Bændablaðið - 25.03.2021, Blaðsíða 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 25. mars 20218
FRÉTTIR
BSE og starfsumhverfi íslensks landbúnaðar:
Nauðsynlegt að hraða endur-
skoðun tollasamnings
Fjallað var um starfsumhverfi
íslensks landbúnaðar á aðal fundi
Búnaðarsambands Eyja fjarðar
sem haldinn var í Hlíðar bæ fyrr
í þessum mánuði. Lagði fundur­
inn áherslu á ýmis atriði er varða
starfsskilyrði íslensks landbún­
aðar og taldi t.d. að nauðsynlegt
væri að hraða endur skoðun tolla­
samnings við ESB.
Fram kemur í tillögu sem sam­
þykkt var um efnið að nauðsynlegt
væri að landbúnaðarráðherra hefði
heimildir til að bregðast sérstaklega
við erfiðum aðstæðum á markaði með
því að fresta eða takmarka útboð á
tollkvótum fyrir innfluttar búfjár­
afurðir. „Tollvernd er hluti af starfs­
umhverfi íslensks landbúnaðar líkt
og í nágrannalöndum. BSE leggur
áherslu á að viðhalda henni og styrkja
eftir því sem þörf er á,“ segir í tillögu
sem samþykkt var á aðalfundinum.
Þá krefst fundurinn þess að
stjórnvöld tryggi þegar í stað að
röng skráning á innfluttum búvör­
um í tollflokka verði upprætt og
heimildum til endurákvörðunar
tolla eða öðrum álögum verði beitt
eftir því sem við á. „Ólíðandi er að
ekki hafi verið brugðist við með
eðlilegum hætti af tollayfirvöld­
um/stjórnvöldum þegar rökstuddur
grunur er um að alvarleg tollsvik
hafi átt sér stað þegar flutt er inn
vara á röngu tollnúmeri,“ segir enn
fremur.
Eðlileg krafa sé að innfluttar
vörur séu af sömu gæðum og inn­
lend framleiðsla varðandi hrein­
leika og með tilliti til notkunar
sýklalyfja við framleiðsluna og að
sambærilegar kröfur séu gerðar til
dýravelferðar í þeim löndum sem
flutt er inn frá og reglur kveða á
um hér á landi. /MÞÞ
Átaksverkefni hjá hestamönnum á Hellu:
Hesthúsabyggðin færð úr
þorpinu á Rangárbakka
Lögð hefur verið fram tillaga í
sveitarstjórn Rangárþings ytra um
átaksverkefni tímabilið 2021–2022
til að flýta uppbyggingu í nýju
hesthúsahverfi á Rangárbökkum
en eldra hverfi er víkjandi sam­
kvæmt skipulagi.
Byggja á nýtt 30 stíu hesthús á
vegum Rangárbakka ehf., sem er
nú þegar með ein 28 stíu hesthús
á staðnum.
Átaksverkefnið gengur út á
að húseigendur í eldra hverfi geti
gert sérstakan samning við sveitar­
félagið um flutning í nýtt hverfi.
Sveitarfélagið kaupir þá eldra hús
og er miðað við 50.000 kr. á fm og
seljandi skuldbindur sig til að leggja
fjármunina í nýtt hús í hinu nýja
hverfi. Helmingur upphæðarinnar
er greiddur við undirritun samnings
og afgangurinn þegar sökkull á nýju
húsi hefur verið kláraður. Einnig er
hægt að semja án þess að byggja
á nýjum stað en þá eru eingöngu
greiddar 25.000 kr. á fm. Átakið
verður auglýst vel og kynnt á fundi
með hesthúsaeigendum á næstunni
ásamt nánari upplýsingum um
umsóknarferlið. Byggðarráði hefur
verið falið að undirbúa verkefnið
fyrir fjárhagsáætlun og eftir atvikum
viðauka við fjárhagsáætlun þegar
betur liggur fyrir með þátttöku í ver­
kefninu. /MHH
Hvatningarverðlaun Búnaðarsambands Eyjafjarðar:
Lífræn grænmetisræktun
á Ósi hlaut verðlaunin
Lindigarðar ehf., Ósi, Hörgársveit,
hlaut Hvatningarverðlaun Bún­
aðar sambands Eyjafjarðar en
verðlaunin voru veitt á aðalfundi
BSE á dögunum. Að Lindi görðum
standa Nanna Stefánsdóttir ásamt
dóttur sinni, Sunnu Hrafns dóttur
og tengdasyni, Andra Sigurjóns­
syni.
Nanna er skrúðgarðyrkjumeist­
ari frá Garðyrkjuskólanum og hefur
starfað við garðyrkju frá árinu 1984.
Árið 2007 stofnaði hún fyrirtækið
Lindigarða ehf. sem í upphafi sá um
lóðaumhirðu og fleiri slík verkefni
á Akureyri.
Sunna er með BA­próf í þjóð­
félagsfræði og hefur einnig lokið
bókhalds­ og skrifstofunámi og
útskrifaðist sem garðyrkjufræðing­
ur frá Lbhí af lífrænni braut skólans
árið 2018. Hún keypti helminginn í
Lindigörðum ehf. árið 2014, ásamt
sambýlismanni sínum, Andra
Sigurjónssyni, sem er húsasmiður
að mennt og vinnur sem verktaki
við smíðar. Óhætt er að segja að
menntun mæðgnanna í garðyrkju og
smiðsins Andra hafi nýst einkar vel
við uppbyggingu í búskapnum á Ósi.
Kjöraðstæður til ræktunar
Eftir nokkra leit að hentugri jörð
til að stunda lífræna ræktun keyptu
þau Ós í Hörgársveit haustið 2016.
Á jörðinni hafði ekki verið stund­
aður búskapur til fjölda ára en tún
verið nytjuð. Þar eru kjöraðstæður
til ræktunar, jörðin liggur vel við sól.
En það var ekki nóg því verkefnin
voru mikil og mörg sem þurfti til að
byggja upp framleiðsluna og koma í
það form sem stefnt var að.
Byrjuðu eigendur strax að undir­
búa jörðina og húsakost fyrir lífræna
grænmetisrækt. Byrjað var á að vinna
upp frjósemi í jarðveginum, einnig
var byggt gróðurhús. Stór braggi var
fyrir á jörðinni og inni í honum hefur
verið byggð upp vinnsla þar sem
aðstaða er til þvottar og pökkunar
á grænmeti.
Lífrænt best fyrir jörðina
og neytendur
Fyrirtækið lauk aðlögun hjá
Vottunar stofunni Túni og fékk vottun
í lífrænni framleiðslu árið 2019.
Ástæða þess að ábúendur á Ósi völdu
lífræna ræktun var sú sannfær ing að
það væri best fyrir bæði jörðina og
þá sem neyta vörunnar og því kom
aldrei neitt annað til greina að fá líf­
ræna vottun. Gulrætur frá Ósi þykja
með eindæmum góðar, ferskar og
safaríkar. Fyrir þá áræðni og elju
sem eigendur Lindigarða hafa sýnt
við að byggja upp ræktunina á Ósi
fá þau Hvatningarverðlaun BSE fyrir
árið 2020. /MÞÞ
Gunnhildur á Steindyrum, fráfarandi formaður BSE, með bændum á Ósi í Hörgársveit, frá vinstri, Sunna Hrafnsdóttir,
Nanna Stefánsdóttir og Andri Sigurjónsson. Nanna og Sunna eru mæðgur og Andri er eiginmaður Sunnu.
Aðalfundur Búnaðarsambands Eyjafjarðar:
Skýrt verði hver er handhafi kolefnisbindingar
skóga í samningum bænda við Skógræktina
„Það þarf að skýra það í samning­
um bænda við skógrækt ríkisins
að bændur séu handhafar þeirra
kolefniseininga sem skógrækt
þeirra bindur og stjórni alfarið
nýtingu þeirra,“ segir í tillögu
sem samþykkt var á aðalfundi
Búnaðarsambands Eyjafjarðar
sem haldinn var í Hlíðarbæ á
dögunum.
Skorar fundurinn á umhverfis­ og
auðlindaráðherra að skýra sem fyrst
hver sé handhafi kolefnisbindingar
skóga sem ræktaðir eru í gegnum
samninga bænda við skógrækt rík­
isins.
Ríkið greiði hluta kostnaðar
við fornleifaskráningu á
skógræktarsvæðum
Aðalfundurinn skorar einnig á sama
ráðherra að beita sér fyrir því að ís­
lenska ríkið taki á sig kostnað vegna
skráninga fornminja við skipulagn­
ingu á skógræktarsvæðum að hluta
til eða öllu leyti.
Fram kemur í greinargerð með
tillögunni að aukin kolefnisbinding
sé nauðsynleg til að íslenska ríkið
geti staðið við alþjóðlegar skuld­
bindingar sínar í loftslagsmálum að
slæmt sé að mikill kostnaður land­
eigenda við skráningu fornminja sé
farinn að standa í vegi fyrir því að
skógræktarsvæði séu skipulögð.
„Ef ríkið tæki á sig þennan
kostnað að hluta eða öllu leyti er
ljóst að það myndi flýta fyrir aukinni
skógrækt og þar af leiðandi aukinni
bindingu á kolefni,“ segir í greinar­
gerðinni.
Ólíðandi að sitja undir enda­
lausum áróðri hagsmunaafla
Þá var einnig samþykkt tillaga
á aðalfundi BSE þar sem stjórn
Bændasamtaka Íslands var hvött
til að láta rannsaka og reikna út ís­
lenska staðla fyrir kolefnisbindingu
íslensks landbúnaðar, úr íslensku
umhverfi þar sem gróið land og
túnrækt fái rétta niðurstöðu um
bindingu kolefnis í jarðvegi.
Einnig verði reiknuð út losun á
allri íslenskri framleiðslu landbún­
aðarvara miðað við íslenskan raun­
veruleika og að óheimilt verði að
nota erlenda staðla. Þá vill BSE að
Bændasamtökin annist frekari út fær­
slu á málinu og feli RML að vinna
verkefnið.
Fram kemur í tillögu með þessari
greinargerð að alltof oft hafi komið
fram óvandaðar og rangar full­
yrðingar um íslenskan landbún­
að í umræðunni um loftslagsmál.
Bændur verði að taka málið í sínar
hendur og vera skrefinu á undan og
stýra umræðunni.
„Það er með öllu ólíðandi fyrir
landbúnaðinn að sitja undir enda­
lausum áróðri hagsmunaafla, sem
oft og tíðum nota erlenda staðla sem
ekki eiga við hér á landi,“ segir í
greinargerðinni. /MÞÞ
BSE vill vita hver sé handhafi kolefnisbindingar skóga. Mynd / HKr.
Hesthúsahverfið, sem er staðsett í
þorpinu við Hellu, verður flutt í nýtt
hesthúsahverfi á Rangárbökkum.
Fjarskiptasjóður:
Styrkur til að leggja ljós-
leiðara til Hríseyjar
Styrkur að upphæð 6 milljónir
króna fengust úr Fjarskiptasjóði
sem hýstur er hjá samgöngu­ og
sveitarstjórnarráðuneytinu til að
leggja stofnstreng með ljósleiðara
til Hríseyjar. Fjárhæðin nýtist til
að greiða hluta kostnaðar við
verkefnið, en strengurinn fer
þriggja til fjögurra kílómetra leið
frá fasta landinu og yfir sundið til
Hríseyjar.
Ásthildur Sturludóttir, bæjar­
stjóri á Akureyri, hafði fyrir hönd
bæjarstjórnar Akureyrar, óskað
eftir viðræðum við Fjarskiptasjóð
um hvernig best væri að fjármagna
ljós leiðaratengingu til Hríseyjar
og hvað þyrfti að gera til að hægt
væri að hefja verkið við fyrsta
tækifæri.
Ljósleiðaratenging styrkir
ferðaþjónustuna
Nettengingar við Hrísey eru
nú í gegnum örbylgjusamband
sem hindrar fulla afkastagetu
við flutning á efni um netið og
hamlar hraðvirkni í tölvuvinnslu.
Þykir afar brýnt að bæta þar úr hið
fyrsta. Með því að tengja Hrísey
við ljósleiðara megi tryggja betur
fasta búsetu í eyjunni og gera
hana að álitlegum búsetukosti
fyrir fólk í öllum starfsgreinum.
Ljósleiðaratenging yrði einnig
til að efla ferðaþjónustu í Hrísey
sem vaxið hefur fiskur um hrygg
á undanförnum árum.
Nú liggur fyrir að finna hag­
kvæmasta kostinn við lagningu
ljósleiðara yfir sundið frá fasta
landinu til eyjarinnar í samráði
og samvinnu við þar til bæra aðila
og undirbúa tengingu við hús í
byggðakjarnanum líkt og gert er
í öðru þéttbýli á Íslandi.
Ásthildur segir á vef Akureyrar­
bæjar að nú verði leitast við að
finna það fjármagn sem upp á vanti
til að hægt verði að tengja Hrísey
við ljósleiðaranetið. /MÞÞ
Fjarskiptasjóður hefur veitt 6 milljóna
króna styrk til að leggja ljósleiðara
yfir sundið frá fastalandinu og yfir til
Hríseyjar. Akureyrarbær borgar það
sem á vantar til að klára verkið.
Mynd / Almar Alfreðsson