsi í Garðyrkjuskólanum á Reykjum í
Ölfusi 24. apríl 2014, þegar Illugi Gunnarsson, fyrrverandi menntamálaráðherra,
Sigurður Ingi Jóhannsson, núverandi samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra,
ásamt Ágústi Sigurðssyni, sem var þá rektor Landbúnaðarháskóla Íslands,
skáluðu í kaffi úr kaffibaunum, sem ræktaðar voru á Reykjum.
Mynd / Magnús Hlynur Hreiðarsson.
Landbúnaðarháskóli Íslands:
Sérálit vegna starfsmennta-
náms í garðyrkju
Mennta- og menningarmála ráð -
herra skipaði starfshóp í nóv-
ember 2019 til að fara yfir stöðu
og framtíðarskipulag starfs-
menntanáms við Landbúnaðar-
háskóla Íslands sem fram fer
á Hvanneyri og að Reykjum
í Ölfusi. Tilefnið var áhyggjur
hagaðila í garðyrkjugreinum sem
töldu að verið væri að breyta inn-
taki og sýnileika námsins.
Niðurstöður sem fram koma
í séráliti LbhÍ, sem birt er á vef
Land búnaðar háskólans, eru eftir-
farandi:
Tækifæri innan garðyrkjunnar
á Íslandi eru gríðarleg og brýnt að
aðilar taki höndum saman ásamt
stjórnvöldum um að koma innvið-
um á Reykjum í það horf að þeir
séu fremstir í flokki á alþjóðlegan
mælikvarða. Þannig mun námið
verða sýnilegra og draga að unga
fólkið sem þarf til nýliðunar.
Samstarf verði um að efla
rannsóknir og nýsköpunarstarf
enn frekar sem skili sér í bættum
innviðum og til starfsmenntanáms-
ins og atvinnulífsins með skilvirk-
um hætti.
Á undanförnum misserum
hefur verið gert stórátak í átt að
því að bæta innviði á Reykjum.
Garðskálinn hefur verið endur-
byggður og ýmsu öðru viðhaldi
verið sinnt. Kynningarstarf hefur
verið öflugt og nemendur skólans
aldrei verið fleiri. Aðsókn í námið
sló öll met sl. haust.
Í séráliti LbhÍ er lögð áhersla
á styrkleika og samlegðaráhrif
á milli skólastiga sem er ein af
sérstöðum skólans. Í desember
sl. ákvað mennta- og menningar-
málaráðherra að starfsmennta-
nám í garðyrkju yrði fært til FSu.
Undirbúningur að því hefur verið í
gangi á undanförnum mánuðum og
hefur Landbúnaðarháskóli Íslands
sent frá sér þarfagreiningu um rann-
sóknir sem fram fara á Reykjum.
Fjölbrautaskóli Suðurlands vinnur
enn að þarfagreiningu sem snýr að
starfsmenntanáminu í samvinnu við
starfsfólk á Reykjum.
LbhÍ hefur lagt áherslu á að sam-
legðaráhrif sem eru á milli starfs-
menntanámsins annars vegar og
rannsóknastarfseminnar hins vegar
verði áfram tryggð við breytinguna.
• Þarfagreining LbhÍ sem snýr
að rannsóknastarfseminni sem
eftir verður við LbhÍ
• Sérálit LbhÍ sem skilað var til
mennta- og menningar mála-
ráðuneytisins í júlí sl. /VH
Nýnemar í garðyrkju.
Jazzhátíð í Skógum í sumar
„Jazz undir fjöllum“ er heiti á
Jazzhátíð, sem haldin verður í
Skógum undir Eyjafjöllum í júlí
í sumar. Þetta er sautjánda Jazz-
hátíðin í Skógum í röð.
Fjölbreyttur hópur úr
framvarðar sveit íslenskrar jazztón-
listar mun koma fram á hátíðinni.
Sigurður Flosason er einn af
forsvarsmönnum hátíðarinnar og
heldur utan um skipulag hennar.
/MHH
Regnbogar við Skógafoss og engir ferðamenn. Mynd / HKr.
Brautarstjórar og kennarar garðyrkjubrauta Garðyrkjuskólans á Reykjum:
Mótmæla áframhaldandi yfirráðum
LbhÍ yfir mannvirkjum og búnaði
Mikill reiði er á meðal nem enda
og kennara við Garð yrkju skólann
á Reykjum í Ölfusi yfir að stjórn-
endur Landbúnaðarháskóla
Íslands á Hvanneyri fari áfram
með yfirráð yfir búnaði, aðstöðu
og mannvirkjum skólans á
Reykjum. Hafa þeir sent frá sér
eftirfarandi yfirlýsingu um málið:
„Við brautarstjórar og kennarar
garðyrkjubrauta Garðyrkjuskólans
á Reykjum lýsum eftirfarandi yfir.
Ráðherra hefur tilkynnt að garð-
yrkjunám skuli færast frá LbhÍ yfir
í FSu og teljum við það geta styrkt
stöðu námsins. Samhliða því þarf
að tryggja að garðyrkjunámið hafi
áfram lögheimili á Reykjum, eins
og síðustu 80 ár. Okkur líst illa á þá
hugmynd að Landbúnaðarháskólinn
(LbhÍ) haldi eftir staðarhaldi á
Reykjum, enda hefur sú stofnun
rúmgóða aðstöðu í sín verkefni
á Keldnaholti í Reykjavík og á
Hvanneyri, bæði innan- og utan-
húss. Jafnframt erum við mjög hugsi
yfir því að við yfirfærslu námsins
frá einni stofnun til annarrar eigi
fulltrúar garðyrkjunnar ekki aðild
að því samtali, hvorki frá atvinnulífi
né skóla.
Starfsemin á Reykjum er fyrst
og fremst byggð upp og nýtt fyrir
garðyrkjunám á framhaldsskóla-
stigi og garðyrkjutilraunir í þágu
atvinnugreinarinnar. Þetta er eina
aðstaðan í landinu undir sérhæft
starfsmenntanám í garðyrkjugrein-
um og mikilvægt að ekki sé þrengt
að starfseminni. Kostnaðarsamt og
erfitt væri að byggja slíka aðstöðu
upp annars staðar, enda ætti það að
vera óþarfi. Sú óvissa sem ríkir um
aðstöðu og framtíð garðyrkjunáms-
ins er óskiljanleg, sérstaklega þegar
horft er til vaxandi samfélagslegs
mikilvægis garðyrkjugreina.
Hið farsæla starf Garðyrkju-
skólans hefur verið undirstaða
öflugra atvinnugreina og rækt-
unarmenningar og hefur sam-
vinna atvinnulífs og skóla verið
hornsteinn þessa starfs. Á sama
tíma og mikilvægt er að horfa til
framtíðartækifæra garðyrkjugrein-
anna má ekki kippa undirstöðunni,
þessu sérhæfða námi, undan faginu.
Garðyrkjan þarf á fleiri höndum
að halda, höndum sem kunna til
verka og hafa faglegan metnað að
leiðarljósi. Rétti staðurinn fyrir
Garðyrkjuskólann er á Reykjum.“
/HKr.
Garðyrkjuskólin á Reykjum. Mynd / HKr.